کیمیاگر آواز

علیرضا افتخاری
خواننده موسیقی ایران
آنچه در امور زندگی استادم روانشاد جلال‌الدین تاج اصفهانی جاری بوده، عشق و علاقه به مردم بود که با صدای آسمانی و روح لطیف و شخصیتی مخلص و درویش‌مسلک به گوش مردم و عاشقانش رسانده است و این صدای آسمانی به همه ما بخصوص شاگردان ایشان یا بهتر بگویم بنده به امانت نهاده و موجب شده، در زمان جوانی که در آرزوی خواننده شدن بودم و بعد از آن، به لطف و عشق به عنوان یک شاگرد کوچک آواز مسئولیت خطیرم در آوازخوانی برای دل‌های عاشق مردم عزیزم بهره ببرم و از نوای دلنشین و فضای روحانی استادم جلال‌الدین تاج اصفهانی غافل نبودم و
ای عزیزان امروز آن خوش‌آوایی‌ها که مونس تنهایی و مرهم لحظه‌های درد و رنجم بود.
۱۳ آذر را سعادتی می‌بینم که سلامی و درودی هرچند کوچک از نزدیک یا دور با خضوع و صمیمیت قلبی فراوان به خدمت استادم روانشاد تاج اصفهانی برسانم و همچنین درود بر دوستان عزیزم که با جان و دل و صمیمیت قلبی بابت عمری تلاش و همت عالی استاد تاج سپاسگزاری می‌کنند و همچنین عرض ادبی می‌کنم خدمت خانواده گرانقدر استاد جلال‌الدین تاج اصفهانی که همیشه به یادشان هستم و خواهم بود و اگر زنده باشم و عمری باقی باشد همیشه به یاد خاطره‌هایی که به لحظه‌های زندگی‌ام گره خورده است، خواهم خواند.
سخن گفتن از تاج اصفهانی به همین چند سطر خلاصه نمی‌شود و باید سطرها نوشت، یگانه مردی که در هنر آوازی ایران بسیار تأثیرگذار بود. هنرمندی که هیچ‌گاه به دنبال مسائل دنیایی نبود و نرفت و آنچه که بر امور زندگی شان ارجح بود آن بی‌گاه‌ها بود که در دل عاشقش می‌گذشت و برای روح و روان انسان‌ها می‌خواند.
اکنون شاگردانش میراث‌دار هنر او و مکتب اصفهان هستند همچون دوست عزیزم علی اصغرشاه زیدی و دیگر عزیزان که کلاس‌دار او بوده و هستند و این چراغ هدایتگری در موسیقی آوازی ایران را روشن نگاه می‌دارند تا آن نغمه‌های دلنشین به دل‌های علاقه‌مند به آواز ورود پیدا کند و دوستداران این مکتب بمانند. البته به فرمایش استادم موسیقی سلیقه و ذوق بوده و پدید آمدن مکتب‌های مختلف بیانگراین سلیقه است، اما رسالت تمامی آنها به رسم امانتداری، حفظ ظرایف و انتقال گوشه‌های آن به نسل جوان است و مابقی صدا و طرز تفکر و ذهنی فرد است که با سلیقه خود بی‌آنکه لطمه‌ای به اصالت‌ها وارد شود، اجرا می‌کند. البته نوآوری‌هایی هم انجام می‌دهند و آن را به گوش و جان عزیزان می‌رسانند.
نسل امروز موسیقی ایران باید شخصیت استاد جلال‌الدین تاج اصفهانی را بداند و بشناسد و بداند آن کیمیاگری که استاد در موسیقی آوازی به‌وجود آورده توانسته علاقه‌مندان و عاشقانه را بیش از پیش جذب این هنر کند. نکته دیگر اینکه خوانندگان جوان باید بدانند غیر از آموختن ردیف موسیقی ایران، باید با رمز و راز آواز ایرانی هم آشنا باشند و بشناسند تا بر اثر این شناخت اصیل و صحیح مسیری درست انتخاب کنند. خواننده نه فقط که دانستن چند بیت شعر و چهچه زدن را، بلکه باید در کنار بهره بردن از تکنیک دلیل خواندن آن را نیز بداند! تاریخ را بشناسد، فلسفه انسانیت را بداند و رنج و درد و پاکبازی را بداند و بررسی کند.