الزامات و پیش نیازهای تعالی فعالیت های قرآنی

حامد شاکرنژاد
حافظ و قاری بین المللی قرآن
بیانات رهبر معظم انقلاب در محفل انس با قرآن کریم که در نخستین روز ماه مبارک رمضان برگزار شد، هم موجب مسرت قاریان و فعالان عرصه قرآن بود، هم مسئولیت‌هایی را به آنان گوشزد نمودند. چراکه مقام معظم رهبری پیشرفت‌های قرآنی کشور را بویژه در زمینه تلاوت در سال‌های پس از انقلاب اسلامی ستودند و از همگان، بویژه قاریان خواستند که به این پیشرفت‌ها و تعالی‌ها قانع نشده و همواره در راستای تعالی و پیشرفت بیشتر بکوشند.
واقعیت هم جز این نیست که وقوع انقلاب اسلامی ایران زمینه‌ساز نگاه ویژه‌ای به قرآن در ابعاد مختلف آن شد. اما به عنوان یک قاری و فعال عرصه قرآنی، می‌‌توانم این طور بگویم که بخش زیادی از این توجه، ناشی از نگاه ویژه‌ای است که حضرت آقا نسبت به گسترش معارف دینی و قرآنی در جامعه دارند.
در مفاهیم دینی ما هم تأکید شده است که «کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ‌ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ» به این معنی که مردم را با چیزی غیر از زبان و سخن صرف (به امور نیک) فرا بخوانید.
رهبر معظم انقلاب چنین صفت و چنین منشی دارند. ایشان نه تنها خود نگاه ویژه‌ای به قرآن دارند، بلکه حقاً و عملاً شیفته معارف و تلاوت زیبای قرآن هم هستند.
در محضر و نگرش رهبر معظم انقلاب، نگاه به قرآن جایگاه ویژه‌ای دارد. این ویژگی از سال‌های پیش از انقلاب نیز با ایشان بود. کما اینکه در سال‌های قبل از انقلاب در مسجد کرامت مشهد مقدس، جلسات قرائت، تفسیر و تبیین مفاهیم قرآنی را برگزار می‌‌کردند. پس از انقلاب نیز، چه در دوران ریاست جمهوری و بویژه در سال‌های رهبری معظم له، همواره مشوق قاریان قرآن بودند و هستند. آنچه ما امروز از گسترش فرهنگ قرآن در جامعه می‌‌بینیم، بخش زیادی مرهون همین نگاه و توجه است.
اما به رغم این، انتظار می‌رفت که پیشرفت‌های ما، بویژه در زمینه تلاوت قرآن بیش از وضع امروز می‌‌بود. دلیل این فقدان را می‌‌توان در نگاه برخی از مسئولان محترم یا افرادی جست و جو کرد که نام قرآن را فقط بر زبان می‌‌آورند، اما نسبت به واقعیت قرآن و نسبت به مباحث قرآنی و اهمیت یک تلاوت احسن و تأثیرگذار در آحاد جامعه بی تفاوت هستند.
 واقعیت این است که در جامعه ما آنچنان که شایسته است به فعالان عرصه قرآن ارج نمی‌گذارند. به عبارت دیگر، جامعه قرآنی در کشور ما مظلوم است. در هیئات، مداحان و ذاکران اهل بیت (ع) همواره آن طور که شایسته است تکریم می‌شوند، اما کمتر دیده شده است که قاریان قرآن چنین جایگاهی داشته باشند.
این آن خلأیی است که در جامعه ما دیده می‌‌شود. هرچند این گلایه به معنی این نیست که انگشت اتهام را به سمت مسئول خاصی نشانه برویم. زیرا در همین وضع امروز نیز جمهوری اسلامی ایران دارای قاریان برجسته‌ای در سطح بین‌المللی است که بیانگر همان رشد مورد اشاره رهبر معظم انقلاب در زمینه تلاوت نسبت به سال‌های قبل از انقلاب است. کما اینکه در بسیاری از مسابقات بین‌المللی قاریانی که از کشورمان شرکت می‌‌کنند حتی از قاریان نامدار دنیا برجسته‌تر و نگاه و توجه‌های بیشتری را به خود جلب می‌‌کنند که این افتخاری برای جمهوری اسلامی ایران است.
علاوه براین، می‌‌توان این سؤال را مطرح کرد که آیا این پیشرفت، حد نهایی تعالی ما در زمینه تلاوت قرآن و تأثیر آن در جامعه است یا می‌‌توان به پیشرفت‌های بیشتر هم امید داشت؟در پاسخ می‌‌توان گفت یکی از الزامات و پیش نیازهای تعالی ما در زمینه تلاوت قرآن، رفع نواقص و کاستی‌هایی است که در زمینه آموزش در کشور وجود دارد.
در زمینه تلاوت، آموزش‌های ما هنوز به روز، جدی و عمیق نشده و حتی نظام آموزشی مدونی نیز برای این امر تدارک دیده نشده است. هرچند باگذشت سال‌ها قرائت‌ها کیفی‌تر و تلاوت‌ها دلنشین‌تر و غنی‌تر می‌‌شود، اما برخی از این نسل‌ها حاصل اتفاق هستند، نه آموزش‌های مدون. از این رو یکی از نخستین پیش نیازها در این زمینه، تربیت اساتید حرفه‌ای است تا این اساتید نیز به نوبه خود استعدادهای خوب و برتر را شناسایی و در یک بازه زمانی خاص آنان را پرورش دهند.
برای رفع این نقیصه، در مرحله اول، دست‌کم تربیت تعدادی مربی برتر قرآن که عهده‌دار تربیت استعدادهای برتر و هدایت آنان تا مرحله بلوغ فعالیت قرآنی خود باشند، یکی از نیازهای اساسی ما است.
از این رو انتظار می‌‌رود مسئولان عزیز به پیروی از نگرش رهبر معظم انقلاب، وارد عرصه شده، پرچم فعالیت‌های قرآنی را به دوش بگیرند و کمک کنند تا با تربیت اساتید حرفه‌ای، استعدادهای برتر قرآنی در کشور شناسایی و در مرحله بعد شکوفا شوند. این مهم نیز به نوبه خود زمینه‌ساز شکوفایی و گسترش بیش از پیش فضای عطرآگین و تأثیرگذار قرآنی در کشور خواهد بود ا‌ن‌شاءالله.