عالمان طالبان، اهداف جدید داعش در افغانستان

لاله مهرزاد/ جمعه‌ای دیگر و انفجاری دیگر. افغانستان در یک سال اخیر بارها روزهای جمعه همزمان با برپایی نمازجمعه شاهد انفجاری در یکی از مساجد خود بوده است. دیروز نیز به رسم ده‌ها جمعه دیگر یک سال اخیر این کشور، در یکی از مساجد هرات در غرب افغانستان صدای انفجار پیچید.
به گزارش سایت شبکه خبری طلوع نیوز، از شبکه‌های خبری افغانستان، مقام‌های محلی هرات ظهر دیروز خبر دادند، براثر انفجاری در مسجد جامع «گازرگاه» مولوی مجیب الرحمن انصاری، خطیب این مسجد و یکی از عالمان دینی افغانستان کشته شد. بنابر این گزارش، حمیدالله متوکل، سخنگوی والی هرات اعلام کرده است، مجیب الرحمن انصاری هنگام ادای نماز جمعه در نتیجه حمله انتحاری در داخل مسجد جامع کشته شد. 
وی گفته است، در این انفجار ۱۸ نفر جان باختند و ۲۳ نفر دیگر زخمی شدند. با این حال برخی منابع خبری تعداد زخمی‌ها و کشته‌شدگان این حمله انتحاری را بیش از 100 نفر اعلام کردند و بیمارستان هرات نیز از مردم این شهر خواستار اهدای خون به زخمی‌های این انفجار شد. این درحالی است که خبرگزاری رویترز در گزارشی خبر داده بود، مجیب الرحمن انصاری، از روحانیان طرفدار طالبان، به همراه تعدادی از محافظان خود در خارج از مسجد و هنگامی که قصد ورود به آن را داشت، هدف انفجار بمب قرارگرفت و  کشته شد. داعش مسئولیت این حمله را پذیرفت. به گزارش یورو نیوز، این انفجار همزمان با برگزاری یک نشست اقتصادی با حضور ملا برادر، معاون نخست‌وزیر طالبان، در هرات به‌وقوع پیوسته است. گفته می‌شود وی پیش از نماز جمعه در این مسجد حضور داشته است، اما تا عصر دیروز از وضعیت وی اطلاعات دقیقی منتشر نشده و طالبان در این باره اطلاع‌رسانی نکرده بود.
واکنش طالبان به کشته شدن انصاری
در پی این انفجار، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در پیامی توئیتری کشته شدن انصاری را تسلیت گفت و تأکید کرد، طالبان عاملان این انفجار را مجازات خواهد کرد. انفجار مسجد هرات همچنین با واکنش شماری از سیاستمداران سابق افغانستان همراه شد. حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، در بیانیه‌ای حمله انتحاری در مسجد جامع گازرگاه هرات را با شدیدترین الفاظ محکوم کرده و «این واقعۀ اسف‌بار را خلاف تمام اصول و ارزش‌های انسانی و اسلامی» دانست. عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی در حکومت پیشین افغانستان نیز در صفحه توئیترش این انفجار را نکوهش و تأکید کرده است: «حمله به مساجد و دیگر اماکن مذهبی و هدف قرار دادن مردم بی‌گناه جنایت بشری است.» جبهه مقاومت افغانستان هم این حمله را محکوم کرد.
انصاری که بود؟
انصاری از روحانیان بانفوذ طرفدار طالبان بود. او به خاطر سخنرانی‌های آتشین خود شهرت داشت. او در ماه جولای، در یک گردهمایی مذهبی در کابل، خواستار بریده شدن سر کسانی شده بود که «دست به هر اقدامی، ولو اقدامی کوچک علیه حکومت اسلامی افغانستان می‌زنند.» 
او همچنین تأکید کرده بود: «این پرچم (طالبان) به‌راحتی برافراشته نشد و به‌راحتی پایین نخواهد آمد.» مولوی مجیب الرحمن انصاری، اولین روحانی و حامی طالبان نیست که در افغانستان کشته می‌شود. اما عاملان این حملات هرگز شناسایی و بازداشت نشدند.
چرا داعش علمای دینی را هدف قرار می‌دهد
این انفجار در حالی رخ داد که یک سال از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان می‌گذرد. در این مدت طالبان بسیار تلاش کرده تا سطح امنیت در این کشور را بهبود بخشد اما با توجه به فعالیت‌های گسترده داعش در این کشور، رسیدن به چنین هدفی بسیار دور از دسترس به نظر می‌رسد. بویژه که داعش به طور معمول با استفاده از شلوغی برخی اماکن، مانند مساجد دست به حملات انتحاری و انفجاری می‌زند و با اخلال در امنیت افغانستان حکومت طالبان را به چالش می‌کشد. داعش نه‌تنها مساجد که اقلیت‌های مذهبی و قومی را نیز در یک سال اخیر هدف حملات خود قرارداده است.
انفجار دیروز هرات همچنین نشان‌دهنده واقعیت‌های دیگر درباره فعالیت‌های داعش در افغانستان است. با انفجار دیروز نماز جمعه هرات و شهادت جمعی از مردم مظلوم این کشور، معلوم شد که داعش رویه جدیدی را در مقابله با حکومت جدید طالبان در پیش گرفته است. چنانکه شاهد بودیم، انفجارات ماه‌های اخیر در افغانستان عمدتاً شامل مساجد شیعیان یا صوفیان سنی مذهب بود ولی انتحاری که اخیراً علیه مولوی حقانی از بزرگان فکری طالبان در کابل و مولوی انصاری در هرات که هر دو از عالمان حامی طالبان بودند نشان می‌دهد که این یک رویه جدید است و داعش در رویارویی سیاسی فکری کامل با حکومت طالبان قرار گرفته است.
شاید دلیل این مسأله را بتوان سرکوب جدی حامیان داعش در افغانستان، توسط حکومت طالبان دانست چرا که طی عملیات‌های ضد داعش در ماه‌های اخیر، شرایط برای آنان بشدت سخت شده بود. پیش‌بینی می‌شود با انجام این عملیات‌ها اوضاع امنیتی شخصیت‌های علمی و مدارس علمیه افغانستان رو به وخامت بگذارد چرا که ظاهراً گزینه جدید داعش، ترور رهبران فکری و علمی طالبان است.