دردسرهای شیرین؛ بارها دورتر از کیفیت معیار برای سریال‌های نوروزی

نوروز امسال نیز همپای سایر شبکه‌های تلویزیون، شبکه پنج سیما اقدام به پخش سریال «دردسرهای شیرین» کرد. در سال‌های نه چندان دور شبکه پنج سیما جزو شبکه‌های اصلی سیما در حوزه پخش سریال با مضامین عمدتاً خانوادگی و اجتماعی بود، اما هرچه از آن سال‌ها بیشتر فاصله گرفته شد، موج سریال‌سازی در این شبکه نیز به یک افول مشخص دچار شد. این شبکه در روزگاری محل پخش سریال‌هایی بود که تمرکز جدی و هدفمند روی آسیب‌های اجتماعی و مسائل پیرامون نهاد خانواده داشت. عید امسال نیز شبکه پنج با سریال دردسرهای شیرین تلاش کرد تا میهمان خانه خانواده‌هایی ایرانی باشد اما چندان و آن طور که باید مورد استقبال مخاطبان قرار نگرفت، آن هم در شرایطی که صدا و سیما با تمرکز بر تلویزیون موج اساسی از تولیدات نوروزی را به راه انداخته بود که این تولیدات از سریال تا مستند و فیلم سینمایی و مستند - مسابقه‌های گوناگون و غیره متکثر بود و کافی بود تا یک اثر در میان سایر آثار کم فروغ باشد تا نزد نگاه مخاطب در این انبوه تولیدات نوروزی کمرنگ جلوه کند.
گذشته از کلیاتی که پیرامون سریال دردسرهای شیرین با موضوع نه چندان جذابش در میان انبوه تولیدات سیما قابل بحث است و به آن پرداخته خواهد شد، ایده این سریال است که متمرکز بر مشکلات و معضلات و فرازوفرودها در زندگی مشترک یک زوج است؛ این سریال بر این مورد ایده خود را استوار ساخته بود و البته که مورد مذکور از اصلی‌ترین موارد دغدغه انگیز ایرانی‌ها در زمانه فعلی است اما آنچه که این مورد را در قالب یک ایده سریال تلویزیونی عیان می‌کند، نحوه اجرای آن ایده است تا مشابه نمونه‌های بسیار در گذشته جنبه تکرار مکررات پیدا نکند که این سریال نیز مانند موارد مشابه، همان قالب‌ها و وجوه خانوادگی و ارتباطی در خانه یک زوج ایرانی امروزی را منتهی به‌مراتب با ساختاری به‌روزتر ظاهر کرده بود، بدون آنکه در قالب این ایده یک اتفاق نو یا حداقل یک پرداخت تازه با شکلی متنوع اما با همان دغدغه‌های جاری خانوادگی برای مخاطب به ارمغان بیاورد.
در مورد دیگر موضوع این سریال محل بحث و چالش است؛ چراکه اگر مسأله ساخت یک سریال در قالب تولیدات نوروزی با اقتضائات ایام نوروز مدنظر باشد، طبیعتاً وجوه شادی و نشاط و انبساط خاطر و سرگرمی در آن اثر سریالی دارای اهمیت اصلی خواهد بود. این در شرایطی است که سریال دردسرهای شیرین با اشاره به معضلات پیرامون زندگی مشترک یک زوج ایرانی امروزی نتوانست نسبت مشخصی را با وجه سرگرم کننده و نشاط‌ آور که عامل محرکه اصلی تولیدات نوروزی سیما تصور می‌شود برقرار سازد؛ این در حالی است که تمرکز بر عامل سرگرمی و نشاط برای مخاطب در تولیدات تلویزیونی در ایام تعطیلات نوروزی بارها تأکید مؤکد مدیران سیما بوده است اما آن چیزی که در سریال دردسرهای شیرین به نظر رسید کمترین ارتباط و التزام در عمل به آن مژده‌ها و نویدهای مدیران سیمایی داشت! لازم به اشاره است که این مهم در کلیات یک سریال باید خود را از جنبه اهداف سرگرم کننده و نشاط‌آور نمایان سازد و صرفاً تظاهر و تکیه بر وجود چند موقعیت طنز و رفتارهای پراکنده کمیک از سوی یک بازیگر در سریال دردسرهای شیرین نمی‌تواند آن اهداف را در سریال تأمین سازد؛ از همین رو مشخص می‌شود که این سریال از اساس با هدف تولیدات سرگرم کننده و نشاط آور مختص ایام تعطیلات نوروزی فراهم نشده بوده است!
در یک جمع‌بندی کلی و با در نظر گرفتن کیفیت فرمی و محتوایی سریال دردسرهای شیرین، این سؤال مطرح می‌شود که چه ضرورتی دارد تا سیمای جمهوری اسلامی ایران همزمان با رسیدن ایام خاص و مناسبتی مانند تعطیلات نوروزی رو به تولیدات بسیار وسیع و متکثر در گستره چند شبکه خود بیاورد؟ و آیا یک یا دو سریال محدود در قالب دو شبکه اما با کیفیت و با پیش‌بینی جذب حداکثری مخاطب نمی‌تواند جایگزین انبوه تولیدات سریالی در سیما شود؟ این مورد در حالی مطرح است که گویا میل به انبوه‌سازی در تولیدات ورای در نظر گرفتن کیفیت تولیدات خصوصاً سریال به رویه ثابت مدیران سیمای جمهوری اسلامی تبدیل شده است و گویا تولید انبوه را نوعی برتری در فضای رقابت در جذب مخاطب قلمداد کرده‌اند! که اگر این چنین است باید در نظر داشت که همچنان که تولیدات باکیفیت سریال‌های تلویزیونی می‌تواند در جذب مخاطب به تلویزیون مؤثر باشد، از آن سو اگر به طور مثال یک سریال از کیفیت مناسب برخوردار نباشد، می‌تواند بارها جذب دوباره مخاطب به تلویزیون را برای سیما با دشواری مواجه سازد؛ در شرایطی که امروزه دیگر تولیدات سریالی سیمای جمهوری اسلامی ایران به تنهایی میهمان خانه و خانواده‌های ایرانی نیست و همپای آن شبکه‌های مجازی و شبکه نمایش خانگی و برنامه‌های سرگرم کننده، مفرح و شاد ماهواره‌ای نیز یک رقیب جدی رسانه‌ای برای سیمای جمهوری اسلامی در تولیدات رسانه‌ای خصوصاً در ایام تعطیلات نوروزی و دیگر ایام مناسبتی به حساب می‌آید! از این رو به محض آنکه یک اثر به طور مثال یک سریال نتواند مخاطب ایرانی را به خود جذب کند، مخاطب قدرت انتخاب زیاد و متکثری در فضای کلان رسانه‌های داخلی و خارجی خواهد داشت. حال با این شرایط میزان عیار دو عامل کلیدی ایده تا اجرا و موضوع در سریال دردسرهای شیرین بهتر می‌تواند در بوته نقد و بررسی ارزش کیفی قرار بگیرد که آیا این سریال توانست در طول حدود دو هفته مخاطب را به خود مشغول سازد یا خیر؟ آیا جذابیت‌های این سریال، کشش و توان برای آنکه مخاطب ایرانی برای تماشای آن شب‌ها لحظه‌شماری کند، داشت؟ اینها سؤالاتی است که برای مخاطب ایرانی که ناظر وضعیت موجود سریال‌سازی در سیمای جمهوری اسلامی است و گاهی برخی آثار سریالی در شبکه‌های مختلف سیما را نیز برای تماشا انتخاب می‌کند دارای پاسخ روشن است، اما مدیران سیما می‌توانند با رجوع به سامانه‌های دقیق نظرسنجی و پایش مخاطب مستقر در سازمان صدا و سیما به کیفیت و اثرگذاری سریال‌هایی مانند دردسرهای شیرین پی ببرند و بررسی کنند که تداوم این رویه در سریا‌ل‌سازی در سیما تا کی ممکن است و ارزش دارد!