سرمازدگی، باغ‌ها را تهدید نمی‌کند

زهره افشار
خبرنگار
 هرچند روند افزایشی دما طی چند روز گذشته کشاورزان مناطق مختلف کشور را نگران کرده که مبادا تا روزهای پایانی سال با یک تنش دمایی، سرمازدگی به سراغ درختانی بیاید که به اصطلاح در حال بیدار شدن هستند، اما پیش‌بینی‌های هواشناسی در رابطه با کشاورزی می‌گوید از 17اسفند‌ تا پایان ماه کاهش نسبی دما در حد یک تا 6 درجه را داریم و خبری از یخ‌زدگی بجز در مناطق کوهستانی مرتفع و سردسیر نیست؛ اما هشدار رئیس مرکز ملی خشکسالی درخصوص نکاشت در برخی مناطق کشور و امتناع از کشت بهاره در حوزه‌های آبی کارون و کرخه نشان می‌دهد، کشاورزان سال سختی پیش‌رو دارند و مسئولان استانی هم باید از هم‌اکنون برنامه مدونی را برای الگوی کشت مطابق با خشکسالی تدوین کنند.
«احد وظیفه» رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: در ادامه بارش‌های زیر نرمال که در بهمن‌ماه شاهد آن بودیم در 15روز گذشته یعنی نیمه اسفند‌ماه کماکان بارش‌ها زیر نرمال بود و پیش‌بینی ما این است که این روند تا پایان ماه ادامه داشته باشد. وی افزود: هر چند از شروع سال آبی (اول مهرماه) تاکنون مجموعاً در کل کشور به طور میانگین 15درصد کاهش بارش‌ها را نسبت به بلندمدت داشته‌ایم اما متأسفانه در سه منطقه از کشور بارش‌ها به شدت از نرمال کمتر بوده که برخی از آنها از قطب‌های کشاورزی کشور هستند و کشاورزان این استان‌ها باید توصیه‌های ما را در چگونگی کشت رعایت کنند. نخستین منطقه تهران، قزوین و سمنان است. دومین منطقه کم‌بارش، استان‌های خراسان‌رضوی و خراسان‌شمالی را دربرمی‌گیرد و سومین منطقه کم‌بارش شامل برخی قطب‌های کشاورزی ما از جمله خوزستان، کرمانشاه، لرستان، ایلام و همدان می‌شود. توصیه ما به کشاورزان در این مناطق بویژه اراضی واقع در حوزه کرخه و کارون این است که کشت آبی را محدود کنند واز کشت بهاره خودداری نمایند. در برخی از این مناطق حتی توصیه ما نکاشت است که با توجه به اینکه کشاورزی با معیشت بهره‌برداران گره خورده، مسئولان ذیربط از جمله جهاد کشاورزی کار دشواری برای متقاعد کردن کشاورزان خواهند داشت. آنها باید به این مسأله توجه داشته باشند که وقتی بارش‌ها در سه ماهه زمستان حدود 30 تا 35درصد زیر نرمال بوده، بالطبع ذخیره برف که تأمین‌کننده آب رودخانه‌ها هم  هست به همین شکل کاهش داشته و این محدودیت‌هایی را برای کشاورزی در پی دارد. البته ما در استان‌هایی مانند جنوب فارس، هرمزگان، جنوب سیستان‌وبلوچستان و کهگیلویه‌وبویراحمد بارش‌های مناسبی داشته‌ایم. از سوی دیگر ذخیره مخازن سدها هم کاهش یافته و بجز کشاورزان، مردم نیز باید صرفه‌جویی را در سرلوحه زندگی خود داشته باشند تا با کمبود در بخش آب شرب مواجه نشویم. دراین روزها که منتظر آمدن نوروز هستیم نیز امیدواریم خانواده‌ها بویژه خانم‌ها در هنگام خانه‌تکانی نیم‌نگاهی هم به لزوم صرفه‌جویی در آب داشته باشند. وی در ادامه  تأکید کرد: میزان بارش کشور مشخص است و این یک امر جبری است و این بخش را نمی‌توانیم کاری کنیم اما کاری که می‌توانیم انجام دهیم سازگاری زندگی و فعالیت‌های کشاورزی با آن است.
تنش دمایی خطری برای کشاورزی در اسفند‌ماه نیست
در همین حال «مسعود حقیقت» مدیرکل پایش هواشناسی کشاورزی هم به «ایران» گفت: پیش‌بینی ما نشان می‌دهد از 17اسفندماه تا یکم فروردین 1401 در مناطق شمال‌غرب وغرب البرز کاهش دمایی در حد 3تا 6درجه خواهیم داشت و دما به زیرصفر نخواهد رسید و خطر یخ‌زدگی وجود ندارد. این کاهش دما در مناطقی مانند خوزستان، دوسوی البرز، استان‌های زاگرسی مانند خوزستان، کرمانشاه و  همدان یک تا 3درجه خواهد بود. البته ممکن است کشاورزی در برخی مناطق مرتفع و سردسیر با یخ‌زدگی محدودی مواجه شود. وی به کشاورزان همه مناطق کشور توصیه کرد از هرگونه عملیاتی که باعث بیدار شدن درختان می‌شود مانند هرس، آبیاری، پابیل، دادن کود شیمیایی و ازته  کردن خودداری کنند. وی همچنین توصیه‌ای هم برای باغدارانی که درختان باغ آنها شکوفه داده‌اند و می‌خواهند درختانشان از گزند سرما درامان باشند داشت. وی گفت: این دسته از باغداران می‌توانند در یک قوطی قدری گازوییل و پارافین بریزند و در شب‌هایی که هوا سرد می‌شود، مانند شمع پای درخت روشن کنند.