نسخه Pdf
ایران عصر
بی‌مهری‌ها به برنامه‌سازی برای کودکان
محدثه واعظی‌پور
روزنامه‌نگار
اغلب افرادی که کودک خردسال یا نوجوان در خانه دارند، مشتری پر و پا قرص شبکه‌های خارجی کودک و نوجوان هستند. منبع اصلی سرگرمی، تماشای کارتون و فیلم سینمایی شبکه‌های داخلی نیستند. با این که شبکه اختصاصی کودک و نوجوان هم داریم، اما خانواده‌ها و کودکان معمولاً ترجیح می‌دهند پای شبکه‌های غیرایرانی یا شبکه‌های فارسی زبان آن ور آب بنشینند. خانواده‌هایی که فیلم‌بین هستند و سینمای روز را دنبال می‌کنند دایره انتخاب وسیعی دارند تا برای کودکانشان انیمیشن‌های روز را سریع و ارزان تهیه کنند و سلیقه آنها را همسو با کودکان اروپایی و امریکایی شکل بدهند.
در چنین شرایطی، برنامه‌سازی برای کودکان جدا از عشقی که همیشه نیاز داشته، همت و انگیزه بالایی می‌خواهد. طرف شدن با موانع و رقیبان قلدری که کودکان و نوجوانان ایرانی، دوستشان دارند و با آنها خو گرفته‌اند سخت است. در این فضا، هر چند سال یک بار، برنامه و گروهی گل می‌کنند. فیتیله‌ای‌ها، اواخر دهه هشتاد در اوج بودند و پس از آن دیگر برنامه‌هایشان توفیق سال‌های اول فعالیت را نداشت. عمو پورنگ که پس از فیتیله‌ای‌ها دیده شد، کارش را با امیرمحمد متقیان شروع کرد و در آغاز، به‌دلیل استفاده متفاوتش از موسیقی و شعر و ساختار شاد و موزیکال برنامه‌هایش مورد توجه بود. او در فضای زنانه برنامه‌سازی تلویزیون که در سیطره خاله‌ها است، تنها عمویی است که بیش از یک دهه دوام آورده است. در سال‌های اخیر داریوش فرضیایی به عنوان مجری- بازیگر با احمد درویشعلی‌پور و محمد درویشعلی‌پورهمکاری کرده است. کارهای این گروه، متنوع و جذاب است. کارهایی پربازیگر، مبتنی بر قصه و خیال پردازی، با گریم و صحنه‌آرایی جذاب و مملو از موسیقی و ترانه که البته همراه با پیام‌های اخلاقی و آموزشی غیر مستقیم است.
یکی از آفت‌های برنامه‌سازی برای کودکان این است که معمولاً نقد جدی نشده و ارزش‌ها یا حتی تأثیر مخرب آنها، تحلیل نمی‌شود. از استثنایی مثل «کلاه قرمزی» بگذریم که بیشتر محبوب بزرگترها و نسلی است که با ایرج طهماسب و حمید جبلی خاطره دارند و به همین دلیل، پیگیر اخبار تولید و پخش این مجموعه هستند و بیش از آنکه روند تولید آن طی بیست سال را بررسی کنند، شیفته‌وار سازندگان سریال و فیلم «کلاه قرمزی» را ستایش می‌کنند.
«کلبه عموپورنگ» نمونه تازه برنامه‌ای که داریوش فرضیایی بازیگر آن و احمد درویشعلی‌پور کارگردانش است، یک مجموعه جذاب و مفرح برای کودکان و نوجوانان است. بیش از هر چیز، تنوع گریم و لباس بازیگرها به چشم می‌آید که در «محله گل و بلبل» هم دیده بودیم اما این بار، همه چیز حرفه‌ای‌تر و شسته رفته‌تر است. تلاش برای آنکه دنیای کودکان خیال‌انگیز و رنگارنگ باشد در کارهای درویشعلی‌پور دیده می‌شود و این امتیاز بزرگی است. شاید تجربه‌هایی که این تیم انجام می‌دهد در تلویزیون‌های دنیا انجام شده باشد اما در ایران، کمتر برنامه‌سازی فراتراز یک دکور ساده و چند عروسک وراج بی‌مزه رفته و سیر برنامه‌سازی ضعیف و تکراری شده است. درویشعلی‌پور با استفاده از دنیای حیوانات و با خلق شخصیت‌های جذاب (گربه با بازی کمند امیرسلیمانی، کرم با بازی سپند امیر سلیمانی و...) وارد حیطه‌ای شده که برای مخاطب کودک تازگی دارد.
برنامه‌سازی برای کودکان مثل برنامه‌سازی در اغلب رشته‌ها، سیر نزولی داشته است. به همین دلیل باید به تلاش تیم‌هایی که می‌کوشند استانداردهایی را که خود بنا گذاشته‌اند حفظ کرده و هر بار، تازگی و نوآوری به کارشان بیاورند، ارزش گذاشت. تیم فرضیایی، درویشعلی‌پورها و مسلم آقاجان‌زاده (تهیه‌کننده) چند سال است جای خالی رنگ، خیال پردازی و روایتگری را در برنامه‌های کودک و نوجوان پر کرده‌اند. به این تلاش، باید دست مریزاد گفت.
روزنامه‌نگار
اغلب افرادی که کودک خردسال یا نوجوان در خانه دارند، مشتری پر و پا قرص شبکه‌های خارجی کودک و نوجوان هستند. منبع اصلی سرگرمی، تماشای کارتون و فیلم سینمایی شبکه‌های داخلی نیستند. با این که شبکه اختصاصی کودک و نوجوان هم داریم، اما خانواده‌ها و کودکان معمولاً ترجیح می‌دهند پای شبکه‌های غیرایرانی یا شبکه‌های فارسی زبان آن ور آب بنشینند. خانواده‌هایی که فیلم‌بین هستند و سینمای روز را دنبال می‌کنند دایره انتخاب وسیعی دارند تا برای کودکانشان انیمیشن‌های روز را سریع و ارزان تهیه کنند و سلیقه آنها را همسو با کودکان اروپایی و امریکایی شکل بدهند.
در چنین شرایطی، برنامه‌سازی برای کودکان جدا از عشقی که همیشه نیاز داشته، همت و انگیزه بالایی می‌خواهد. طرف شدن با موانع و رقیبان قلدری که کودکان و نوجوانان ایرانی، دوستشان دارند و با آنها خو گرفته‌اند سخت است. در این فضا، هر چند سال یک بار، برنامه و گروهی گل می‌کنند. فیتیله‌ای‌ها، اواخر دهه هشتاد در اوج بودند و پس از آن دیگر برنامه‌هایشان توفیق سال‌های اول فعالیت را نداشت. عمو پورنگ که پس از فیتیله‌ای‌ها دیده شد، کارش را با امیرمحمد متقیان شروع کرد و در آغاز، به‌دلیل استفاده متفاوتش از موسیقی و شعر و ساختار شاد و موزیکال برنامه‌هایش مورد توجه بود. او در فضای زنانه برنامه‌سازی تلویزیون که در سیطره خاله‌ها است، تنها عمویی است که بیش از یک دهه دوام آورده است. در سال‌های اخیر داریوش فرضیایی به عنوان مجری- بازیگر با احمد درویشعلی‌پور و محمد درویشعلی‌پورهمکاری کرده است. کارهای این گروه، متنوع و جذاب است. کارهایی پربازیگر، مبتنی بر قصه و خیال پردازی، با گریم و صحنه‌آرایی جذاب و مملو از موسیقی و ترانه که البته همراه با پیام‌های اخلاقی و آموزشی غیر مستقیم است.
یکی از آفت‌های برنامه‌سازی برای کودکان این است که معمولاً نقد جدی نشده و ارزش‌ها یا حتی تأثیر مخرب آنها، تحلیل نمی‌شود. از استثنایی مثل «کلاه قرمزی» بگذریم که بیشتر محبوب بزرگترها و نسلی است که با ایرج طهماسب و حمید جبلی خاطره دارند و به همین دلیل، پیگیر اخبار تولید و پخش این مجموعه هستند و بیش از آنکه روند تولید آن طی بیست سال را بررسی کنند، شیفته‌وار سازندگان سریال و فیلم «کلاه قرمزی» را ستایش می‌کنند.
«کلبه عموپورنگ» نمونه تازه برنامه‌ای که داریوش فرضیایی بازیگر آن و احمد درویشعلی‌پور کارگردانش است، یک مجموعه جذاب و مفرح برای کودکان و نوجوانان است. بیش از هر چیز، تنوع گریم و لباس بازیگرها به چشم می‌آید که در «محله گل و بلبل» هم دیده بودیم اما این بار، همه چیز حرفه‌ای‌تر و شسته رفته‌تر است. تلاش برای آنکه دنیای کودکان خیال‌انگیز و رنگارنگ باشد در کارهای درویشعلی‌پور دیده می‌شود و این امتیاز بزرگی است. شاید تجربه‌هایی که این تیم انجام می‌دهد در تلویزیون‌های دنیا انجام شده باشد اما در ایران، کمتر برنامه‌سازی فراتراز یک دکور ساده و چند عروسک وراج بی‌مزه رفته و سیر برنامه‌سازی ضعیف و تکراری شده است. درویشعلی‌پور با استفاده از دنیای حیوانات و با خلق شخصیت‌های جذاب (گربه با بازی کمند امیرسلیمانی، کرم با بازی سپند امیر سلیمانی و...) وارد حیطه‌ای شده که برای مخاطب کودک تازگی دارد.
برنامه‌سازی برای کودکان مثل برنامه‌سازی در اغلب رشته‌ها، سیر نزولی داشته است. به همین دلیل باید به تلاش تیم‌هایی که می‌کوشند استانداردهایی را که خود بنا گذاشته‌اند حفظ کرده و هر بار، تازگی و نوآوری به کارشان بیاورند، ارزش گذاشت. تیم فرضیایی، درویشعلی‌پورها و مسلم آقاجان‌زاده (تهیه‌کننده) چند سال است جای خالی رنگ، خیال پردازی و روایتگری را در برنامه‌های کودک و نوجوان پر کرده‌اند. به این تلاش، باید دست مریزاد گفت.
آدرس مطلب
http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7676/16/582089/0
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه
ویژه نامه ها
.jpg)
