کدام خودروهای خارجی راهی ایران می‌شود؟

گروه اقتصادی/ گفته می‌شود واردات خودرو در پیچ بانک مرکزی است و اگر تخصیص ارز سرعت پیدا کند، از آذرماه شاهد حضور خودروهای هیوندا اکسنت، هیوندا ای 10، میتسوبیشی میراژ، چانگان سی اس 35، ‌ام‌جی3 و ‌ام‌جی6، سیتروئن 3 و سئات در خیابان‌های کشور خواهیم بود. چندی پیش رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ‌ به ابهام‌های ارزی که در تأمین ارز واردات خودرو وجود داشت، صراحتاً اعلام کرد که تأمین ارز برای واردات 90 هزار خودرو تا پایان سال‌جاری انجام خواهد شد. مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت هم امیدوار هستند که بانک مرکزی در تخصیص ارز به واردکنندگان خودرو سرعت عمل داشته باشد تا با واردات خودرو بتوان بازار این بخش را به سمت آرامش بیشتر هدایت کرد و از سویی، جلوی انحصار خودروسازان داخلی گرفته شود. در 8 فرمانی که رئیس‌جمهور 11 اسفندماه سال گذشته ابلاغ کرده بود تأکید بر واردات خودرو از سال‌جاری بود. از همین رو از تمام بخش‌های مرتبط با واردات خودرو به کشور خواسته شده که همراهی لازم را داشته باشند.
از مدیران یکی از شرکت‌هایی که در لیست واردکنندگان خودرو قرار گرفته‌اند، سؤال کردیم که واردات خودرو چه زمانی آغاز می‌شود و آیا قابل پیش‌بینی است، گفت: برای واردات خودرو شروط سخت و متعددی گذاشته شده است که یکی از آنها همکاری مشترک است، خیلی از مجموعه‌ها، تمایلی به همکاری مشترک ندارند و ترجیح می‌دهند که تنها صادرکننده باشند، اما با وجود این از اواخر خردادماه مذاکره با چند شرکت را شروع کردیم و امیدواریم که واردات خودرو در این مرحله منجر به همکاری مشترک با خودروسازان خارجی شود.
او ادامه داد: برخی از شرکت‌ها در زمان برجام قرار بود با ایران همکاری کنند که نمونه آن شرکت فولکس واگن است. بدین جهت اگر بتوان چنین مجموعه‌هایی را به کشور برگرداند اتفاق بزرگی خواهد بود چرا که با حضور شرکت‌های بزرگ و قدرتمند می‌توان صنعت خودرو را متحول کرد.
مدیر این شرکت واردکننده خودرو تصریح کرد: نمی‌توان زمان دقیقی برای واردات خودرو اعلام کرد چرا که این امر به وضعیت شرکت‌های ثبت‌نام‌کننده برای واردات خودرو و خودروهایی که می‌خواهند وارد کشور کنند، بستگی دارد. هر چقدر شرکت واردکننده نفوذ و اطلاعات داشته باشد به طور قطع واردات خودرو با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.
او با بیان اینکه شرکت‌های خودروساز و مونتاژکننده با سرعت بیشتری می‌توانند، خودرو وارد کشور کنند، گفت: دولت سعی کرده مسیر واردات خودرو را هموار کند اما امیدواریم در این مسیر همراهی‌های سیاستگذاران بیشتر شود تا شرکت‌های کوچک‌تر هم بتوانند، واردات خودرو را انجام دهند. در این میان باید تأکید کنم که یکی از مهم‌ترین بخش‌های اثرگذار در واردات خودرو، بانک مرکزی است؛ اگر تخصیص ارز با چالش مواجه شود، واردات خودرو در سال‌جاری مقدور نخواهد بود اما با توجه به صحبت‌هایی که رئیس کل بانک مرکزی در تأمین ارز داشته است به نظر می‌رسد که از آذرماه شاهد واردات خودروهای خارجی به کشور باشیم.
از هفته پیش، ثبت سفارش واردات خودرو برای 12 شرکت واردکننده خودرو آغاز شد، از این‌رو باید دید واردکنندگان خودرو بر اساس شرایطی که پذیرفتند با چه روالی می‌توانند خودروهای کمتر از 10 هزار یورو را وارد کشور کنند. روز گذشته سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: بخش خصوصی باید تلاش کند تا زودتر واردات انجام شود، دولت هم اگر در این مسیر مانعی ایجاد شود، حل خواهد کرد.
او با بیان اینکه دولت اقدامات لازم را برای واردات خودرو انجام داده است، افزود: آیین‌نامه مورد نیاز این امر تدوین و شرایط برای ثبت سفارش خودرو فراهم شده است.
وزیر صمت با بیان اینکه مجلس برای ساماندهی صنعت خودرو قید و شرط خوبی برای واردات خودرو گذاشته است، اظهار داشت: طبق قانون ساماندهی صنعت خودرو، واردات خودرو باید به انتقال فناوری پیوند بخورد، این اقدام سازکار خاص خود را دارد، حال نوبت فعالان اقتصادی است که این مهم را پیگیری کنند.
او با تأکید بر اینکه از هفته گذشته ثبت سفارش برای واردات خودرو آغاز شد، ادامه داد: مدارک ایران‌خودرو و سایپا برای ثبت سفارش واردات کامل نیست بدین جهت مدارک کسانی که برای واردات خودرو کامل شد، می‌توانند ثبت سفارش خودرو را انجام دهند.
در حالی که صحبت از واردات 90 هزار خودرو در سال‌جاری مطرح است، برخی از منابع می‌گویند که با توجه به محدودیت زمانی و شروطی که در واردات خودرو آمده است، امسال حداکثر 40 هزار خودرو وارد کشور خواهد شد و سال آینده حجم بیشتری از خودروهای خارجی پای‌شان به خیابان‌های ایران باز می‌شود. با این پیش‌بینی می‌توان با قطعیت گفت که سال 1402، سال تحول جدی و ریشه‌ای صنعت خودرو است. چرا که در این سال ضمن واردات خودرو، شاهد افزایش تولیدات و تنوع محصولات شرکت‌های خودروسازی خواهیم بود.
عبدالله توکلی‌لاهیجانی، مدیرکل صنایع خودرویی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در خصوص واردات خودرو گفت: زمان ورود نخستین خودروهای وارداتی به کشور به سرعت عمل واردکنندگان که بنگاه‌های اقتصادی هستند، بستگی خواهد داشت. اگر واردت اتفاق بیفتد، بازار به سمت رقابتی شدن پیش خواهد رفت و شاهد بالندگی صنعت خودرو نیز خواهیم بود.
او با پویا توصیف کردن فرایند واردات خودرو، خاطرنشان‌کرد: هم‌اکنون شرکت‌هایی که بتوانند پیش‌نیازهای لازم را برای واردات تأمین کنند می‌توانند وارد چرخه کار شوند و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.
مدیرکل صنایع خودرویی وزارت صمت تأکید کرد: رقابتی که بین خودروهای وارداتی و خودروهای تولید داخل ایجاد خواهد شد، موتور محرکه صنعت خودرو از حیث کیفیت و قیمت خواهد بود. وزارت صنعت، معدن و تجارت به واردات به عنوان یک جریان تنظیم‌گر بازار و بردن آن به سمت رقابت نظر دارد و همواره از آن استقبال خواهد کرد.
او افزود: انتقال فناوری موضوع مهمی است که در آیین‌نامه واردات خودرو بر آن تأکید شده است تا شاهد جهش صنعت خودرو کشور نیز باشیم. اکنون ثبت درخواست خودروسازان و واردکنندگان مختلف در حال انجام است و مواردی درخصوص استانداردهای مد نظر و تأیید خدمات پس از فروش این شرکت‌ها وجود دارد.
نکته‌ای که در مورد خودروهای وارداتی وجود دارد، قیمت آن است. خیلی از کسانی که خریدار خودروهای وارداتی هستند، نگران این موضوع شدند که قیمت‌های بالا، مانع از خرید آنها شود. در آیین‌نامه واردات خودرو قید شده است که خودرو وارداتی توسط هر کدام از شرکت‌های واردکننده خودرو که مجوز واردات دارند باید با قیمت پایه در بورس کالا عرضه‌ و وارد تابلو بورس شود. بنابراین خودرو وارداتی در بورس کالا رقابت می‌خورد و کشف قیمت می‌شود لذا حقوق ورودی و سود بازرگانی و کسورات طبق قانون از اختلاف قیمت پایه تا قیمت کشف شده در بورس کالا کسر می‌شود. با توجه به اینکه دولت این بخش را به خوبی دیده است، به نظر نمی‌آید که قیمت خودروهای وارداتی در بورس کالا بسیار گران‌تر از قیمت اصلی آن باشد. البته قیمت آن تا حدودی افزایش پیدا خواهد کرد اما در راستای شفاف‌سازی، عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا ضرورت دارد و در هر مسیر دیگر امکان رانت و فساد وجود داشت.