کاهش قیمت کالاها ادامه‌دار خواهد بود

از آذرماه سال گذشته، دولت سیزدهم باب جدیدی از قیمت‌گذاری کالاها را آغاز کرده است. بر این اساس تولیدکنندگان ملزم به این امر شدند که قیمت نهایی تولید را روی کالاهای خود درج کنند و در ماه اسفند هم بنا بر این شد که قیمت مصرف‌کننده نیز قید شود تا مردم با خیال راحت نسبت به خرید کالاها اقدام کنند.
تاکنون 4 مرحله از طرح درج قیمت تولیدکننده روی کالاها اجرایی شده و قرار است از اول اردیبهشت‌ماه مرحله پنجم طرح یاد شده شروع شود. درحالی که برخی‌ها نسبت به این طرح انتقاد دارند اما اجرای آن در مورد برخی از کالاها به وضوح کاهش قیمت‌ها را نشان می‌دهد. آن‌گونه که محمدصادق مفتح؛ قائم‌مقام وزیر صمت به «ایران» گفته است: افرادی طرح درج قیمت تولیدکننده را زیر سؤال می‌برند که آشنایی زیادی با برکات و ثمرات آن ندارند. از سویی برخی‌ها هم در قضاوت عجله می‌کنند. در 4 مرحله اولی که طرح یاد شده انجام شده ما در محصولات متعددی کاهش قیمت داشته‌ایم؛ با طرح درج قیمت تولید‌کننده بیش از 1500نوع کالا، کاهش قیمت داشته‌اند.
قیمت روی همه کالاهای وارداتی و تولیدی درج می‌شود
روز گذشته محسن حسین‌لویی، مدیرکل نظارت بر خدمات عمومی سازمان حمایت گفت: از یکم اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۰ همه کالاهای مصرفی و سرمایه‌ای بجز کالاهای مستثنی شده، مشمول درج همزمان قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده خواهند بود؛ یعنی تولیدکننده روی کالا، هم قیمت مصرف‌کننده و هم قیمت تولیدکننده را درج می‌کند و به شبکه توزیع وارد می‌شود.
او افزود: شرکت‌های تولیدکننده تاکنون فقط قیمت مصرف‌کننده را درج می‌کردند یا اینکه اصلاً هیچ قیمتی روی کالا بویژه کالاهای سرمایه‌ای درج نمی‌شد؛ به‌عنوان نمونه یخچال، تلویزیون، موبایل، ظروف و… هیچ گونه قیمتی نداشتند اما در این مرحله باید روی همه کالاهای وارداتی و تولیدی قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده درج شود.
مدیرکل نظارت بر خدمات عمومی سازمان حمایت ادامه داد: از مرحله یک تا چهار که کالاها به‌صورت موردی اعلام می‌شدند روی حدود ۱۵هزارو۵۰قلم کالا در ۳۰گروه کالایی قیمت درج شد؛ در این مرحله حدود ۵۰هزار قلم کالا به اقلام قبلی اضافه خواهد شد.
اجرای مرحله ششم از تیرماه
حسین‌لویی در مورد مرحله ششم طرح درج قیمت تولیدکننده، تصریح کرد: اگر مرحله ششم اتفاق بیفتد برای کالاهایی خواهد بود که در مرحله پنجم بعضی از آنها مستثنی شده بودند مثل گوشت، مرغ، تخم مرغ، شکر، بعضی از مصالح ساختمانی و…؛ البته برای کالاهای کشاورزی و مواد‌غذایی باید با وزارت جهاد کشاورزی هماهنگی‌هایی صورت گیرد. در صورت نبود مشکل به احتمال زیاد از تیر‌ماه مرحله ششم اجرا شود.
کاهش قیمت ۸۵۰۰ قلم کالا
او در مورد تأثیر اجرای این طرح در تغییر قیمت کالاها، گفت: طرح درج قیمت تولیدکننده نوسان قیمت‌ها را در ۶ماهه دوم سال قبل کنترل کرد البته بجز کالاهایی که زیرنظر وزارت جهاد کشاورزی هستند؛ مثلاً برنج، گوشت، مرغ و… که مشمول این طرح نبودند، بنابراین طرح تأثیری در این اقلام نداشت اما بررسی قیمت آبان‌ماه و اسفند‌ماه ۱۵هزار قلم کالایی که مشمول طرح بودند، نشان می‌دهد که از این تعداد ۸ هزار و ۵۰۰ قلم کالا کاهش قیمت یافته‌اند و حدود ۴هزار قلم کالا نیز افزایش قیمت ناچیزی داشتند که آن‌هم به‌دلیل افزایش بهای تمام شده در قیمت نهایی از جمله مواد اولیه، هزینه‌های سربار و مالیات بوده است؛ به‌عنوان مثال مالیات نوشابه از ۹درصد به ۱۶درصد رسید و قیمت شکر نیز افزایش یافت از این‌رو قیمت نوشابه در حد ۴درصد افزایش یافت.
مدیرکل نظارت بر خدمات عمومی، شبکه‌های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت تصریح کرد: ۶ ماهه دوم سال بویژه در ایام عید، فصل افزایش قیمت‌ها بود اما با اجرای این طرح نه تنها شرکت‌ها سراغ افزایش قیمت نرفتند بلکه یا به سمت کاهش قیمت رفتند یا میانگین ۳ تا ۴درصد افزایش قیمت را اعمال کردند.
تخفیف‌های کذایی از بین رفت
او در مورد وضعیت تخفیف‌های فروشگاه‌ها، اظهار کرد: با توجه به اینکه در این طرح حاشیه سودهای غیرقانونی از بین رفته است و درحال حاضر همه کالاهایی که قیمت تولیدکننده دارند، در فروشگاه‌ها بالاتر از ۱۰درصد تخفیف نخورده‌اند و فقط کالاهای قدیمی که مانده‌اند یا کالاهایی که مشمول طرح نشدند، تخفیف‌های بالاتری دارند.
حسین‌لویی تصریح کرد: می‌توان گفت طرح نسبتاً موفقیت‌آمیز بوده است منتهی در بخش خرده‌فروشی چالش‌هایی داشتیم که خرده‌فروش و مردم با هم به چالش خورده بودند آن‌هم به‌دلیل این بود که خرده‌فروش‌ها تکلیف قانونی مبنی بر درج قیمت مصرف‌کننده روی کالا را اجرا نمی‌کردند؛ از ۱۶ اسفند‌ماه ابلاغ کردیم که قیمت مصرف‌کننده نیز درج شود تا هیچ چالشی بین مردم و خرده‌فروش به وجود نیاید. در این صورت قیمت خرید و فروش کاملاً مشخص و فرایند شفاف‌تر می‌شود.
با اجرای مرحله پنجم، مردم تغییرات را احساس خواهند کرد
او افزود: در مرحله اول روی اقلام محدود و در مرحله بعدی نیز روی اقلام با حساسیت کمتر طرح را اجرا کردیم. در مرحله سوم و چهارم نیز کالاهای با حساسیت بالاتر را مشمول کردیم. در مرحله پنجم نیز همه کالاهای مصرفی و سرمایه‌ای (بجز ۱۳گروه کالایی مستثنی شده) را مکلف به اجرای طرح کردیم، از این‌رو در این مرحله مردم متوجه تغییرات خواهند شد؛ به‌عنوان مثال موبایل را همه نگاه می‌کنند ببینند چه قیمتی دارد.
مدیرکل نظارت بر خدمات عمومی، شبکه‌های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت تصریح کرد: مرحله پنجم مرحله‌ای است که مشمول کالاهای حساس شده و با همه امکاناتی که وزارت صمت دارد اطلاع رسانی‌های کاملی برای مصرف‌کننده و فروشنده خواهد شد. از سوی دیگر سود خرده‌فروشی و پخش در حال بازنگری بود. اگر در آن زمان سودها را اعلام می‌کردیم و بعد این اعداد بازنگری می‌شد، شبهه ایجاد می‌کرد؛ حال با توجه به اینکه این بازنگری‌ها انجام شده به‌صورت شفاف و همه‌جانبه اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
کالاهایی که از اول اردیبهشت مشمول درج قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده می‌شوند شامل، اقلام دارویی و پزشکی، مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای غیرقابل عرضه به مصرف‌کننده نهایی، انواع البسه، پارچه و پوشاک، انواع طلا، جواهر و زیور‌آلات، انواع صنایع دستی، محصولات کشاورزی غیربسته‌بندی، محصولات بورسی و کالاهای عرضه شده در بورس، انواع قطعات، ابزار و لوازم غیربسته‌بندی، انواع مصالح ساختمانی غیرقابل بسته‌بندی، محصولاتی که امکان بسته‌بندی ندارند، انواع لوازم‌التحریر غیرقابل بسته‌بندی، گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، شکر، برنج و کالاهای صنفی که در محل تولید عرضه می‌شوند از قبیل آش، هلیم، قنادی و…است.
محصولات کشاورزی را دریابید
کارشناسان و موافقان طرح درج قیمت تولیدکننده می‌گویند که ورود محصولات کشاورزی به طرح یادشده ضرورت دارد و نباید به ماه‌های آتی موکول شود. آنها اظهار کردند که وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی باید گفت‌و‌گوهای خود را زودتر به سرانجام برسانند تا به واسطه این طرح بتوان قیمت کالاهایی که تنظیم بازار آن با وزارت جهاد کشاورزی است را کنترل کرد. به نظر می‌رسد در این حوزه دلالان و واسطه‌های زیادی حضور دارند که قطعاً با اجرای طرح درج قیمت تولیدکننده دیگر نمی‌توانند فعالیت داشته باشند.