هنر، فرصتی برای اقتصاد و توسعه ملی

 حسین محسنی
مدیر گالری آرتیبیشن
توجه به فرهنگ و هنر در همه جوامع در حال توسعه بیش از پیش شده است و اولویت پرداختن به هویت فرهنگی و هنری دغدغه‌ای است که بجد می‌توان در آنان مشاهده کرد. اگر به کشورهای غرب آسیا مانند ترکیه، امارات، قطر و... نگاه کنیم، می‌بینید سرمایه‌گذاری‌های زیادی در حوزه فرهنگ و هنر، بویژه گالری‌ها و موزه‌ها شده است. در این موارد از تسهیل‌گرهای مختلف دولتی، مالیاتی، حقوقی و قانونی استفاده شده است. هنر و فرهنگ دو بال جامعه هستند که در مضامین مختلف اعتقادی، رفتاری و بومی قابل مشاهده هستند. عدم توجه به اهمیت هنر در بودجه‌بندی سالانه کشور و روند همکاری کمیسیون فرهنگی مجلس با دولت جهت به‌روزرسانی قوانین در این بخش، کار را برای اهالی این حوزه سخت کرده است.
مسئولان ما بخصوص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در رویدادهای اصلی اهالی هنر بیش از نشست‌هایی با درهای بسته شرکت کنند. حضور دولتمردان در میان اهالی هنر فاصله این بخش از جامعه را با تصمیم‌سازها کم خواهد کرد و موجب دلگرمی این قشر مهم جامعه هم خواهد شد. اهالی فرهنگ و هنر صبورترین و کم‌توقع‌ترین بخش جامعه هستند که اتفاقا دولت با کمک آنها مسیر رشد کشور را هموار خواهد کرد. کافی است نقش دولت که تسهیل‌گر امور است به‌درستی ایفا شود و با تعریف مجوزهای متنوع و ایجاد دست‌اندازهای متعدد مسیر توسعه و اثربخشی هنر منحرف نشود.
در مورد توسعه صنایع خلاق و فرهنگ و هنر انتظار می‌رود با هماهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به این بخش از اقتصاد صنایع خلاق نگاه جدی‌تری شود و مانند بخش علمی کشور که سند چشم‌اندازی ترسیم شده است، شرایطی مهیا گردد که حضور سرمایه‌گذاران و کسب‌ و کارهای نوین تسهیل شود. کما اینکه ارزآوری و ارزش افزوده‌ای که در قسمت صنایع خلاق ایجاد می‌گردد به جهت جایگاه کشور به مراتب مسیر راحت‌تری خواهد داشت. شاید در مسائل علمی در منطقه رقبای جدی‌تری نسبت به صنایع خلاق داشته باشیم که تقویت این بخش منطقی به نظر می‌رسد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هماهنگی با دیگر بخش‌های دولت مانند وزارت امور خارجه، در استفاده از دیپلماسی فرهنگی هنری، رفت‌و‌آمد هنرمندان و مجموعه‌داران و موزه‌داران، وزارت علوم و فناوری با به‌روزرسانی در طبقه‌بندی دروس دانشگاهی و کم کردن فاصله بازار و دانشگاه، وزارت صنعت، معدن و تجارت در صادرات هنر و تسهیل در امور گمرکی، همکاری با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و دیگر بخش‌هایی از دولت که به این بازار کمک می‌کنند.
همچنین بخش‌های خود وزارت ارشاد نیازمند تعامل بهتری هستند. عدم هماهنگی مجوزهای صادر شده در بخش‌ها و ادارات مختلف وزارتخانه و نداشتن سازوکاری مناسب، جز سردرگمی و ایجاد فساد چیزی دربر نخواهد داشت. دولت با به رسمیت شناختن انجمن‌های صنفی هنر، جایگاه تسهیل‌گری خود را پررنگ‌تر و به جامعه هنری اعتماد کند.
هنر قطعاً یکی از مهم‌ترین بخش‌های آتی اقتصاد کشور خواهد بود. دولت با تبیین درست نقش خود خواهد توانست رغبت و علاقه  و حضور سرمایه‌داران، بانک‌ها و تجار داخلی و حمایت آنان را در این بازار افزایش دهد. به‌طور مثال وقتی دولت در بخش تجسمی هنوز اهمیت جایگاه هنرمند، گالری، خانه‌های حراج، آرتفیرها و اکسپوها را به‌درستی نمی‌شناسد و در جهت رشد و سود‌آوری در این بازارها اهمیتی به صورت ویژه قائل نمی‌شود از سرمایه‌دار خارجی هم نمی‌توان انتظار اعتماد داشت. امیدواریم هنر همان طور که جایگاه والایی دارد در بین دولتمردان، هنر به عنوان فرصت حال و آینده در اقتصاد و توسعه کشور دیده شود.