ریزگردهای نشسته روی ماسک شهروندان

بیتا میرعظیمی
خبرنگار
دو روز پیش، بادی گرم در شهر وزیدن گرفت؛ خوزستانی‌ها می‌دانستند این نشانه‌ای از یک شروع دوباره از یک گردوغبار بسیار سهمگین است.
«مجتبی گهستونی» روزنامه نگار و فعال فرهنگی-اجتماعی به «ایران» می‌گوید: «برای عزیمت به یک مسافرت خود را آماده کرده و خوابیدیم. اما نیمه شب به اندازه‌ای گردوغبار آسمان را فرا گرفت که همه جا تاریک و سیاه شد. به همین دلیل زمانی که صبح از خواب بیدار شدیم متوجه زمان نشده و فکر کردیم تازه آفتاب طلوع کرده است. با خروج از منزل، متوجه وضعیت وخیم گردوغبار در اهواز شدیم. برای اطلاع از وضعیت جوی، اخبار را پیگیری کرده و متوجه شدیم که میزان ذرات ریزگردها در ساعت 9 صبح ۹۱۳ میکروگرم در مترمکعب اندازه‌گیری شده و همزمان 12 شهر خوزستان درگیر گردوغبار شدید هستند.» او و همراهانش از اهواز خارج می‌شوند و اما ریزگردها هم پا به پای آنها می‌آیند. آسمان ظاهراً در خوزستان همه جا یک رنگ است؛ خاکستری و نارنجی.
این شهروند و روزنامه نگار اهوازی ادامه می‌دهد: «بلاتکلیفی دانش‌آموزان برای رفتن به مدارس در چنین وضعیت جوی خطرناکی، مشکل را بیشتر کرده است.» والدین هم معلقند، نمی‌دانند فرزندانشان را به مدرسه بفرستند یا خیر. اغلب مدارس کولر و تهویه مناسب ندارند و دانش‌آموزان را با مشکلات تنفسی و ریوی بیشتری مواجه می‌کنند. مجتبی می‌گوید: «اگرچه به علت شب‌های قدر، کارمندان 2 ساعت دیرتر در سرکار حاضر شدند اما کاش، مدارس و ادارات تعطیل می‌شدند تا مردم در چنین هوایی تردد نکرده و در اماکن عمومی حضور پیدا نکنند.»
باران هم از پس ریزگردهای خوزستان برنمی آیند. مجتبی می‌گوید: «در حال حاضر در مسیر اندیمشک –اهواز در حال تردد و شاهد باران بسیار شدیدی هستیم. هرچند که هوا بسیار گرم بوده و گردوغبار زیادی در هوا دیده می‌شود.» گهستونی می‌گوید: «حال در چنین شرایطی مردم روزه دار اهواز به‌رغم نگرانی از شیوع کرونا، باید دلنگران گردوغبار بسیار شدید در این شهر و دیگر شهرهای استان نیز باشند. این در حالی است که همزمان در اخبار صحبت از خشکسالی و تشدید ریزگردها و... شده و بر نگرانی مردم شریف این استان می‌افزایند.»
به گفته گهستونی، در چنین شرایطی باید اورژانس در سطح شهر حضور فعال داشته و میان مردم ماسک توزیع شود. وضعیتی که کمابیش در اهواز مشاهده نمی‌شود. البته شاید یکی از دلایل آن هم جمعیت زیاد و عدم پشتیبانی باشد. با توجه به گردوغبار و ریزگردهای زیاد در استان خوزستان، مسئولان باید تمهیداتی را برای افزایش ایمنی مردم بیندیشند تا مردم در مقابله با این پدیده‌های غیرطبیعی مقاوم‌تر باشند.
به گفته این فعال اجتماعی، خشکسالی و بارش کم، از بین رفتن منابع طبیعی، خشک شدن جنگل‌ها، عدم پرداخت حقابه رودخانه‌ها و کوچ اجباری به افزایش این ریزگردها دامن زده و مردم استان خوزستان را در وضعیت بسیار خطیری قرار داده است. او اعتقاد دارد: «برای برون رفت از این وضعیت باید مسئولان نظارتی، وارد عمل شده و جلوی هرگونه تعرض به جنگل‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، تالاب‌ها و حتی کوه خواری گرفته شود. همزمان دستگاه قضایی فعال‌تر شده و برخوردهای جدی با هرگونه آسیب به منابع طبیعی گرفته شود. سازمان‌های آب و برق نظارت بیشتری بر حفاظت از منابع آبی داشته و همزمان ادارات منابع طبیعی و محیط‌زیست در مقابل هرگونه زمین خواری بایستند. همچنین کشت‌های آب بر مانند هندوانه و خربزه ممنوع شده و شرایطی اتخاذ شود که به میزان نیاز و مکفی، کاشت و برداشت صورت گیرد.»
«احسان مقتدی» یک شهروند تهرانی است که برای انجام کاری در اهواز حضور دارد. شب که به اهواز می‌رسد هوا خوب است صبح آنقدر هوا تاریک است که متوجه نمی‌شود یک روز خاکستری را در اهواز شروع کرده است. او به «ایران» می‌گوید: دو روز پیش حوالی ساعت 5 عصر وارد اهواز شدیم. آن زمان هوا خوب بود و هیچ نشانه‌ای از وجود ریزگردها دیده نمی‌شد. وقتی صبح بیدار شدیم هوا بسیار تاریک بود و ما متوجه روشنایی روز نشدیم. هوا از شدت گردوغبار، رنگ کرمی پیدا کرده بود و تنفس را نه برای ما، بلکه برای تک تک مردم کوچه و خیابان بسیار سخت کرده بود. اخبار را رصد کرده و متوجه شدیم که میزان غلظت گرد و خاک در هوای اهواز به بیش از ۶ برابر حد مجاز رسیده است. ما ماسک زده‌ایم اما وجود گردوغبار در دهان خود را حس می‌کنیم. گردوغبار به حدی زیاد است که حتی روی ماسک‌های ما نشسته و میزان زیادی از آن نیز وارد سیستم تنفسی ما شده بود.