سیاست‌های موهوم «نفتی» بایدن مسأله‌ساز شده است

تیرگی روابط امریکا با عربستان و امارات


مارتین چولوف / کارشناس امور خاورمیانه
مترجم: وصال روحانی
جو بایدن تصمیم گرفته است در راه پایین آوردن قیمت فزاینده نفت، بخشی از ذخایر عظیم نفتی‌اش را آزاد و آن را برای متقاضیان قابل خرید کند. او از شرکا و متحدان امریکا در جهان نیز خواسته است، همین سیاست را در پیش گیرند تا بتوانند به مقابله با روسیه که اروپا به نفت و گاز آن وابسته است، بروند و بهای این کالا را پایین آورند اما عربستان و امارات که شرکای اصلی امریکا در خاورمیانه هستند، از همراهی با امریکا در این امر سرباز زده‌اند.
تاریخ بارها ثابت کرده، خاورمیانه قواعد خاص خودش را دارد وگرنه امکان ندارد که دولت‌های ریاض و دوبی پس از بده بستان‌های عظیم چند دهه اخیر خود با امریکا دستخط تازه جو بایدن را نخوانند و خودمختاری را پیشه کنند. پیامد این اقدام تازه، تیره‌تر شدن آشکار روابط امریکا با دربار سعودی و شیوخ امارات در روزهای اخیر بوده است، این در حالی است که ولادیمیر پوتین در اقدامی مجزا و به قصد وارد کردن فشار به خریداران نفت خویش از آنها خواسته است از این پس بهای نفت خریداری شده خود را نه به دلار بلکه به روبل بپردازند. امید کرملین این است که با انجام این کار خریداران نفت این کشور را که به صف تحریم‌های اعمال شده توسط امریکا پیوسته‌اند، از این روند خارج کرده و آنها را مجاب کند، اگر از روسیه حمایت نمی‌کنند، دست‌کم به صف بیطرف‌ها بپیوندند.
یک مقام سعودی که رسانه‌های انگلیس از افشای نامش خودداری کرده‌اند، با تأکید بر اینکه ریاض حاضر نیست هیچ سهمی در نقشه‌های نفتی جدید کاخ سفید داشته باشد، گفته است: «این شاید پایانی بر کل معاملات ما با امریکا باشد.» محمد الیحیی، سردبیر پیشین روزنامه العربیه عربستان هم گفته است: «ما خط مستقل خود را می‌رویم و سیاست آزاد شدن نفت امریکا اصولاً ارتباطی با ما ندارد. واکنش‌های منفی واشنگتن در قبال ما طی روزهای اخیر هم بی‌مورد است زیرا فروش رفتن یا نرفتن نفت آنها هیچ تأثیری بر اقتصاد ما نمی‌گذارد. تنها اثر این برخوردهای زیاده‌خواهانه رسیدن روابط ما با امریکا به پایین‌ترین سطح ممکن است. امریکا پیشتر هم در سلسله فعالیت‌هایش در خاورمیانه با برخی موضع‌گیری‌های خود منافع ما را نادیده گرفته و با کسانی همسو شده بود که آشکارا با دولت ریاض در تضاد هستند. ما هنوز نمی‌فهمیم امریکا چطور ادعای حمایت از ما را مطرح می‌کند و در عین حال دست این روس‌ها را به طور جدی و واقعی از اوکراین قیچی نمی‌کند و آرام‌ترین و صوری‌ترین برخورد ممکن را با روس‌ها و قشون‌کشی آنها به کی‌یف انجام نداده است.»
تنش‌های کلامی اخیر بین ریاض و واشنگتن درحالی صورت پذیرفته که برت مک گورک، مدیر روابط خاورمیانه‌ای کاخ سفید سفرهای متعددش به دربار سعودی و همچنین خاک امارات را طی ماه‌های اخیر استمرار بخشیده و دولت امریکا تغییری را در این فرایند ایجاد نکرده است، البته از بدو روی کار آمدن بایدن در کاخ سفید وی از صحبت مستقیم با محمد بن سلیمان که رهبر اصلی و پشت پرده این کشور است، احتراز کرده و حاضر نشده روابط گسترده‌تری را که سلف وی (دونالد ترامپ) با دربار سعودی داشت، در دستور کار خویش قرار بدهند. نوع برخورد مبهم و چند سویه بایدن با هجوم سبعانه و پنج ساله عربستان به یمن و کشته شدن هزاران بی‌گناه طی بمباران‌های کور جنگنده‌های امریکایی که در اختیار ارتش عربستان است، بر اما و اگرهای روابط دولت های ریاض و واشنگتن افزوده است.
سعودی‌ها انتظار داشته‌اند که امریکای بایدن با نوع جهت‌گیری آنها در قبال حوثی‌ها در یمن نیز که گاهی درجهت تسهیل کشتارها در این کشور بوده، همراهی و در این زمینه آنها را حمایت کند اما رئیس جمهور نه چندان مسلط امریکا در این زمینه هم مثل برخی موارد دیگر به نعل و میخ زده است. عبدالخالق عبدالله استاد علوم سیاسی معتقد است مجموعه تضادهای فوق روابط امریکا و عربستان را به نازل‌ترین درجات خود طی نیم قرن اخیر رسانده است. وی می‌گوید: «مسأله فقط به عدم تفاهم واشنگتن و ریاض در زمینه مسائل خاورمیانه محدود نمی‌شود و شامل دولت دوبی هم می‌شود. امارات در سه دهه اخیر مبالغ هنگفت و وقتی کلان را صرف تقویت روابطش با امریکا کرده اما هرگز ارادتی از همین دست را از سوی طرف مقابل شاهد نبوده است. اینک و در این زمانه خطیر که روسیه با استفاده از ضعف چشمگیر کاخ سفید هرکار که دلش می‌خواهد در اروپا انجام می‌دهد، وقت مناسبی است تا دوبی هم مثل ریاض جواب بدعهدی‌ها و خودخواهی‌های امریکا را بدهد و در این جریان موهوم نفتی هیچگونه مشارکتی نداشته باشد.»
* منبع: Guardian

آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7878/4/608059/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها