جهش صادرات به کشورهای عربی و آفریقایی

فرزاد پیلتن
مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران
 آمارهای منتشره نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۰ صادرات ایران به کشورهای عربی و آفریقایی با افزایش ۲۰ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۹ از ۱۳ میلیارد و ۵۹۵ میلیون دلار به ۱۶ میلیارد و ۲۹۳ میلیون دلار رسید. در میان طرف‌های عمده صادراتی ایران به کشورهای عربی و آفریقایی طی سال ۱۴۰۰، کشورهای عراق با ۸.۹ میلیارد دلار، امارات با ۴.۹ میلیارد دلار، عمان با ۷۱۶ میلیون دلار، غنا با ۳۵۳ میلیون دلار و آفریقای جنوبی با ۲۵۴ میلیون دلار به ترتیب در رتبه‌های اول تا پنجم قرار داشته‌اند.
کشورهای سوریه، کویت، قطر، نیجریه و موزامبیک نیز به ترتیب با ۲۱۸ ، ۱۵۸، ۱۳۴، ۱۲۵ و ۹۸ میلیون دلار واردات از ایران در رتبه‌های ششم تا دهم طرف‌های صادراتی ایران در حوزه کشورهای عربی و آفریقایی در سال ۱۴۰۰ قرار گرفتند. بررسی‌ها نشان می‌دهد کشورهای کنیا، سودان، الجزایر و تانزانیا و لبنان نیز در سال ۱۴۰۰ در رتبه‌های 11 الی ۱۵ رتبه‌بندی طرف‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران در حوزه کشورهای عربی و آفریقایی قرار گرفته‌اند. همچنین آمارهای منتشره نشان می‌دهد واردات جمهوری اسلامی ایران از کشورهای عربی و آفریقایی در سال ۱۴۰۰ با ۷۶ درصد افزایش نسبت به سال ۱۳۹۹ از ۱۰ میلیارد و ۴۷۰ میلیون دلار به ۱۸ میلیارد و ۴۷۹ میلیون ارتقا پیدا کرده است. کشورهای امارات با ۱۶ میلیارد و ۵۲۳ میلیون دلار، عراق با یک میلیارد و ۱۹۷ میلیون دلار، عمان با ۶۱۹ میلیون دلار، سوریه با ۳۰ میلیون دلار و لبنان با ۱۸ میلیون دلار، رتبه‌های اول تا پنجم طرف‌های وارداتی جمهوری اسلامی ایران در حوزه کشورهای عربی و آفریقایی را در سال ۱۴۰۰ به خود اختصاص داده‌اند.
کویت، تانزانیا، قطر، غنا و اتیوپی نیز رتبه‌های ششم تا دهم طرف‌های وارداتی ایران در سال ۱۴۰۰ در حوزه مذکور را به خود اختصاص داده‌اند. پیگیری توسعه زیرساخت‌های تجاری از جمله حمل و نقلی، مالی، بانکی، بیمه‌ای، بندری، گمرکی، استانداردی و حمایت از تأسیس مراکز تجاری از یک سو و ارتقای سطح فعالیت‌های ترویجی تجارت مانند فعالیت‌های نمایشگاهی، تبادل هیأت‌های تجاری و همچنین توسعه فعالیت‌های دیپلماسی اقتصادی و تجاری از طریق افزایش تعداد رایزنان بازرگانی، برگزاری کمیته‌ها و کمیسیون‌های اقتصادی و تجاری و افزایش دیدارها با مقامات اقتصادی کشورهای عربی و آفریقایی و انعقاد تفاهمنامه‌های تجاری و تسهیل تجارت از طریق کاهش تعرفه‌های بازرگانی از جمله مهمترین برنامه‌های سازمان توسعه تجارت ایران و همچنین تهاتر و سواپ و همچنین افزایش صادرات محصولات دانش‌بنیان و با ارزش افزوده بالا در زمینه افزایش همکاری‌های تجاری با کشورهای عربی و آفریقایی است.