گفت‌وگوی «ایران» با مهدی اصغریان کارگردان نمایش «تراژدی مکبث»:

نمایشنامه‌ای که با اجرای اصولی، مخاطب را درگیر کشمکش‌هایی پیوسته می‌کند


گروه فرهنگی/ مهدی اصغریان که این شب‌ها با کارگردانی و اجرای نمایش «تراژدی مکبث» در سالن شماره 3 تماشاخانه شهرزاد میزبان علاقه‌مندان است، نمایشنامه مکبث را یکی از اثرگذارترین نمایشنامه‌ها در حوزه ادبیات نمایشی، از لحاظ فرم و محتوا می‌داند، مسأله‌ای که به گفته وی سبب شده بسیاری از کارگردان‌های تئاتر از اقصی نقاط جهان برای اجرای آن در سبک‌های مختلف بکوشند.
نمایشنامه‌ای با متن منسجم
مهدی اصغریان، کارگردان تئاتر «تراژدی مکبث» درباره ویژگی‌هایی که سبب جلب توجه هنرمندان تئاتر از سراسر جهان به این نمایشنامه مشهور شده به «ایران» می‌گوید: «متن بسیار منسجم با چهارچوب درست، شخصیت پردازی‌های دقیق و گره‌های دراماتیک جذاب باعث می‌شود مخاطب لحظه به لحظه منتظر کشمکش تازه‌ای در اجراهای برگرفته از این نمایشنامه باشد. این ویژگی‌های مثبت و پتانسیل موقعیت‌های اثر‌گذار باعث شد به سراغ این متن بروم و با دراماتوروژی، اندیشه‌ای جدید و با رویکردی متفاوت اجرا کنم.»
اصغریان ادامه می‌دهد: «مسأله جبر، اختیار و مسئولیت‌های بشر در قبال انتخاب‌هایش مهم‌ترین موضوع اندیشه من در شکل دهی این اثر برای کارگردانی و دراماتورژی آن بوده است. بر همین اساس تصمیم گرفتم با اضافه کردن کاراکتر زئوس و آفرودیت (خدایگان قدرت و عشق در یونان باستان) عملاً تصویری از استعداد‌های ذاتی انسان را که به‌صورت فطری، غریزی و بالقوه در زندگی بشر جریان دارد به‌عنوان مؤلفه‌هایی تأثیر‌گذار در انتخاب و اختیار بشر نشان دهم.»
وی تصریح می‌کند: «به عقیده من انتخاب‌های بشر در طول تاریخ برآمده از پرداخت انسان به استعدادهای ذاتی و فطری بوده که انسان با اختیار کامل به آنها جهت داده و با انتخاب مسیر رشد و یا خسران، کیفیت زندگی خویش را رقم می‌زند. خداوند متعال در آیه سوم سوره عصر به صراحت در خصوص  ظرفیت و استعداد خسران در بشر گوشزد کرده است. مسئولیت جهت دهی نامناسب و غلط همچنین توجه به استعدادهایی ذاتی مانند برتری طلبی، قدرت طلبی و.... به طور کامل برعهده انسان بوده و شرایط پیرامونی بشر به هیچ عنوان نافی مسئولیتش در مسیر سرنوشت و تقدیر نخواهد بود.»
نمایشی بی‌نیاز از فضا و زمان
کارگردان نمایش تراژدی مکبث می‌گوید: «با توجه به محدودیت زمانی، ماهیت سبک نمایشی در تراژدی مکبث و اکثر نمایشنامه‌های اکسپرسیونیستی و البته لزوم توجه به درونمایه اصلی نمایشنامه و اصل وفاداری به این اثر فاخر، نمایش در دراماتورژی بنده در یک‌سری صحنه‌ها یا قسمت‌های کوچک تکه‌تکه شد. این امر باعث شد تا صحنه به‌عنوان عنصری بی‌نیاز از فضا و زمان تلقی شود.»
او ادامه می‌دهد: «شایان ذکر است اهمیت و معنای دراماتیک در آمیختن یا جمع شدن صحنه‌ها، منوط به پیشرفت روایت مداوم از صحنه به صحنه و سازگاری با ابعاد محدودکننده ماتریالیسمی نداشته و پیوسته صحنه‌ها در فضایی میان واقعیت و رؤیا در تلاطم است. فضاهایی برگرفته از سوررئالیسم و رئالیسم که مخاطب را وارد ابعاد بالاتر از درک انسانی هدایت می‌کند.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح می‌کند: «با توجه به رویکرد و انتخاب سبک نمایشی مورد نظر، اتمسفر صحنه به سمت رؤیا و کابوس هدایت شد. برای رسیدن به این حالت، ضمن استفاده دقیق از نورپردازی سایه‌دار، خشن و بزرگنمایی شده و همچنین بهره‌مندی از تحریفات بینایی با بهره‌گیری از موسیقی متناسب با این نوع سبک سعی شد تا مخاطب در یک فضای مرکب از رئال و سوررئال درگیر نمایش باقی بماند.»
کارگردان نمایش تراژدی مکبث می‌گوید: «به عقیده من یکی از مهم‌ترین ابزارها در ایجاد فضای اکسپرسیونیستی در تئاتر، استفاده آگاهانه از لباس برای کاراکتر جهت خلق شخصیت‌هایی غیر فردی و طراحی دکور به‌صورت کاملاً مینیمال است. لذا با طراحی صحنه متناسب با خلق کاراکترهای زئوس و آفرودیت به‌صورت تندیس‌هایی نمادین، فضای درهم آمیخته مورد نظر ترسیم شده تا از این طریق مخاطب تأثیر استعداد‌های فطری انسان را در انتخاب مسیر سرنوشت مکبث از زبان روایی گونه دو مجسمه در کاخ مکبث دریافت کند.»
او در پایان تصریح می‌کند: «تمامی بازیگران این نمایش هنرمندان جوان، بااستعداد و جویای نام عرصه تئاتر هستند. برای جلوگیری از رکود تولید بواسطه درگیری جامعه با ویروس کرونا و احتمال بیماری بازیگران در زمان اجرا برای هر نقش دو یا حتی سه بازیگر در نظر گرفته شد.»
این فعال عرصه تئاتر می‌گوید:«شرط لازم و کافی انتخاب این بازیگران فارغ از هر موضوعی، صرفاً سعی، تلاش و کوشش خود عزیزان بوده و اینکه بی‌هیچ اغراقی معتقدم بازیگران جوان این نمایش با نبوغ بی‌نظیر خود توانستند در ارائه نقش‌هایی بسیار سخت با دیالوگ‌هایی سنگین و میزانسن‌هایی پویا و غیرایستا شوند.»
 


​​​​​​​تراژدی مکبث
دراماتورژ و کارگردان: مهدی ‌اصغریان
زمان اجرا: تا پانزدهم شهریور ماه جاری
بازیگران: امیر بشیره‌نژاد، مرمر معتمدی‌دانا، کیمیا علیزاده، مریم حبیبی، رومینا قلعه‌وند، سارینا گودرزی، معصومه ملکی، حسین اکبری، حسین قاسمی، طناز امیری، امید صیادی، حمید بهمنی، باران فتحی، منصوره کاملی، غزاله رحیم، سهیل میری و هلیا جولایی مقدم

آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/7997/23/625755/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها