بازگشت برزیل به سیاست حمایت از فلسطین

حسین فاطمی/ لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل که بلافاصله پس از پیروزی در انتخابات از مردم فلسطین برای تعیین حق سرنوشت خود حمایت کرد، روز پنجشنبه هفته‌ای که گذشت، سفیر برازیلیا در تل آویو را فراخواند تا بر سیاست جدید کشورش در ارتباط با رژیم صهیونیستی و نتانیاهو تأکید کند. رسانه‌های صهیونیستی این اقدام را برای کابینه «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی غافلگیرکننده دانستند.
به گزارش خبرگزاری «سما» فلسطین، رسانه‌های عبری زبان این اقدام رئیس‌جمهور جدید برزیل را تغییر در سیاست این کشور امریکای جنوبی در قبال رژیم صهیونیستی اعلام کردند. روزنامه یدیعوت آحارانوت هم طی گزارشی عنوان داشت، ژنرال «گرسون مناندرو گالرسیا دو فریتاس»، سفیر برکنار شده برزیل سال ۲۰۲۱ توسط «ژائیر بولسونارو» رئیس‌ جمهور پیشین به‌عنوان سفیر این کشور در فلسطین اشغالی منصوب شد.
در دوران ریاست جمهوری بولسونارو، برزیل سیاست خود را تغییر داد و در سازمان‌های بین‌المللی از رژیم صهیونیستی حمایت کرد. اقدامی که خلاف رویه سنتی وزارت خارجه این کشور بود.مائورو ویرا، وزیر خارجه جدید برزیل نیز به صراحت بیان کرد که با روی کارآمدن دولت چپگرا در کشورش، دولت برازیلیا با کشورهای عربی و در مقدمه آنها فلسطین همکاری خواهد کرد. بولسونارو تصمیم گرفت با انتصاب ژنرال دو فریتاس روابط نظامی با رژیم صهیونیستی را تقویت کند و در همان زمان نیز تصمیم داشت که سفارت برزیل را از تل آویو به قدس منتقل کند، موضوعی که سرانجام با فشار کشورهای عربی به سرانجام نرسید و دولت پیشین برزیل تنها توانست یک دفتر بازرگانی در قدس افتتاح کند. در همین باره یدیعوت آحارانوت نوشت: «مقامات وزارت خارجه اسرائیل پیش از آنکه بولسونارو کرسی ریاست جمهوری را ترک کند، از او خواستند به وزارت خارجه برزیل فشار بیاورد تا نماینده آنها در سازمان ملل به قطعنامه اخیر سازمان ملل متحد به سود فلسطین رأی ندهد که سرانجام این فشارها مؤثر افتاد و در نهایت برزیل به آن رأی ممتنع داد».
اقدام داسیلوا چند هفته پس از آن روی می‌دهد که وی در مراسم تحلیف خود و در دیدار با ریاض المالکی، وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرد که کشورش با قدرت همراه و حامی فلسطینیان خواهد بود. وی در آن مراسم بر تعهد اصولی کشورش برای حمایت از آرمان ملت فلسطین تأکید کرد و گفت که برازیلیا پشتیبان تلاش کشور فلسطین در تمام میادین بین‌المللی خواهد بود. در همین راستا روزنامه صهیونیستی «جروزالم پست» اخیراً نوشت: «اسرائیل این هفته یکی از دوستان خود را در برزیل از دست داد؛ چراکه رئیس جمهور ژائیر بولسونارو یکی از طرفداران اسرائیل بود برخلاف لولا داسیلوا که آشکارا طرفدار فلسطین است.»
سابقه ضدصهیونیستی برزیل
اقدام داسیلوا که از آن به‌عنوان نخستین هشدار وی به نتانیاهو یاد شده است، رویداد جدیدی در برزیل محسوب نمی‌شود. به‌دنبال حمله سال ۲۰۱۴ رژیم صهیونیستی به نوار غزه که شمار زیادی از مردم فلسطین شهید شدند، برزیل سفیر خود را فراخواند و دیلما روسف رئیس‌جمهور وقت گفت که اقدام اسرائیل در غزه متناسب نبوده است. در آن زمان، وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در واکنش به این اقدام گفت که برزیل استانداردهای دوگانه در این عملیات نظامی را در پیش گرفته است و به جای آنکه برای حل این مشکل تلاش کند خود به بخشی از آن تبدیل شده است. در اقدام دیگری که نشان از حمایت برزیل از فلسطین داشت، در دوران ریاست جمهوری روسف در سال ۲۰۱۶ برزیل با «دانی دایان» به‌عنوان سفیر اسرائیل در کشورش موافقت نکرد. علت این اقدام برزیل، منصب مدیر کلی شورای شهرک‌سازی «یشع» صهیونیستی در کرانه باختری و سکونت وی در یک شهرک غیر قانونی صهیونیستی بود.