چشمک بازار پاکستان به واردات محصولات کشاورزی ایران

امین محمودی
خبرنگار

سیلاب‌های فصلی یک‌سوم همسایه شرقی کشورمان، پاکستان را به زیر آب فرو برده و بیشتر مناطق این کشور تبدیل به رودخانه شده است به‌طوری که طبق اعلام مسئولین ارشد این کشور مردم بشدت به مواد غذایی و آشامیدنی نیازمندند. از طرف دیگر دولت پاکستان در برآورد اولیه خود اعلام کرده که این سیل ویرانگر تاکنون ۱۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور خسارت زده است.

خسارت‌های سیل به بخش کشاورزی پاکستان
از طرف دیگر این سیل ویرانگر صدها هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی این کشور را در ایالات خیبرپختونخوا، پنجاب، بلوچستان و سند نابود کرده و صدها هزار تن انواع محصولات کشاورزی را با خود برده است.
به طوری که انتظار می‌رود علاوه بر سال‌جاری، در سال‌های آینده نیز پاکستان بشدت به یک واردکننده محصولات غذایی و کشاورزی تبدیل شود.
در این رابطه اتحادیه کشاورزان پاکستان (FAP) اعلام کرد که بارندگی‌های بی‌سابقه در مقایسه با گذشته ۳۰ برابر بیشتر به بخش کشاورزی زیان وارد کرده است.
کارشناسان امور غذایی در پاکستان طی روزهای اخیر با ابراز نگرانی بابت خسارت جدی به بخش کشاورزی اعلام کردند که پیامدهای خطرناک سیل زنگ خطر تشدید فقر و کاهش امنیت ملی غذایی در کشور را به صدا درآورده است.

قحطی و گرانی در بازار میوه و سبزیجات پاکستان
همین امر سبب شده که اخیراً پاکستانی‌ها به دنبال تأمین میوه و سبزی و صیفی‌جات خود از ایران باشند تا بازار محصولات غذایی و کشاورزی این کشور متعادل شده و بیشتر از این دچار اختلال و گرانی نشود. 
پاکستان خود صادرکننده محصولات کشاورزی است اما دولت این کشور می‌گوید اکنون باید به واردات از کشورهای همسایه از جمله ایران و هند فکر کند.
کشاورزی مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بخش اقتصاد پاکستان است، نزدیک یک‌چهارم تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد و نزدیک به 40 درصد نیروی کار در کشاورزی یا بخش‌های مرتبط شاغلند.
در همین خصوص نشست اضطراری وزارت بازرگانی این کشور برای بررسی زیان‌های وارده به حوزه کشاورزی طی هفته‌های اخیر دراثر سیل در اسلام‌آباد برگزار شد.
سید نوید قمر، وزیر بازرگانی پاکستان در این باره اعلام کرد که قیمت پیاز و گوجه فرنگی پس از سیل اخیر افزایش زیادی داشته است. این سیل همچنین باعث بالا رفتن قیمت سایر محصولات کشاورزی نیز شده است.
وی گفت: دولت برای عبور از بحران فعلی و در راستای تأمین نیاز مردم اقدام به تسهیل روند واردات از ایران کرده است. براین اساس، وزارتخانه‌های امنیت ملی غذایی، بازرگانی و سازمان درآمدهای ملی پاکستان با هدف جلوگیری از تورم در بازار داخلی و اطمینان از تأمین پیاز، گوجه و دیگر سبزیجات اقدامات لازم را برای واردات این محصولات از ایران اتخاذ خواهند کرد. 
«وحید احمد» رئیس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان میوه و سبزیجات پاکستان نیز در این باره تصریح کرد: ایران گزینه مهم و سهل برای پاکستان در اوضاع بحرانی مانند سیل است و قادر به رفع نگرانی‌ها در تأمین نیاز داخلی به سبزیجات خواهیم بود.
وی که در جلسه وزارت بازرگانی پاکستان با دستورکار تسهیل واردات سبزیجات از ایران حضور داشت، افزود: در وضعیت فعلی پاکستان ماهانه به ۱۵۰ هزار تن پیاز و ۵۰ هزار تن گوجه نیازمند است و ما می‌توانیم بخش بزرگی از این نیازمندی را طی تجارت با ایران برطرف نماییم.
احمد اظهار داشت: وزارت بازرگانی پاکستان موظف به تسهیل واردات از ایران است و واردکنندگان پاکستانی با اطمینان تمام قادر به تجارت و از همه مهم‌تر رفع نیاز داخلی و غلبه بر بحران ناشی از سیل خواهند بود.

بازار ایران توانایی تأمین سبزی و صیفی جات پاکستان را دارد؟
برداشت حدود 2 میلیون تن سبزی و صیفی در 4 قطب اصلی آن در کشورمان یعنی خوزستان، بوشهر، کرمان و فارس از ابتدای ماه جاری تا اواخر شهریور ماه صورت می‌گیرد که با توجه به تأمین بازار داخلی باید بخش زیادی از این محصول به دیگر کشورها صادر شود. 
بنابراین صادرات این محصولات به پاکستان می‌تواند موجی از شادی را در بین کشاورزان ایجاد کند و درآمدهای زیادی برای این قشر زحمتکش به همراه داشته باشد.
در همین خصوص ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» گفت: هم اکنون دولت برای کمک‌های بشردوستانه به پاکستان به‌دنبال حذف عوارض صادراتی محصولات کشاورزی به این کشور است. وی افزود: انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک صادرات میوه، سبزی و صیفی جات به این کشور انجام شده و از این طریق درآمد خوبی نصیب کشاورزان شود.

صادرات سیب بعد از ۱۶ سال به پاکستان
از طرف دیگر از ابتدای ماه جاری و پس از 16 سال با تدبیر دولت سیزدهم و نگاه ویژه به افزایش مبادلات تجاری با همسایگان و بر اساس تفاهمنامه‌ای که بین وزارت جهاد کشاورزی و دولت پاکستان منعقد شده، صادرات سیب به این کشور آغاز شده است.
به طوری که در این خصوص سیدرضا نورانی گفت: حدود ۵۰۰ هزار تن ظرفیت صادرات سیب به پاکستان است و قرار است از شهریور امسال انجام شود.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران گفت: ظرفیت‌های تولید هم در ایران بسیار است و سالانه مازاد سیب تولیدی ایران به کشور‌های دیگر صادر می‌شود.
به گفته نورانی قرار است در مقابل سیبی که به پاکستان صادر می‌کنیم، در صورت نیاز میوه‌های گرمسیری هم از این کشور وارد کنیم.

صادرات 1.3 میلیون دلار سبزی و صیفی جات در دولت سیزدهم
در یک‌سالگی عمر دولت سیزدهم بیش از 4.5 میلیون تن سبزی و صیفی با ارزآوری 1.3 میلیون دلاری صادر شده است درحالی که میانگین صادرات محصولات سبزی و صیفی در سال‌های گذشته کمتر از 4 میلیون تن بوده است. سبزیجات و صیفی‌جات از جمله محصولاتی هستند که می‌توان با صادرکردن آنها سودهای خوبی به دست آورد اما با توجه به فسادپذیر بودن و احتمال از دست دادن کیفیت این محصولات در طول مسیر، صادرات با دشواری و ملاحظاتی همراه است.
از دلایل افزایش صادرات سبزی و صیفی در یک سال گذشته رفع مشکلات زیرساختی صادراتی این محصولات است به‌طوری که برای صادرات زمینی محصولات کشاورزی به روسیه به کانتینرهای دوحالته سرد و گرم نیاز داشتیم تا محصولات کشاورزی در طول مسیر دچار یخ‌زدگی و گرمازدگی نشود، همین امور سبب شده که شاهد افزایش صادرات سبزی و صیفی‌جات باشیم.
با این حال ابتدای مرداد ماه سال‌جاری بود که حمید النایف، سخنگوی وزارت کشاورزی عراق اعلام کرد، با توجه به فراوانی ۶ محصول کشاورزی، واردات آنها به کشور از ۲۱ژوئیه تا اطلاع ثانوی ممنوع است.
وی افزود: این محصولات شامل سیب‌زمینی، هندوانه، طالبی، گوجه‌فرنگی، خیار و بادمجان است که ورود آنها از همه گذرگاه‏‏‌های مرزی این کشور ممنوع است.
همین امر سبب شده بود موجی از ناامیدی کشاورزان کشورمان را فراگیرد ولی با باز شدن بازار صادرات این محصول به پاکستان شاهد جلوگیری از زیان دهی این کشاورزان خواهیم بود.

باید به سمت صادرات پایدار محصولات کشاورزی برویم
سیدرضا نورانی، رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی نیز در این باره اظهار کرد: به نظر می‌رسد وزارت کشاورزی ایران به‌عنوان متولی صادرات محصولات کشاورزی باید قراردادهایی پایدار و طولانی مدت با همسایگان خود وضع کند که دیگر شاهد مشکلات برای ممنوعیت صادرات به این کشور نباشیم.
به گفته عضو کمیسیون کشاورزی اتاق ایران، تولیدات میوه و صیفی‌جات در ایران افزایشی است از این‌رو باید برای توسعه صادرات این محصولات علاوه‌بر توسعه زیرساخت‌ها، فکری اندیشیده شود تا قوانین یک شبه کشورهایی مانند عراق نتواند در صادرات ما خللی ایجاد کند.
 گفتنی است آمار تجارت خارجی ایران در چهار ماهه نخست سال جاری نشان دهنده آن است که حدود ۸۵۵ هزار تن از کالاهای ایرانی به ارزش ۳۷۷ میلیون دلار روانه پاکستان شده که نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته رشدی 10 درصدی را تجربه کرده است.