هوای نوروز با مسافران همراه بود و با کشاورزان قهر

زهره افشار
خبرنگار
شرایط آب و هوایی اکثر نقاط کشور در تعطیلات نوروز امسال بیش از سال های گذشته مناسب سفر بود. نه تهدید و آسیب سیل بود و نه بارش‌های گاه و بیگاه برف و باران در نقاط برفگیر و پر بارش کشور در حدی بود که مانع از تردد‌های جاده‌ای شود. از همین رو آمار سفر در نوروز سال 1401 در موج‌های اول و دوم سفرهای نوروزی نسبت به سال 1400 تا 70 درصد و نسبت به سال 1389 تا 200 درصد افزایش یافت. از سوی دیگر بر اساس آمار ارائه شده از سوی سخنگوی دولت، آمار سفر در موج اول سفرهای نوروزی نسبت به شرایط پیش از کرونا هم رکورد زد و 15 درصد افزایش یافت. هر چند کاهش محدودیت‌های کرونایی با توجه به گستردگی و همه‌گیری واکسیناسیون نقش مهمی در افزایش آمار سفر داشت، اما مساعد بودن شرایط آب و هوایی در بسیاری از نقاط کشور هم بر این موضوع تأثیر گذاشت.
نوروز بدون سیل و بحران
«مهدی نادری» مدیر کل روابط عمومی سازمان مدیریت بحران کشور به «ایران» گفت: در ایام نوروز با بارش برف در استان‌های شمال غرب کشور مواجه بودیم اما خوشبختانه شرایط جوی به گونه‌ای بود که بحرانی به لحاظ مخاطراتی مانند سیل نداشتیم.
وی با اشاره به سیل فروردین 98 در استان‌های غربی و جنوب غربی در کشور گفت: این سیل خاطرات تلخی را از ایام نوروز در ذهن مردم تداعی می‌کند.
در این ایام با هیچ گونه هشدار قرمز هواشناسی مواجه نشدیم و می‌توان گفت که پیش‌بینی‌های هواشناسی درست بود.
وی تأکید کرد: خوشبختانه در کنار افزایش صحت پیش‌بینی‌های هواشناسی، آگاهی و اعتماد مردم هم بالا رفته و همین مسأله می‌تواند به کاهش تلفات ناشی انسانی از حوادث غیر مترقبه کمک کند.
فقط 1.7 میلیمتر در نوروز باران بارید
تحلیل‌های کارشناسان از شرایط آب وهوایی کشور در نیمه اول فروردین از سوی کارشناسان معنای دیگری هم دارد؛ کاهش بارش‌های پایین‌تر از میانگین نرمال و پیش‌بینی تنش آبی در مقطعی که انتظاربارش بیشتری داریم.
«صادق ضیاییان» مدیر کل پیش‌بینی و هشدار سازمان هواشناسی در گفت‌و‌گو با «ایران» تصریح کرد: بارش‌ها در تعطیلات نوروز بسیار کمتر از نرمال بود به گونه‌ای که از اول فروردین تا روز سیزدهم فروردین ماه جاری به طور میانگین تنها 1.7میلیمتر بارش درکل کشور داشتیم. این میزان بارش نسبت به میانگین بلند مدت در این بازه زمانی که 15 میلیمتر است معادل 88 درصد کاهش دارد.
در همین حال آمار نشان می‌دهد میزان بارش در کل کشور از اول مهر 1400 یعنی شروع سال‌جاری آبی تا کنون 137 میلیمتر بوده و این در حالی است که میانگین بلند مدت در این بازه زمانی 181 میلیمتر است بنابر این ما با کاهش 24 درصدی بارش‌ها مواجه هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در تعطیلات نوروزی مخاطره‌ای به لحاظ بارشی در کشور نداشتیم و هشدارهایی هم که در این مدت از سوی هواشناسی صادر شده بود به‌دلیل کاهش دما، بارش‌های رگباری و وزش باد شدید بود که البته هشدار‌ها هیچ گاه قرمز نبود.
وی تصریح کرد: در روز گذشته یعنی روز طبیعت بارش جدی در کشور نداشتیم فقط در بخش‌هایی از نوار شمالی کشور بارش‌های پراکنده‌ای داشتیم.
سرمازدگی 40 درصدی محصولات سردرختی
 هر چند بارش‌های بهاری در تعطیلات نوروزی زیر نرمال بود اما تنش‌های دمایی در آخرین روز‌های اسفند ماه و هفته دوم تعطیلات نوروزی موجب سرمازدگی سردرختی‌ها در برخی از نقاط کشور شد.
«مسعود حقیقت» مدیرکل پایش هواشناسی کشاورزی در این خصوص به «ایران» گفت: بارش‌ها در طول تعطیلات هم زیر نرمال بود و هم پراکنش آن مناسب فعالیت‌های کشاورزی نبود.
اما آنچه بیشتر از کمبود بارش‌ها، کشاورزان را اذیت کرد، کاهش دما و بروز هوای سرد در دو مقطع در روزهای تعطیلات بود.
سرمای روز‌های آخر اسفند 1400 متأسفانه سبب شد سردرختی‌های استان‌هایی مانند البرز و برخی استان‌های زاگرسی بویژه در محصولات گوجه سبز، بادام و زردآلو دچار سرمازدگی وسیع تا 50 درصد شوند.
از سوی دیگر در هفته دوم تعطیلات موج بعدی سرما را در استان‌های واقع در مرکز و جنوب شرق داشتیم که محصولاتی مانند پسته را تحت تأثیر قرارداد.
حقیقت خاطرنشان کرد: در مجموع می‌توان گفت که سرما به طور میانگین به10 تا 40 درصد محصولات سردرختی کشور آسیب جدی زده است.
وی تصریح کرد: در مجموع باید گفت پس از بارش‌های سیل‌آسایی که در اوایل دی ماه سال گذشته در استان‌های جنوبی و جنوب شرق کشور روی داد بارش مؤثری برای کشاورزی نداشتیم. از سوی دیگر بارش‌هایی هم که صورت گرفت از نظر پراکنش مناسب نبود در واقع به یکباره بارش‌های زیادی داشتیم و پس از آن بارش مناسبی نبود و این بارندگی نه تنها برای کشاورزی دیم بلکه برای کشاورزی آبی نیز مناسب نیست.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به حجم بارش‌های صورت گرفته بخش کشاورزی بویژه در اراضی پایین دست کرخه با تنش آبی روبه‌رو خواهد بود و کشاورزان باید با رعایت الگوی کشت و کشت محصولات کم آب بردر مصرف بهینه و کمتر آب همکاری کنند.
در دومین سال خشکسالی هستیم
در همین حال «احد وظیفه» رئیس مرکز خشکسالی سازمان هواشناسی کشور نیز به «ایران» گفت: بارش‌ها در سال‌جاری آبی تا کنون با کاهش 24 درصدی روبه‌رو بوده و ما وارد دومین سال خشکسالی پیاپی شده‌ایم واین در حالی است که ما در برخی استان‌ها مانند ایلام با کاهش بیش از 60 درصدی میزان بارش‌ها روبه‌رو هستیم.
همچنین در استان‌های لرستان، کرمانشاه، همدان، خراسان شمالی و خراسان رضوی بارش‌ها بیش از 40 درصد نسبت به نرمال کاهش داشته و متأسفانه وضعیت بارندگی در حوزه کرخه که رودخانه‌های مهم ایلام و خوزستان از آن سیراب می‌شوند بسیار وخیم است.
وی تأکید کرد: این وضعیت هشداری برای کشاورزی در این مناطق است و لازم است مسئولان برنامه ریز کشاورزی در این مناطق نسبت به تعیین الگوی کشت مناسب خشکسالی و توجیه کشاورزان به صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی همت گمارند.

بــــرش

بارش‌ها در تعطیلات نوروز بسیار کمتر از نرمال بود به گونه‌ای که از اول فروردین تا روز سیزدهم فروردین ماه جاری به طور میانگین تنها 1.7 میلیمتر بارش درکل کشور داشتیم. این میزان بارش نسبت به میانگین بلند مدت در این بازه زمانی که 15 میلیمتر است معادل 88 درصد کاهش دارد
بنابرآمارهای ارائه شده از سوی سخنگوی دولت، آمار سفر در موج اول سفرهای نوروزی نسبت به شرایط پیش از کرونا هم رکورد زد و 15 درصد افزایش یافت. هر چند کاهش محدودیت‌های کرونایی با توجه به گستردگی و همه‌گیری واکسیناسیون نقش مهمی در افزایش آمار سفر داشت، اما مساعد بودن شرایط آب و هوایی در بسیاری از نقاط کشور هم بر این موضوع تأثیر گذاشت