کاهش یک میلیون تنی مصرف روغن در کشور

امین محمودی
 خبرنگار

این روزها از بازار روغن به عنوان باثبات‌ترین بازار محصولات کشاورزی و مواد غذایی پس از اصلاح ارز ترجیحی یاد می‌شود، امری که رسماً پایان بخشی برای ایجاد صف‌های عریض و طویلی که مردم برای خرید این محصول طی سالیان اخیر داشتند، بوده است. 
یکی از دلایل اصلی این امر به صفر رسیدن قاچاق این کالای اساسی برمی‌گردد به طوری که تا قبل از اصلاح ارز ترجیحی به دلیل قیمت پایین و یارانه‌ای بودن مصرف روغن در کشورمان این محصول به عراق و افغانستان قاچاق می‌شد.
در اواخر سال گذشته روزانه 5 برابر مصرف مورد نیاز استان سیستان و بلوچستان روغن به این استان ارسال می‌شد به همین دلیل میزان مصرف روغن در کشورمان در سال گذشته به 2 میلیون و 400 هزار تن رسید که برای این منظور 3 میلیارد و 300 میلیون دلار ارزبری از کشورمان صورت گرفت.
با این حال با اصلاح ارز ترجیحی علاوه بر از بین بردن مزیت قاچاق روغن به کشورهای همسایه، مصرف این محصول نزد خانوارهای ایرانی نیز منطقی شد به همین دلیل کارشناسان و فعالان بازار روغن معتقدند میزان مصرف این محصول در سال‌جاری مانند مصرف آن تا قبل از تخصیص ارز ترجیحی به واردات روغن به یک میلیون و 400 هزار تن خواهد رسید که این امر به معنای کاهش یک میلیون تنی با این سیاست دولت سیزدهم است.
سرانه روغن به 15 کیلوگرم رسید
تا قبل از اصلاح ارز ترجیحی، سرانه مصرف روغن خوراکی در ایران 21 کیلوگرم در سال بود در حالی که سرانه جهانی مصرف این ماده خوراکی 12 کیلوگرم است به همین دلیل بیشتر کارشناسان صنایع غذایی معتقدند اصلاح ارز ترجیحی بهترین تصمیم برای بازار این کالای اساسی بوده به طوری که هم‌اکنون سرانه مصرف این محصول به 15 کیلوگرم برای هر ایرانی رسیده است. از طرف دیگر در خرده‌فروشی‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای روغن به وفور وجود دارد و عمدتاً این فروشگاه‌ها روغن خود را با 20 درصد زیر قیمت درج شده روی محصول به فروش می‌رسانند. در همین خصوص امیرحسین بیرشک دبیر انجمن روغن نباتی در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به کاهش 40 هزار تنی مصرف ماهانه روغن نباتی در کشور گفت: در حال حاضر بازار روغن نباتی آرام و کاملاً رقابتی شده است و مردم در زمان خرید توجه بیشتری به کیفیت و برندهای عرضه کننده این محصولات می‌کنند.
دبیر انجمن صنایع روغن نباتی ایران با بیان اینکه بعد از حذف ارز دولتی کالاهای اساسی، مصرف روغن 40 هزار تن در ماه کاهش یافته است، ادامه داد: میزان مصرف روغن از ماهی 180 هزار تن به 140 هزار رسیده و مردم مصرف خود را مدیریت کرده‌اند که این امر نیز منجر به تشدید رقابت میان تولید کنندگان شده است.
واردات 866 هزار تن روغن به کشور
طی 9 ماه نخست سال‌جاری یک میلیون و 141 هزار و 105 تن و 491 کیلوگرم انواع روغن خام به ارزش دو میلیارد و 7 میلیون و 822 هزار و 222 دلار وارد کشور شده، این در حالی است که در سال گذشته در همین بازه زمانی یک میلیون و 536 هزار و 400 تن و 827 کیلوگرم انواع روغن به ارزش دو میلیارد و 100 میلیون و 536 هزار و 887 دلار وارد کشور شده بود.  این آمار حاکی از آن است که واردات روغن در 9 ماه نخست سال‌جاری نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته به لحاظ وزنی با کاهش 26 درصدی و به لحاظ ارزشی با کاهش 4 درصدی روبه رو بوده است.
از طرف دیگر این آمار نشان‌دهنده آن است که اصلاح ارز ترجیحی سبب شده طی این بازه زمانی شاهد کاهش واردات 400 هزار تنی روغن خام به کشور باشیم، لکن به لحاظ ارزشی با توجه به افزایش شدید قیمت روغن در شش ماهه نخست سال در بازارهای جهانی تنها 100 میلیون دلار کاهش داشته است.