کاهش هزینه‌ها و ارتقای کارایی و بهره‌وری با سرشماری به شیوه مبنا

رئیس مرکز آمار ایران گفت: در سرشماری ثبتی مبنا اطلاعات مربوط به واحدهای آماری (افراد یا واحدهای مسکونی) به جای مراجعه‌ حضوری و انجام عملیات میدانی، براساس ثبت‌های آماری حاصل می‌شود.
به گزارش مرکز آمار ایران، جواد حسین‌زاده، با اشاره به تفاوت سرشماری سنتی با سرشماری ثبتی مبنا، گفت: تاکنون تمام سرشماری‌های انجام شده با شیوه سنتی انجام می‌شد که با عملیات بسیار پیچیده و هزینه‌بر یعنی مراجعه حضوری به خانوار و تکمیل اطلاعات پرسشنامه براساس اظهار پاسخگو توأم بوده است. در سرشماری سنتی یک تصویر لحظه‌ای از جمعیت کشور به دست می‌آید.
رئیس مرکز آمار افزود: سرشماری ثبتی مبنا نوعی سرشماری است که در آن اطلاعات مربوط به واحدهای آماری (افراد یا واحدهای مسکونی) به جای مراجعه حضوری به آنها و انجام عملیات میدانی، بر اساس ثبت‌های آماری حاصل می‌شود.
حسین‌زاده تأکید کرد: در سرشماری ثبتی‌ مبنا مراجعات مکرر مأموران آمارگیر به افراد و خانوارها مورد نیاز نخواهد بود و با استفاده از ریزداده‌های اداری، نرخ بی‌پاسخی سؤالات کاهش یافته و دقت آمارهای ارائه شده افزایش می‌یابد. در واقع سرشماری ثبتی‌مبنا یک تصویر لحظه‌ای از جمعیت نیست و دارای پویایی است که اطلاعات آن همواره در طول زمان به‌روزرسانی شده و هیچگاه کهنه نمی‌شود.
وی درباره نوین‌سازی نظام آمارهای رسمی کشور، گفت: پیشرفت تکنولوژی و زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در کشورها منجر به گردآوری داده‌های اداری فراوانی توسط دستگاه‌های اجرایی شده و اطلاعات ثبتی در حوزه‌های مختلف شامل اطلاعات افراد، خانوارها، مکان‌ها و سایر ویژگی‌های اجتماعی‌_ اقتصادی را در قالب پایگاه‌های داده به خود اختصاص داده است.
رئیس مرکز آمار افزود: به منظور دستیابی به شاخص‌ها و اطلاعات آماری مورد نیاز کاربران بویژه نظام برنامه‌ریزی کشور، بهره‌گیری از این داده‌های ثبتی ارزشمند اهمیت اجرای سرشماری‌ها و طرح‌های آماری به روش ثبتی‌مبنا را روزافزون کرده است و همه این اقدامات در راستای نوین‌سازی نظام آمارهای رسمی کشور است.
حسین‌زاده ادامه داد: از جمله مزایای اجرای سرشماری به روش ثبتی‌مبنا، کاهش هزینه‌ها و ارتقای کارایی و بهره‌وری در نظام آماری است.
وی اضافه کرد: با برآوردهای به عمل آمده توسط مرکز آمار ایران، در صورت اجرای سرشماری سال ۱۴۰۰ هزینه اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن سنتی بالغ بر ۹۰۰ میلیارد تومان خواهد بود که با توجه به تجربیات جهانی و کسر هزینه‌های عملیات میدانی، انجام سرشماری‌های ثبتی‌مبنا در قیاس با سرشماری‌های سنتی تا حد زیادی موجب صرفه‌جویی و در عین حال موجب ایجاد فرصتی برای صرف منابع برای ایجاد زیرساخت‌ها و به نوعی سرمایه‌گذاری محسوب خواهد شد.
حسین‌زاده تأکید کرد: یکی دیگر از مزایای این سرشماری، ارتقای دقت و کیفیت اطلاعات آماری است. در سرشماری ثبتی مبنا به‌دلیل اظهاری نبودن اطلاعات مورد استفاده و به کارگیری داده‌های اداری مستند، متغیرهایی مانند سن، جنس، سواد، تحصیل، ازدواج، ویژگی‌های مسکن و … به مراتب از دقت و کیفیت بالاتری برخوردار خواهند بود. همچنین با استفاده از داده‌های اداری، امکان اعتبارسنجی داده‌ها با منابع اطلاعاتی مختلف فراهم می‌شود که در نهایت به افزایش کیفیت آمارهای تولیدی منجر می‌شود.
رئیس مرکز آمار ایران ادامه داد: ازجمله مزایای دیگر توسعه دولت الکترونیک و یکپارچه‌سازی و اعمال استانداردها روی داده‌ها و اطلاعات در گردش بین دستگاه‌های اجرایی است، که موجب فراگیر شدن امکان بهره‌گیری از داده‌ها دربهبود سایر خدمات الکترونیک خواهد شد.