احیای مشاغل خاموش

علی پیرولی
خبرنگار
​​​​​​​

یکی از مواردی که باعث هدررفت منابع اشتغالزای کشور می‌شد و اشتغال پایدار ایجاد نمی‌شد، شناسایی نشدن ظرفیت‌های اشتغالزای کشور بود. توضیح آنکه این امر موجب می‌شد همیشه استعدادها شکوفا نشوند و کارآفرینان نیز نتوانند از ظرفیت‌های موجود به‌دلیل نبود بستر مناسب استفاده کنند.
یکی از بزرگ‌ترین و جدی‌ترین سرمایه‌گذاری‌هایی که توسط کشورها صورت می‌گیرد، سرمایه‌گذاری برای فعالسازی کارآفرینی و شکل‌گیری مباحث کارآفرینی در اقتصاد است.
در واقع کارآفرینی یعنی گردش چرخ‌های تولید و اشتغالزایی برای جوانان و رشد درآمد سرانه کشور در کشورهای مختلف دنیا بویژه کشورهای صنعتی و پیشرفته اقتصادی، کارآفرینان به‌عنوان سرمایه‌های کشور محسوب شده و تلاش می‌شود زمینه فعالیت و امکانات مورد نیاز فعالیت‌های کارآفرینانه فراهم شود.
در ایران نیز مباحث کارآفرینی و اشتغالزایی به‌دلیل وجود میلیونی جوانان متقاضی کار، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و طبق گفته برخی مسئولان دولتی، اقتصاد ایران در حال حاضر نیازمند کارآفرین است تا از این طریق بتوان اشتغالزایی کرد و در این زمینه کشور نیازمند توجهات ویژه و سرمایه‌گذاری‌های بزرگ است.
حالا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان متولی اصلی تولید اشتغال در کشور، مبحث کارآفرینی و اشتغالزایی را مورد توجه قرار داده و بر این باور است که با سرمایه‌گذاری روی این مسأله، اشتغالزایی افزایش و اقتصاد کشور رونق خواهد یافت.
از این‌رو است که اداره کل کارآفرینی معاونت کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در قالب زیست‌بوم ملی کشور برای نخستین بار اطلس اشتغال کشور را تدوین و آن را اجرایی کرده است.
براساس اطلس اشتغال کشور که از آن به‌عنوان اطلس ملی اشتغال یاد می‌شود، ظرفیت‌های هر منطقه از کشور مثل آمایش سرزمینی در حوزه اشتغال رصد و پایش شده و الگوهای اشتغال بر پایه این شناسایی تدوین شده است.
دیگر از این پس دستگاه‌های مرتبط با حوزه اشتغال براساس آن، بستر اشتغال را برپایه نیازهای بازار کارمناطق کشور فراهم می‌کنند.
می‌توان کارآفرینی و حمایت از کارآفرینان را موتور محرک تولید، اشتغالزایی و در پی آن تحقق رشد اقتصادی کشور و بهبود درآمد سرانه دانست؛ بنابراین دولت باید حساسیت و اهمیت توجه به مباحث کارآفرینی را در مدیران تصمیم‌گیر کشور ایجاد کند.
به قول معاون کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نهادها و دستگاه‌های مرتبط با اشتغالزایی کشور براساس اطلس ملی اشتغال، برای مخاطبان خود بستر لازم را برای اشتغالزایی ایجاد می‌کنند. یعنی اینکه الگوهای پیاده شده برای تحقق اشتغال در این اطلس برای دستگاه‌ها مشخص شده است.
محمود کریمی بیرانوند، به روزنامه ایران می‌گوید: اطلس اشتغال یک اقدام شناختی بوده و عملیاتی نیست و برای اولین بار در کشور اجرا شده است و دستگاه‌ها بر اساس این الگو نیاز بازار کار مناطق را فراهم می‌کنند و از همه مهم‌تر استعدادها شکوفا شده و کارآفرینی با توجه به استعدادها و ظرفیت‌ها در مناطق جغرافیایی مختلف کشور افزایش می‌یابد.
کریمی این را هم گفت که دستگاه‌ها دیگر بدون آنکه پول‌پاشی بی‌موردی انجام بدهند، بر این اساس سیاستگذاری می‌کنند.
بر اساس گزارش اداره کل کارآفرینی معاونت اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به نقل از کریمی بیرانوند، در یک سال اخیر 222 الگوی اشتغال در 51 دستگاه شناسایی و رصد شده است.
بر پایه این گزارش، این 222 الگوی اشتغال در سامانه ملی رصد اشتغال بارگذاری شده و دستگاه‌های مرتبط بر این اساس به کارجویان و کارآفرینان خدمات ارائه خواهند داد.
معاون اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌گوید که در سال 1402، این وزارتخانه در قالب الگوی زیست‌بوم ملی و اطلس اشتغال برای یک میلیون شغل دیگر برنامه‌ریزی خواهد کرد.

 تربیت نیروی ماهر و متخصص برای بازار کار
محوری‌ترین موضوع در اطلس ملی اشتغال، توجه به نیروی کار ماهر و متخصص است، مسأله‌ای که دغدغه همیشگی کشور بوده است. یکی از اهداف تدوین این اطلس، همین مسأله است؛ یعنی برای تربیت نیروی ماهر و متخصص برای بازار کار کشور هدفگذاری خواهد کرد.
اطلس کلی اشتغال با این هدف آموزش عالی را با بازار کار مرتبط خواهد کرد و ضمن تربیت نیروی کار ماهر و تأمین نیاز بازار کار به نیروی متخصص، کارآفرینی را نیز ترویج می‌کند.
به همین دلیل است محمود کریمی بیرانوند می‌گوید که اداره کل توسعه کارآفرینی در قالب همین موضوع این اطلس را تدوین کرده است.

راه‌اندازی باشگاه کارآفرینان نوجوان
اقدام زیرساختی دیگری که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در قالب زیست‌بوم ملی اشتغال انجام داده، راه‌اندازی باشگاه کارآفرینان نوجوان است که این امر با همکاری وزارت آموزش و پرورش انجام گرفته است.
به گفته کریمی، این امر باعث می‌شود که در آینده استعدادها هدایت شوند و کارآفرینان ماهری متناسب با نیاز بازار کار و اقتصاد کشور به وجود بیایند.
کریمی می‌گوید که در حال حاضر دوره آموزشی مربیان و معلمان متوسطه دوم در 200 مدرسه پایش شده در حال برگزاری است و از اول مهر ماه دانش‌آموزان نیز وارد این پروسه می‌شوند.
مشخص است که دولت سیزدهم، توسعه کارآفرینی را نه تنها یک راهکار برای حل معضل بیکاری می‌داند، بلکه آن را برای اقتصاد ایران ضروری می‌داند. به همین دلیل است که شناسایی و پایش الگو اشتغال متناسب با نیازهای بازار کار را در همه مناطق جغرافیای کشور با توجه به ظرفیت‌هایشان در دستور کار خود قرار داده است.