برندسازی اغراق‌آمیز کودکان در شبکه‌های اجتماعی

دکتر الهام غروی آشتیانی
روانشناس و فعال حوزه کودکان
در دنیایی زندگی می‌کنیم که افراد برای دستــــــیابی به اهـــــــــدافشان به هر چیـــــــــزی چنگ می‌زنند. با گســــــــــترش شبــــــــــــــکه‌های اجتماعی این فضا برای برخی خانواده‌ها بستری برای کسب درآمد شده است. متأسفانه در حال حاضر شاهد آن هستیم که برخی خانواده‌ها در بستر فضای مجازی از کودکانشان استفاده می‌کنند تا درآمدی به دست آورند. در جامعه ما بسیار در مورد کودکان کار بحث شده است و قوانین در مورد استفاده کودکان به‌عنوان ابزار مالی نیز وضع شده است. استفاده والدین از فرزندانشان در فضای مجازی نیز نوعی استفاده ابزاری از کودکان است و حتی می‌توان این بچه‌ها را کودک کار نامید. کودک سلبریتی مسأله‌ای ریشه دار است که تبعات آن جامعه فردای ما را تهدید می‌کند.
البته انگیزه والدین از نمایش کودکانشان در فضای مجازی می‌تواند از دلایل مختلفی نشأت گیرد. برخی به‌دنبال خودنمایی هستند، که این خودنمایی نشان دهنده ضعف شخصیتی و رفتاری والدین است.
این ضعف شخصیتی نشاندهنده این است که والدین دستاوردی در زندگی‌شان نداشته‌اند غیر از به دنیا آوردن کودکی که زیباست. با این روند، ظاهرپرستی در جامعه ما تبدیل به ارزش می‌شود. به این معنا که ظاهر افراد مبنایی برای قضاوت دیگران در مورد شخصیتشان می‌شود.
در رفتارشناسی با بررسی رفتار والدین درمی‌یابیم که اغلب این افراد نیازمند توجه دیگرانند. خانواده‌هایی که از کودکانشان به‌عنوان ابزار در شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند عموماً متشکل از پدرانی هستند که بیش از حد به ظاهر فیزیکی و جسمی خود اهمیت می‌دهند و مادرانی هستند که برای جلب توجه دیگران بیش از حد دست به خودآرایی می‌زنند.
این والدین اغلب برندپرست هستند و دوست دارند فرزند خود را به یک برند تبدیل کنند. مشکلات شخصیتی این والدین در آینده کودکانشان تأثیرات مخربی خواهد گذاشت و حتی هنجارها و ارزش‌های جامعه را تغییر خواهد داد.
 راه حل جلوگیری از آسیب پدیده‌های نوظهور این چنینی فرهنگسازی به خانواده‌ها و والدین در خصوص استفاده صحیح از فضای مجازی است. ما باید به پدران و مادرهایمان آموزش دهیم که تربیت کودکان مهمتر از هر چیز دیگری است. برخی والدین مراقبت و نگهداری از فرزندانشان را کافی می‌دانند.
در حالی که تربیت جدا از نگهداری و مراقبت و ارضای نیازهای اولیه کودکان مانند خوراک و پوشاک است. اینکه والدین برای جلب توجه دیگران و یا کسب درآمد دست به نمایش اغراق‌آمیز کودکانشان می‌زنند نشاندهنده شکاف نقش‌پذیری هر فرد در آن خانواده است. پدر نمی‌داند نقش پدری چیست و مادر از وظیفه تربیتی خود در قبال کودک آگاهی ندارد.
فرهنگسازی و آموزش به خانواده‌ها در راستای استفاده صحیح از فضای مجازی نقش بسزایی در تربیت افرادی با شخصیت سالم خواهد داشت.
اگر می‌خواهیم آیندگان ما همگام با گسترش و فناوری‌های روز تغییرات شخصیتی منفی پیدا نکنند باید امروز به فکر ساختن جامعه سالم فردایمان باشیم. و این امر تنها با آموزش و فرهنگ‌سازی میسر است.