مهاجران سیبری در تهران

هر سال اواخر ماه آذر و با شروع فصل سرما، پرندگان برای پیدا کردن محل جدیدی برای زندگی اقدام به کوچ می‌کنند. تهران نیز یکی از میزبانان این پرندگانی است که از سیبری برای یافتن غذا و محل مناسب نقل مکان کرده‌اند. این پرندگان مهاجر امسال نیز میهمان دریاچه شهدای خلیج فارس تهران بودند.
حالا اهالی پایتخت می‌توانند از نزدیک پرندگان مهاجری را ببینند که به هوای دریاچه چیتگر، به تهران راه پیدا کرده‌اند و روی آب پرواز می‌کنند و زندگی چند‌ماهه‌شان را در این محدوده آغاز کرده‌اند.
چندی پیش شهردار منطقه 22 گفته بود با بهره‌برداری از حوزه آبگیر دریاچه شهدای خلیج فارس (چیتگر)، اکوسیستم جدیدی برای زیست گونه‌های جانوری از جمله پرندگان در محیط شهری فراهم شده و با شروع فصل پاییز و با توجه به مناسب بودن محیط و شرایط زیست مناسب، پرندگان دریایی در دریاچه تجمع کرده‌اند.
به گفته او تاکنون حدود ۵۰۰ پرنده سازگار با زیست در اکوسیستم جدید پایتخت، در این محدوده دیده شده‌اند و پیش‌بینی می‌شود تعداد آنها بیشتر هم شود.
براساس این گزارش برخی گونه‌های مهاجر شناسایی شده در دریاچه شهدای خلیج فارس شامل: کشیم کوچک، کشیم بزرگ، کشیم گردن سیاه، باکلان، بوتیمار، بوتیمار کوچک، کوکوی معمولی، مرغ حق، بادخورک، ماهی‌خورک، زنبورخوار، سبزقبا، هدهد، دارکوب باغی، چکاوک کاکلی، چلچله کوهی، پرستو، حواصیل شب، گاوچرانک، اگرت کوچک، چلچله دمگاه سفید، اگرت بزرگ، حواصیل خاکستری، حواصی ارغوانی، غاز خاکستری، تنجه، گیلار، اردک ارده‌ای، خوتکا، اردک سرسبز، فیلوش، خوتکا ابرو سفید، اردک نوک پهن، اردک سرحنایی، کورکور سیاه، طرلان، قرقی، پیغوی کوچک، سارکپه معمولی است.
یک پرنده‌شناس درباره این پرندگان مهاجر گفته است: «این پرنده‌ها مهاجرانی از اروپای شرقی و شمال سیبری هستند که برای زمستان‌گذرانی مثل همیشه به ایران آمده‌اند و رهسپار تالاب‌های فارس و خوزستان بودند اما وقتی سر راهشان به جنوب، با دریاچه مواجه شده‌اند، فرود آمده و ماندگار شده‌اند.»
پرنده‌شناس دیگری می‌گوید: «تهران مسیر مهاجرت این مرغ‌هاست که ما آنها را به اسم «کاکایی» می‌شناسیم و احتمالاً وقتی از شمال کره زمین به سمت جنوب می‌رفتند بین راه متوجه این دریاچه شدند و همین جا ساکن شدند.»
این پدیده نشان از شکل‌گیری یک اکوسیستم متفاوت در چیتگر برای این پرندگان دارد.البته امسال علاوه بر دریاچه چیتگر، در کانال ها و مسیل های تهران نیز این پرندگان حضور دارند. 
به گزارش مهر، تهران در سال‌های گذشته هم گاهی میزبان این پرنده‌ها می‌شد. چند سال پیش خبر حضور پرندگانی به نام‌های «ابیا» و «تاج طلایی» در مناطقی مثل پارک جمشیدیه منتشر شد و بعضی پرندگان هم در مسیر مهاجرتشان چند روزی میهمان تهران می‌شدند اما حضور گسترده آنها امسال و در کنار دریاچه چیتگر و مسیل های تهران، اتفاق تازه‌ای برای تهرانی‌هاست.
در شرایطی که در چند سال گذشته و با آلودگی شدید هوا، گونه‌های ثبت ‌شده پرنده در شهر تهران ۵۹ درصد کاهش پیدا کرده و حتی دو سال پیش اعلام شد که کم کم کلاغ‌ها هم در حال مهاجرت از تهران هستند، حضور این پرنده‌های تازه وارد در پایتخت، می‌تواند کمی امیدوار کننده باشد.
البته پرنده شناسان می‌گویند که ممکن است این پرنده‌ها ماندنی نباشند و با نوسانات آب و هوایی تا آخر اسفند اینجا بمانند و اگر مشکل خاصی برایشان پیش نیاید این دریاچه را به‌عنوان محل زمستان‌گذر خود انتخاب کنند، این برای این‌گونه پرنده معمول است و در محیط‌های شهری و ارتباط با انسان‌ها هم تحمل بالایی دارند. اما ارتباط و اعتمادشان به انسان‌ها تابعی از عدم احساس خطر یا رفتارهای خصمانه‌ای است که می‌بینند، اگر کسی اذیتشان نکند در آینده هم به انسان‌ها نزدیک می‌شوند و سال‌های آینده هم دوباره به اینجا خواهند آمد، اما اگر اذیت شوند اینطور نخواهد بود و ممکن است مسیر مهاجرتشان را عوض کنند.
اما به نظر می‌رسد که آنها ارتباط خوبی با انسان‌ها برقرار کرده‌اند، یکی از نگهبان‌های دریاچه چیتگر در این باره گفته است: «این پرنده‌ها از یک ماه پیش آمده‌اند، اول تعدادشان کم بود بعد یکباره زیاد شدند، خیلی هم با مردم راحت هستند و پفک و نان می‌خورند، گاهی هم دیدم از ماهی‌های ریز توی آب برمی‌دارند اما چون ماهی‌ها خیلی کم روی سطح آب می‌آیند به همین خاطر بیشتر از غذایی که مردم برایشان می‌ریزند تغذیه می‌کنند.»