احیای واقعی؛ هدف دور دست سوناک

کریستین جاردین، تحلیلگر اقتصادی – سیاسی
مترجم: وصال روحانی

برخی با تعجب می‌‌پرسند چرا دوران نخست وزیری لیز تراس در انگلیس فقط 45 روز طول کشید اما واقعیت امر این است که پایان کار او از همان لحظه شروع قابل مشاهده و پیش‌بینی بود. ریسک‌های اقتصادی بزرگ تراس بیش از آن بود که انگلیس بتواند آن را برتابد و مردم و صاحبان صنایع در این کشور چنان از این سیاست‌ها ضربه خورده‌اند که نمی‌توانند خود را جمع و جور کنند . با اینکه ریشی سوناک به عنوان رئیس جدید حزب محافظه‌کار بریتانیا و به تبع آن به نخست وزیری این کشور منصوب شده اما کوچک‌ترین نما و تصویر روشنی از آینده بریتانیا در زمینه مسائل اقتصادی رؤیت نمی‌شود . یک نمونه بزرگ صنایع نوشابه‌سازی در بریتانیا است که بیش از 19 هزار شغل برای افراد درگیر با این حرفه ایجاد کرده و از دیرباز سودساز بوده اما سیاست‌های مرگبار تراس و تورم فزاینده‌ای که محصول کار اسلاف تراس در حزب محافظه کار و به واقع در دفتر نخست وزیری بریتانیا در دو دهه اخیر است، این صنایع را از رونق انداخته و نرخ محصولات این صنعت را برای طبقات متوسط غیرقابل پرداخت کرده و این نمونه به ما می‌‌گوید که وضع صنایع اساسی‌تر و کارخانه‌های حیاتی‌تر تا چه میزان می‌‌تواند بدتر و تیره‌تر باشد.
تا وقتی محافظه‌کاران مصدر کار هستند
سیاست‌های ترزا می‌‌ و بوریس جانسون سرکردگان قبلی حزب محافظه کار که پست نخست وزیری را از اواخر 2018 تا نهمین ماه از سال 2022 در اختیار داشتند  چنان بر نرخ مالیات بعضی کالاهای ضروری و تعرفه‌های وارداتی افزودند که اینک هم غیر قابل ترمیم است و البته تراس هم نقش بزرگ خود را در بی رویه کردن میزان افزایش تعرفه‌ها به بهترین وجه ایفا کرد . ریشی سوناک برای ترمیم ویرانه‌های برجای مانده از فروپاشی اقتصادی سال‌های اخیر انگلیس، وعده پایین آوردن هر چه سریعتر تعرفه‌های صنعتی و بعضی ارزاق حیاتی و وارداتی را داده اما بسیاری از انگلیسی‌ها معتقدند مادامی که محافظه‌کاران در مسند کار قرار دارند، هیچ ترمیم ریشه ای صورت نخواهد گرفت.  به اعتقاد آنها و بسیاری از تحلیلگران سیاسی باید به جای رویکرد مجدد به فرد منتخب حزب محافظه کار و سپردن دولت به وی، انتخابات سراسری زودهنگامی برگزار و حزب کارگر قادر به رقابت با محافظه کاران بر سر پست نخست وزیری می‌‌شد. در آن صورت شاید حزب کارگر پس از 20 سال تحقیر کلامی توسط حزب رقیب و بی کفایت شمرده شدن از سوی قشر ثروتمند بریتانیا که هیچگاه با حزب کارگر خوب نبوده‌اند، از نو سر بر می‌‌آورد و نماینده ارشد آن در عمارت شماره 10 خیابان داونینگ در شهر لندن (مقر نخست وزیری انگلیس ) مستقر و عهده دار هدایت این کشور می‌‌شد.
از «می» و «جانسون» تا تراس
شاید بتوان صنایع نوشابه‌سازی بریتانیا را که همیشه بسیار درآمدساز و کمک کننده دولت این کشور بوده، با برخی سیاستگذاری‌های تعجیلی احیا و بخشی از سودهای از دست رفته را بازگرداند اما آنچه در مورد صنایع سنگین و محصولات کشاورزی بریتانیا و تأثیر سیاستگذاری‌های مخدوش دو دهه اخیر بر آن‌ها مشاهده می‌‌شود ، خراب تر از آن است که دولت جدید قادر به ترمیم آن باشد. دولت سوناک وامدار مستقیم روش‌های انتخابی مبهم ترزا می‌‌ و سیاستگذاری‌های متضاد بوریس جانسون است که ساختاری بس سست را برای او باقی گذاشتند . اگر چه جانسون جدایی بریتانیا از «اتحادیه اروپا » یعنی مأموریت ناتمام ترزا می‌‌ را کامل و اجرایی کرد اما در راه تحقق این امر هم بریتانیا را اسیر گرانی و تورم کرد و هم این که کمر خود را شکست و وادار به استعفا از سمت‌اش در اواخر ماه آگوست 2022 (اوایل شهریور 1401 ) شد . لیز تراس که جای «جانسون» را گرفت و به سومین نخست‌وزیر زن در تاریخ حیات بریتانیا تبدیل شد ، با انبانی از وعده‌های شیرین ولی مجموعه‌ای از روش‌های اجرایی مخدوش سرکار آمد و فقط در یک ماه و نیم به رونق اندک باقی مانده چند صنعت نیمه استوار باقی مانده در انگلیس هم پایان داد.
خبری از یک عمارت نو نشد
اولین اصول مورد نیاز هر حکومتی برای ماندگار شدن، داشتن طرح‌های بلندمدت و اصولی و برگزیدن روش‌های اجرایی درستی است که این طرح‌ها را به ثمر بنشاند . تراس از هر دو مقوله فوق بی بهره بود و چون وارث دولت‌هایی شده بود که کرونا و تورم، آنها را به شدت ناتوان کرده بود ، چیزی نداشت که بتواند روی آن تکیه و یک عمارت نو را بنا کند. او برای غلبه بر این کمبود شگرف دست به انتخاب و اجرای سیاست‌هایی انتحاری زد ولی از میان شکوفایی و پژمردگی اجباراً به گزینه دوم رسید.
سرنوشتی گریزناپذیر
گزینه سوناک چیست ؟ شاید او مرهم کوتاه مدت دردهای کوچک باشد اما سرنوشت تیره گریزناپذیری دارد و چیزی برای او باقی نگذاشته‌اند که بر پایه آن یک ترمیم اساسی و یک احیای واقعی را تحقق بخشد و هر دستاورد بزرگی به مثابه هدفی در دوردست برای اوست . به واقع مردم بریتانیا چوب انتخاب‌های سیاسی غلطی را می‌‌خورند که در سال‌های اخیر پیوسته در کشورشان رخ می‌‌دهد و ثمره آن تنها و تنها بی اعتبار شدن هر چه بیشتر این کشور و سیاستمداران نه چندان خردورز آن است.
منبع : Scotsman