نغمه‌هایی که به یاد یاحقی نواخته شد


رضا مهدوی
نوازنده سنتور و مدرس موسیقی


​​​​​​​مجموعه «پرواز پرویز» شامل دو لوح فشرده از نوازندگی‌های نوابغ و بزرگان موسیقی ملی ایران در عرصه‌های بداهه‌نوازی و همنوازی و ملودی‌آفرینی با سازهای ویلن، پیانو، تار، سه‌تار، سنتور و تنبک است که به همت خوشفکران مؤسسه آوای باربد به سرپرستی حمید اسفندیاری‌نیا و علیرضا رضایی و همچنین همیاری بابک بختیاری نوازنده ویلن گرد‌آوری و انتخاب شده است. مجموعه‌ای از اجراها که مربوط به سال‌های 1350 تا 1353 بوده و به سبک دوم نوازندگی پرویز یاحقی است و در نوع خود انحصار و مانایی دارد. اجراهایی از شخصیت‌هایی که هر یک برای خود صاحب‌منصبانی بوده و هستند و تاریخ معاصر و آینده فرهنگ و هنر موسیقی ایران مدیون هوش و ذکاوت خدادادی این فرهیختگان است. 
هنرمندانی صاحب امضا و خوش‌قریحه که در اجراهای انفرادی و گروهی، در فرهنگ سبک زندگانی خانواده ایرانی، منشأ خیر و برکات شنیداری محسوب می‌گردند. از این دست مجموعه‌های موسیقایی مثل «پرواز پرویز» به مدد توسعه فرهنگ شنیداری از سوی رادیو ایران پایه‌گذاری شد و همچنان جزو پرشنونده‌ترین آثار موسیقایی به شمار می‌آیند. پرویز یاحقی (پرویز صدیقی پارسی) ویلن‌نوازی خود را در 11 سالگی و در رادیو ایران با حضور صبحی مهتدی و تقی روحانی آغازکرد و به استخدام رادیو درآمد. پدرش غلامحسین صدیقی پارسی از کارمندان وزارت امور خارجه بود و با ادامه نوازندگی پرویز یاحقی مخالفت شدید داشت تا آنجا که قصد داشت با او رهسپار بیروت و برای ادامه تحصیل به امریکا برود. اما با وساطت دایی‌اش، حسین‌خان یاحقی (از بهترین نوازنده‌های کمانچه و ویلن روزگار خود)، پدر منصرف می‌شود. پنجه‌ها و آرشه‌های ویلن‌نوازی پرویز یاحقی و زخمه‌های بی‌نظیر و خلاق جلیل شهناز بر تار و مضراب‌های بی‌بدیل و جان‌افزای فضل‌الله توکل و پیانوی دلربای جواد معروفی و ناخن‌های دلنشین احمد عبادی بر سه‌تار و همراهی‌های ضرب (تنبک) جهانگیر ملک در این مجموعه شنیداری حرف‌ها و حکایت‌هایی دارد که در این یادداشت نمی‌گنجد...
لوح اول این مجموعه شامل قطعاتی است چون: درآمد شور و ضربی سنگین (خارا، جامه دران، حزین و ابوعطا)، چهارمضراب (خارا، رضوی و حزین)، آواز شور (درآمد دوم و پنجه شعری) و ضربی شور. مایه دشتی با ضربی سنگین آغاز (حاجیانی، جامه دران، بیات راجع و کوچه باغی) و سپس به آواز دشتی و چهار مضراب (بیات راجع، کوچه باغی، عشاق و غم‌انگیز) رهسپارمان می‌کند به مایه آواز سه‌گاه (مویه، مخالف و فرود به زابل)، ضربی سنگین (زابل و شکسته مویه)، آواز گوشه مخالف سه گاه و چهارمضراب (مخالف، حصار و فرود)، آواز سه‌گاه (مثنوی مخالف و فرود) و ضربی سنگین (مخالف، مویه و فرود). لوح دوم هم دارای چنین محتوای شنیداری است: درآمد بیات اصفهان (بیات شیراز، جامه دران و فرود) ضربی سنگین (بیات راجع، عشاق، جامه دران و فرود)، آواز اصفهان (بیات راجع، عشاق، شور عشاق و فرود) و چهار مضراب (بیات راجع، عشاق، جامه دران و فرود). درآمد ماهور، ضربی سنگین (خسروانی و داد)، چهارمضراب (داد، خسروانی، گشایش، شکسته و دلکش)، آواز ماهور (داد، طوسی و شکسته)، چهار مضراب دلکش و فرود. در مایه افشاری درآمد و ضربی (جامه دران، نهیب و بسته نگار) و چهار مضراب (جامه دران، تخت طاقدیس، قرایی، عراق، رهاب و فرود). گفتنی است در این مجموعه پرمحتوا و سرشار از فرهنگ مبتنی بر اصول و قواعد و حس و شعور موسیقایی به مناسبت تشییع و خاکسپاری پیکر استاد پرویز یاحقی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا برای نخستین مرتبه در تولید چنین آلبوم‌هایی؛ قطعه‌های تصویری-کلامی در لوح فشرده گنجانده شده است که شامل گفتارهایی از محمدرضا شجریان، رحیم معینی کرمانشاهی، همایون خرم، فرهنگ شریف، فضل‌الله توکل، محمد موسوی، مجید نجاهی و... در مراسم تشییع این هنرمند بزرگ در این آلبوم قرار گرفته است.
پرواز پرویز / یادمان استاد فقید پرویز یاحقی/  ناشر: آوای باربد/  سال:1387


آدرس مطلب http://old.irannewspaper.ir/newspaper/page/8070/24/635709/0
ارسال دیدگاه
  • ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
  • دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
  • از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
  • دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
captcha
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
ویژه نامه ها