
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.

کارتنخوابی سبک زندگی نیست یک اجبار است
حمیده امینی فرد
خبرنگار
سازمان هواشناسی، زمستان امسال کشور را سردتر از نرمال و پربرف پیشبینی کرده است. اشتباه نکنید این یک گزارش هواشناسی نیست. درحالی که خیلیها از تماشای برف در پشت پنجرههای خانهشان لذت میبرند، برای آن تعدادی که خانه گرم و نرمشان به اندازه چند تکه مقوای روی هم سوار شده گوشه خیابانهاست، تماشای برف از فاصله نزدیک چندان دلچسب نیست. هنوز خیلیها یادشان نرفته، روایت دردناک کارتنخوابهای بیپناهی که همین چند سال پیش، خبر فوتشان، تیتر اول رسانهها شده بود. همانهایی که ساعتها در کنار خیابانهای سرد جان میدادند و هیچ عابری حتی زحمت ایستادن را هم به خود نمیداد. حالا، اما دوباره نگرانیها بالا گرفته است. درحالی که کارشناسان هشدار میدهند اگر کارتنخوابی را در گوشه خیابان دیدید که شرایط مساعدی ندارد، فوراً اطلاع دهید، اما خیلیها بیتفاوت از کنارشان در خیابانها رد میشوند. برخیها هم البته به خیال اینکه این یک سبک زندگی است، خودشان را توجیه میکنند که «لابد خودش» خواسته و به ما مربوط نیست! اما در پشت پرده ماجرای این روزهای کارتنخوابی، روایتهای دیگری هم شنیده میشود. از خانوادهای که بهخاطر نداشتن مسکن مناسب به گوشه خیابان پناه آوردهاند و بعد هم که خیریهای جا برای مادر و دخترها باز کرده، پدر به ناچار به گوشه خیابان پناه آورده است. تعداد کارتنخوابهای تهران در سال 97 حدوداً 15 هزار نفر اعلام شده، آماری که البته با توجه به نبود جامعه آماری مشخص فقط یک تخمین محسوب میشود، این درحالی است که در سال 2019 در یک تحقیق آماری در کالیفرنیا به عدد حدوداً 79 هزار نفری کارتنخوابها رسیدهاند. علت اصلی بیخانمانی در امریکا، نبود مسکن ارزانقیمت است. در ایران هم البته قیمت بالای مسکن بویژه در کلانشهرها که فرصتهای شغلی بیشتر است، یک تلنگر جدی محسوب میشود.
دو معضل جدید برای کارتنخوابها
رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران معتقد است که طی ماههای اخیر با حجم چند برابری کارتنخوابها و بیخانمانها در کلانشهرها مواجه شدهاند: «به هرحال بخشهایی از جامعه کارگری که پیش از این روی خط فقر بودند و با حداقل دستمزد، امرار معاش میکردند مثل دستفروشها یا کارگران فصلی، الان به علت شرایط ناشی از کرونا، دچار مشکلات بیشتری شدند. علاوه براین افزایش هزینههای زندگی بویژه اجاره خانهها حتی در حاشیه شهرهای بزرگ، همین زندگی حداقلی را هم از آنها گرفت و برخی افراد توان و بضاعت خود را از دست دادند و برخی که تحت فشار صاحبخانه بودند، از شهرها به سمت روستاها مهاجرت کردند و برخی حتی به سمت چادرنشینی در حاشیه شهرها رفتند. در کلانشهر اصفهان شخصاً با مواردی مواجه بودم که برای تأمین اسکان بشدت ناتوان شده بودند و با کمک خیرین و سازمانهای مردم نهاد برای آنها مسکن تأمین کردیم. برخی نیز دیگر از تأمین حداقل مسکن ناامید شدهاند و حالا ما شاهد افزایش چند برابری افرادی هستیم که نمیدانند کجا و چطور باید زندگی کنند.» به گفته کوروش محمدی، حمایتهای دولتی اگرچه برای برخی راهگشا بوده، اما برای اینکه همه این افراد به شرایط مناسب برسند و درصورتی که بحران کرونا و فشار اقتصادی ادامه داشته باشد، دولت باید برنامههای حمایتی خود را برای این گروه پررنگتر کند. چراکه برخی از این افراد با وجود داشتن خانواده، بهخاطر فشارهای ناشی از تأمین زندگی کارتنخواب میشوند و اگرچه ما یک چهره مجرد را در خیابان میبینیم، اما در واقع پشت آنها یک خانواده قرار دارد که یا تحت حمایت نهادهای خیریه قرار گرفته و یا با اقوام و آشنایان زندگی میکند و پدر خانواده بهخاطر ناتوانی آنها را ترک و به نوعی زندگی در انزوا را انتخاب کرده است. بر این اساس بسیاری از کارتنخوابهایی که ما شناسایی کردهایم دارای خانواده هستند. در اینجا بحث گرمخانهها بشدت مورد توجه قرار میگیرد. گرمخانهها در سالهای گذشته هم دارای فضای حداقلی بوده و پوشش اندکی داشتند، اما الان ما با دو معضل جدید هم مواجه شدهایم.»
او میگوید: «برخی افراد که اعتیاد دارند، در قالب ماده 16 و با همکاری سازمانهایی مثل بهزیستی میتوانند حمایت شوند، اما اغلب مراکز ماده 16 و گرمخانهها تکمیل ظرفیت شده و یا حتی اگر جا دارند هم به خاطر کرونا نیاز به مراکز جدید وجود دارد. چون به فضای قرنطینه 14 روزه نیاز داریم. اما آیا همه آنها تست میشوند؟ جواب منفی است. بهندرت این اتفاق میافتد. در اصفهان فقط برای زنان انجام شده و برای مردان هنوز منتظر مرکز قرنطینه هستیم درحالی که 9 ماه از آمدن کرونا میگذرد. به هرحال در ساماندهی این افراد مشکل اساسی داریم که با پوشش صددرصدی آنها هم مرکزی برای جوابگویی وجود ندارد. بنابراین باید امکانات بهداشتی و مراقبتی بویژه در فصل سرد سال که تعداد مددجویان بشدت افزایش مییابد، بیشتر شود و دستگاهها اعتبار ویژه کنار بگذارند. در همین چند هفته ما با موارد متعددی در خیابانها مواجه شدیم که دچار مشکل شده بودند و نگرانیم که مبادا این زمستان که سخت هم پیشبینی شده، تلفاتی روی دست ما بگذارد.» رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران هم حرفهای مشابهی میزند: «ما هماکنون با یک نگرانی جدیدی روبهرو هستیم و آن اینکه برخی خانوادهها که در دهکهای پایین هستند و توان مالی بالایی ندارند، بیمار، سالمند و یا حتی معلول خود را به خاطر اینکه از عهده مخارج و نگهداری او بر نمیآیند، رها کنند. مطمئن باشید ادامه این شرایط اقتصادی که با بحران کرونا گره خورده، میتواند بسیاری از خانوادههای ضعیف را به این سمت سوق دهد و ما با حجمی از افراد رها شده و بیخانمان در خیابانها روبهرو خواهیم شد. مسأله الان سردی هواست که در کنار کرونا بشدت خطرناک است. متأسفانه شرایط ویژه امروز، موجب شده تا ما در ماههای اخیر با حجم بالایی از بیخانمانها و کارتنخوابها مواجه شویم، البته که نمیتوان آمار دقیقی ارائه داد. هیچکس هم آماری در این زمینه ندارد، چراکه ما اصلاً سیستم ثبت و شناسایی دقیقی نداریم، اما مشاهدات میدانی نشان میدهد که تعداد آنها افزایش یافته است.»
رهاشدن دوباره کارتنخوابها در شهر
حسن موسوی چلک البته معتقد است که در برخی شهرها، مثل تهران، اصفهان، مشهد و بندرعباس شهرداری پای کار آمده و اگر تلاشهایی صورت نمیگرفت، ما مثل سالهای گذشته با آمار فوتی بیخانمانها و کارتنخوابها مواجه میشدیم. درواقع راهاندازی گرمخانهها، سامانسراها و گشت فوریتهای اجتماعی موجب شده تا خدمات در این حوزه نسبت به گذشته توسعه پیدا کند، اما به گفته او، پیچیدگی موضوع بسیار زیاد است. زبالهگردی هم با آمدن کرونا حذف نشد، چراکه معیشت این افراد به این کار وابسته است. مسأله مهم رها شدن دوباره کارتنخوابهاست. گزارشهایی که به ما میرسد نشان میدهد این اتفاق دوباره تکرار میشود. مگر اینکه سازمانها و نهادها ظرفیتهای خود را افزایش دهند، بویژه آنکه نگرانی از اضافه شدن کارتنخوابها و بیخانمانهای جدید هم به مرور زمان وجود دارد و گرنه زمستان امسال میتواند تلخ باشد. ما اعلام میکنیم که سازمانها باید از همین امروز امکانات، آمادگی و ظرفیتهای خود را افزایش دهند.
افزایش آمار کارتنخوابها را تأیید نمیکنم
با توجه به کاهش دما و افزایش نگرانیها، احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر هم چندی پیش، خواستار شبانهروزی شدن گرمخانهها شده و البته از آمار 700 هزار نفر - شب مراجعهکنندگان به گرمخانهها برای امسال خبر داده بود. درحالی که این آمار در سال گذشته 450 هزار نفر- شب اعلام شده بود. از نیمه آبان سال گذشته اما به دستور شهردار تهران، همه گرمخانههای تهران و حتی گرمخانههای فصلی نیز شبانهروزی شدند. به گفته حسینی، مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران، هماکنون 20 گرمخانه و دو مددسرا در پایتخت فعال هستند که 4 گرمخانه و یک سامانسرا به زنان تعلق دارد. او درپاسخ به برخی انتقادات که گفته میشود پذیرش مددجوها با اما و اگرهایی روبهروست، به «ایران» اینطور توضیح میدهد: «تنها خروج از گرمخانه آن هم به علت شرایط کرونایی، از ساعت 12 شب تا 6 صبح ممنوع است، اما درباره پذیرش هیچ محدودیتی نداریم. و درباره ماندگاری این افراد در گرمخانهها که گاهی پرسش میشود، باید گفت که بیش از 60 درصد مددجوها جزو مراجعهکنندگان ثابت هستند.» آیا تعداد کارتنخوابها و ورودی به گرمخانهها افزایش چشمگیری داشته است؟ حسینی میگوید: «من افزایش آمار کارتنخوابها را به علت شرایط اقتصادی تأیید نمیکنم. ما براساس واحد نفر-شب مراجعهکنندگان را سرشماری میکنیم که نتیجه آماری آن متفاوت است. بر همین اساس ما سال گذشته حدوداً برای 4 هزار و 500 نفر پرونده مددکاری تشکیل دادیم که طبق اظهارات خودشان بود. البته برای برخیها هم که تعدادشان مشخص نیست به علت شرایط خاصی مثل زمان مراجعه یا اینکه به علت مصرف زیاد مواد حالت طبیعی ندارند، امکان تشکیل پرونده مددکاری وجود ندارد. اما برمبنای اینکه هر نفر چند شب اقامت دارد و خدمات دریافت میکند، سال گذشته 490 هزار نفر-شب خدمات ارائه دادیم که برای امسال هم با توجه به قراردادی که با پیمانکار بستهایم، از مرداد امسال تا مرداد سال آینده، حدوداً 700 هزار نفر-شب را پیشبینی کردهایم.»
خبرنگار
سازمان هواشناسی، زمستان امسال کشور را سردتر از نرمال و پربرف پیشبینی کرده است. اشتباه نکنید این یک گزارش هواشناسی نیست. درحالی که خیلیها از تماشای برف در پشت پنجرههای خانهشان لذت میبرند، برای آن تعدادی که خانه گرم و نرمشان به اندازه چند تکه مقوای روی هم سوار شده گوشه خیابانهاست، تماشای برف از فاصله نزدیک چندان دلچسب نیست. هنوز خیلیها یادشان نرفته، روایت دردناک کارتنخوابهای بیپناهی که همین چند سال پیش، خبر فوتشان، تیتر اول رسانهها شده بود. همانهایی که ساعتها در کنار خیابانهای سرد جان میدادند و هیچ عابری حتی زحمت ایستادن را هم به خود نمیداد. حالا، اما دوباره نگرانیها بالا گرفته است. درحالی که کارشناسان هشدار میدهند اگر کارتنخوابی را در گوشه خیابان دیدید که شرایط مساعدی ندارد، فوراً اطلاع دهید، اما خیلیها بیتفاوت از کنارشان در خیابانها رد میشوند. برخیها هم البته به خیال اینکه این یک سبک زندگی است، خودشان را توجیه میکنند که «لابد خودش» خواسته و به ما مربوط نیست! اما در پشت پرده ماجرای این روزهای کارتنخوابی، روایتهای دیگری هم شنیده میشود. از خانوادهای که بهخاطر نداشتن مسکن مناسب به گوشه خیابان پناه آوردهاند و بعد هم که خیریهای جا برای مادر و دخترها باز کرده، پدر به ناچار به گوشه خیابان پناه آورده است. تعداد کارتنخوابهای تهران در سال 97 حدوداً 15 هزار نفر اعلام شده، آماری که البته با توجه به نبود جامعه آماری مشخص فقط یک تخمین محسوب میشود، این درحالی است که در سال 2019 در یک تحقیق آماری در کالیفرنیا به عدد حدوداً 79 هزار نفری کارتنخوابها رسیدهاند. علت اصلی بیخانمانی در امریکا، نبود مسکن ارزانقیمت است. در ایران هم البته قیمت بالای مسکن بویژه در کلانشهرها که فرصتهای شغلی بیشتر است، یک تلنگر جدی محسوب میشود.
دو معضل جدید برای کارتنخوابها
رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران معتقد است که طی ماههای اخیر با حجم چند برابری کارتنخوابها و بیخانمانها در کلانشهرها مواجه شدهاند: «به هرحال بخشهایی از جامعه کارگری که پیش از این روی خط فقر بودند و با حداقل دستمزد، امرار معاش میکردند مثل دستفروشها یا کارگران فصلی، الان به علت شرایط ناشی از کرونا، دچار مشکلات بیشتری شدند. علاوه براین افزایش هزینههای زندگی بویژه اجاره خانهها حتی در حاشیه شهرهای بزرگ، همین زندگی حداقلی را هم از آنها گرفت و برخی افراد توان و بضاعت خود را از دست دادند و برخی که تحت فشار صاحبخانه بودند، از شهرها به سمت روستاها مهاجرت کردند و برخی حتی به سمت چادرنشینی در حاشیه شهرها رفتند. در کلانشهر اصفهان شخصاً با مواردی مواجه بودم که برای تأمین اسکان بشدت ناتوان شده بودند و با کمک خیرین و سازمانهای مردم نهاد برای آنها مسکن تأمین کردیم. برخی نیز دیگر از تأمین حداقل مسکن ناامید شدهاند و حالا ما شاهد افزایش چند برابری افرادی هستیم که نمیدانند کجا و چطور باید زندگی کنند.» به گفته کوروش محمدی، حمایتهای دولتی اگرچه برای برخی راهگشا بوده، اما برای اینکه همه این افراد به شرایط مناسب برسند و درصورتی که بحران کرونا و فشار اقتصادی ادامه داشته باشد، دولت باید برنامههای حمایتی خود را برای این گروه پررنگتر کند. چراکه برخی از این افراد با وجود داشتن خانواده، بهخاطر فشارهای ناشی از تأمین زندگی کارتنخواب میشوند و اگرچه ما یک چهره مجرد را در خیابان میبینیم، اما در واقع پشت آنها یک خانواده قرار دارد که یا تحت حمایت نهادهای خیریه قرار گرفته و یا با اقوام و آشنایان زندگی میکند و پدر خانواده بهخاطر ناتوانی آنها را ترک و به نوعی زندگی در انزوا را انتخاب کرده است. بر این اساس بسیاری از کارتنخوابهایی که ما شناسایی کردهایم دارای خانواده هستند. در اینجا بحث گرمخانهها بشدت مورد توجه قرار میگیرد. گرمخانهها در سالهای گذشته هم دارای فضای حداقلی بوده و پوشش اندکی داشتند، اما الان ما با دو معضل جدید هم مواجه شدهایم.»
او میگوید: «برخی افراد که اعتیاد دارند، در قالب ماده 16 و با همکاری سازمانهایی مثل بهزیستی میتوانند حمایت شوند، اما اغلب مراکز ماده 16 و گرمخانهها تکمیل ظرفیت شده و یا حتی اگر جا دارند هم به خاطر کرونا نیاز به مراکز جدید وجود دارد. چون به فضای قرنطینه 14 روزه نیاز داریم. اما آیا همه آنها تست میشوند؟ جواب منفی است. بهندرت این اتفاق میافتد. در اصفهان فقط برای زنان انجام شده و برای مردان هنوز منتظر مرکز قرنطینه هستیم درحالی که 9 ماه از آمدن کرونا میگذرد. به هرحال در ساماندهی این افراد مشکل اساسی داریم که با پوشش صددرصدی آنها هم مرکزی برای جوابگویی وجود ندارد. بنابراین باید امکانات بهداشتی و مراقبتی بویژه در فصل سرد سال که تعداد مددجویان بشدت افزایش مییابد، بیشتر شود و دستگاهها اعتبار ویژه کنار بگذارند. در همین چند هفته ما با موارد متعددی در خیابانها مواجه شدیم که دچار مشکل شده بودند و نگرانیم که مبادا این زمستان که سخت هم پیشبینی شده، تلفاتی روی دست ما بگذارد.» رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران هم حرفهای مشابهی میزند: «ما هماکنون با یک نگرانی جدیدی روبهرو هستیم و آن اینکه برخی خانوادهها که در دهکهای پایین هستند و توان مالی بالایی ندارند، بیمار، سالمند و یا حتی معلول خود را به خاطر اینکه از عهده مخارج و نگهداری او بر نمیآیند، رها کنند. مطمئن باشید ادامه این شرایط اقتصادی که با بحران کرونا گره خورده، میتواند بسیاری از خانوادههای ضعیف را به این سمت سوق دهد و ما با حجمی از افراد رها شده و بیخانمان در خیابانها روبهرو خواهیم شد. مسأله الان سردی هواست که در کنار کرونا بشدت خطرناک است. متأسفانه شرایط ویژه امروز، موجب شده تا ما در ماههای اخیر با حجم بالایی از بیخانمانها و کارتنخوابها مواجه شویم، البته که نمیتوان آمار دقیقی ارائه داد. هیچکس هم آماری در این زمینه ندارد، چراکه ما اصلاً سیستم ثبت و شناسایی دقیقی نداریم، اما مشاهدات میدانی نشان میدهد که تعداد آنها افزایش یافته است.»
رهاشدن دوباره کارتنخوابها در شهر
حسن موسوی چلک البته معتقد است که در برخی شهرها، مثل تهران، اصفهان، مشهد و بندرعباس شهرداری پای کار آمده و اگر تلاشهایی صورت نمیگرفت، ما مثل سالهای گذشته با آمار فوتی بیخانمانها و کارتنخوابها مواجه میشدیم. درواقع راهاندازی گرمخانهها، سامانسراها و گشت فوریتهای اجتماعی موجب شده تا خدمات در این حوزه نسبت به گذشته توسعه پیدا کند، اما به گفته او، پیچیدگی موضوع بسیار زیاد است. زبالهگردی هم با آمدن کرونا حذف نشد، چراکه معیشت این افراد به این کار وابسته است. مسأله مهم رها شدن دوباره کارتنخوابهاست. گزارشهایی که به ما میرسد نشان میدهد این اتفاق دوباره تکرار میشود. مگر اینکه سازمانها و نهادها ظرفیتهای خود را افزایش دهند، بویژه آنکه نگرانی از اضافه شدن کارتنخوابها و بیخانمانهای جدید هم به مرور زمان وجود دارد و گرنه زمستان امسال میتواند تلخ باشد. ما اعلام میکنیم که سازمانها باید از همین امروز امکانات، آمادگی و ظرفیتهای خود را افزایش دهند.
افزایش آمار کارتنخوابها را تأیید نمیکنم
با توجه به کاهش دما و افزایش نگرانیها، احمد مسجد جامعی، عضو شورای شهر هم چندی پیش، خواستار شبانهروزی شدن گرمخانهها شده و البته از آمار 700 هزار نفر - شب مراجعهکنندگان به گرمخانهها برای امسال خبر داده بود. درحالی که این آمار در سال گذشته 450 هزار نفر- شب اعلام شده بود. از نیمه آبان سال گذشته اما به دستور شهردار تهران، همه گرمخانههای تهران و حتی گرمخانههای فصلی نیز شبانهروزی شدند. به گفته حسینی، مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران، هماکنون 20 گرمخانه و دو مددسرا در پایتخت فعال هستند که 4 گرمخانه و یک سامانسرا به زنان تعلق دارد. او درپاسخ به برخی انتقادات که گفته میشود پذیرش مددجوها با اما و اگرهایی روبهروست، به «ایران» اینطور توضیح میدهد: «تنها خروج از گرمخانه آن هم به علت شرایط کرونایی، از ساعت 12 شب تا 6 صبح ممنوع است، اما درباره پذیرش هیچ محدودیتی نداریم. و درباره ماندگاری این افراد در گرمخانهها که گاهی پرسش میشود، باید گفت که بیش از 60 درصد مددجوها جزو مراجعهکنندگان ثابت هستند.» آیا تعداد کارتنخوابها و ورودی به گرمخانهها افزایش چشمگیری داشته است؟ حسینی میگوید: «من افزایش آمار کارتنخوابها را به علت شرایط اقتصادی تأیید نمیکنم. ما براساس واحد نفر-شب مراجعهکنندگان را سرشماری میکنیم که نتیجه آماری آن متفاوت است. بر همین اساس ما سال گذشته حدوداً برای 4 هزار و 500 نفر پرونده مددکاری تشکیل دادیم که طبق اظهارات خودشان بود. البته برای برخیها هم که تعدادشان مشخص نیست به علت شرایط خاصی مثل زمان مراجعه یا اینکه به علت مصرف زیاد مواد حالت طبیعی ندارند، امکان تشکیل پرونده مددکاری وجود ندارد. اما برمبنای اینکه هر نفر چند شب اقامت دارد و خدمات دریافت میکند، سال گذشته 490 هزار نفر-شب خدمات ارائه دادیم که برای امسال هم با توجه به قراردادی که با پیمانکار بستهایم، از مرداد امسال تا مرداد سال آینده، حدوداً 700 هزار نفر-شب را پیشبینی کردهایم.»

مدیریت اجتماعی کرونا
محمد فاضلی / عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی
شواهد نشان میدهد محدودیتهای وضعشده برای مدیریت کرونا موفقیت نسبی داشتهاند اما مهم ادامه دادن روند کاهش تعداد مرگ و میر و خسارت های کروناست. ما نباید از یاد ببریم که ماههای اولیه شیوع کرونا و بالاخص در ایام نوروز و مدتی پس از آن شاهد مدیریت بهتری بر کرونا بودیم و پساز آن وضع به وخامت گرایید. این بار نیز چنین آیندهای پیش روی ایام بعد از محدودیتهاست یا امکان دارد خستگی اجتماعی و عواقب پیشبینی نشده محدودیتها، وضع را بدتر کنند. مدیریت کرونا شامل یک راهحل فناورانه و سختافزاری یا همان ساختن و تزریق گسترده واکسن است؛ و گزینههای نرمافزاری زیادی را هم شامل میشود که جوهره همه آنها قطع شدن زنجیره انتقال است. رعایت
بایدهای بهداشتی نظیر زدن ماسک، شستن مرتب دستها، حفظ فاصله اجتماعی و معیارهای حضور ایمن در مکانها همگی برای قطع کردن زنجیره انتقال است. راهحل فناورانه دشواری علمی و فنی دارد اما راه خودش را میرود و شواهد نشان میدهد بالاخره این واکسن در حال تولید است و برخی کشورها هم یا تزریق آن را آغاز کرده و یا برای تزریق گسترده آن آماده میشوند. راهحل اجتماعی اما فناوری مشخصی ندارد و همین سبب میشود مسأله از سطح دشواری به سطح پیچیدگی منتقل شود. غلبه بر پیچیدگی این مسأله - ناشی از ضرورت رعایت بایدهای بهداشتی توسط دهها میلیون انسان که نمیتوانند یا نمیخواهند آنها را رعایت کنند - امری اجتماعی است. متقاعد کردن افرادی که حوصلهشان سر رفته و دیگر نمیخواهند در خانه بمانند به اینکه کماکان در خانه بمانند، تا حمایت اقتصادی- اجتماعی از کسانی که بیشترین آسیبها را از کرونا متحمل شدهاند، همه امور اجتماعی است. مطالعات گسترده اجتماعی در قریب یک سال گذشته از زمان بروز بیماری کرونا درباره عوامل مؤثر بر رفتار مردم در قبال این بیماری انجام شده است و این امکان برای ما وجود دارد که از آنها برای مدیریت بیماری استفاده کنیم. برخی محققان به صراحت معتقدند مدیریت اجتماعی بیماری کرونا «مسأله مدیریت اطلاعات است.» برخی از اطلاعاتی که برای مدیریت بیماری لازم است عبارتند از: اطلاعات مربوط به افراد مبتلا (که برای مثال از راه تست کرونا به دست میآید)، اطلاعات رفت و آمد و ارتباطات افراد مبتلا (که از راه رصد ارتباطات یا Contact tracing) حاصل میشود، اطلاعات قابل انتقال به مردم برای جلب اعتماد و مشارکت (اطلاعات مبتلایان، مرگ و میر، اقدامات دولت و...)، اطلاعات اقتصادی (اطلاعاتی که درباره اقدامات اقتصادی و مالی دولت برای حفاظت مردم در برابر بیماری و مدیریت پیامدها تولید میشوند)، اطلاعات آموزشی و بهداشتی (اطلاعاتی که به مردم منتقل میشود تا خود را در برابر بیماری حفاظت کنند)، اطلاعات بینسازمانی (مجموعه اطلاعاتی که سازمانهای دولتی و مدنی باید با یکدیگر به اشتراک بگذارند تا بتوانند شناختهای لازم برای مدیریت مسأله را به دست آورند). متغیر دومی که در مطالعات اجتماعی درباره مدیریت بیماری کرونا بشدت بر آن تأکید میشود، اعتماد اجتماعی است. جلب مشارکت عمومی برای مدیریت بیماری کرونا مستلزم جلب مشارکت عمومی است. اعتماد دستاوردی نیست که به یکباره خلق شود بلکه محصول عملکرد نهادی حکومتهاست. حکومتهایی که با سطح بالاتری از اعتماد شهروندان به ایشان با کرونا مواجه شدند، کار راحتتری برای جلب مشارکت مردم داشتند، اما خود کرونا فرصتی تلخ برای خلق اعتماد است. نظرسنجیها در اوایل شروع کرونا نشان میداد که میزان اعتماد به دولت و عملکرد آن بالاتر رفته بود و این از موفقیت نسبی اولیه نشأت میگرفت. سؤال مهم این است که دولتها چگونه میتوانند اعتماد خلق کنند؟ اعتماد تا اندازه زیادی محصول شفافیت دادهها، پاسخگویی درست به مطالبات، ارتباط گیری مناسب و ارائه بهترین عملکرد ممکن است. اگر آمار مرگ و میر بدرستی ارائه نشوند یا ابهامهای مردم درخصوص آمار پاسخ داده نشود، اعتماد خدشه بردار میشود. توجه به تجربه کره جنوبی در این خصوص درسآموز است. کره جنوبی در جریان شیوع بیماری (مِرس MERS) 186مبتلا را شناسایی کرد و 38 نفر از این تعداد مردند. دولت برای جلوگیری از توسعه ترس در جامعه عامدانه نسبت به ارائه اطلاعات پنهانکاری کرد. تحقیقات بعدی نشان داد این پنهانکاری بر شدت مسأله و ظرفیت جلب مشارکت عمومی اثر منفی داشته است. این کشور در جریان شیوع کرونا شفافیت اطلاعاتی را در دستور کار قرار داد و هر گونه پنهانکاری را کنار گذاشت. دولت با سیاست توأمان مدیریت اطلاعات و شفافیت، حتی دوربینهای مداربسته در سطح شهرها را برای ردیابی مسیرهایی که افراد مبتلا طی کرده بودند بهکار گرفت و فناوری هوش مصنوعی و تحلیل دادههای کلان برای این منظور بهکار گرفته شد. همین شفافیت اطلاعرسانی و مدیریت اطلاعات، جلب مشارکت عمومی از مسیر اعتمادسازی را تسهیل کرد. «جائه مون» استاد اداره عمومی در دانشگاه یونسی کرهجنوبی معتقد است شفافیت دولت در ارتباط گیری با مردم بر محور ریسک کرونا و جلب مشارکت ایشان، دو عامل بسیار مهم مدیریت کرونا در این کشور بوده است. راهبردی هم که امروز به غیر از استفاده از فناوری واکسن - که ممکن است تا مدتها در دسترس ایران نباشد - پیش روی ایران است، به غیر از هر عامل دیگری، باید بر پایه شفافیت اطلاعاتی، مدیریت اطلاعات و توسعه ارتباطات ریسک با مردم بنا شود. بهکار بستن مدیریت مناسب اطلاعات و تولید شفافیت منجر به اعتمادسازی است که زمینه مساعدتری برای برخوردهای بازدارندهتر با کسانی که از محدودیتها یا باید های مدیریت کرونا تخطی میکنند، فراهم میآورد. کاربست سختگیرانه محدودیتها و برخورد با عدولکنندگان از آنها در شرایط فقدان اعتمادسازی در اکثریت جامعه، نتیجه معکوس خواهد داشت.

مخبر: تست انسانی واکسن ایرانی کرونا از اول دی آغاز میشود
آیین انعقاد تفاهمنامه طرح جهش تولید دیمزارهای کشور و چند تفاهمنامه و عملیات مشترک دیگر در زمینه تأمین امنیت غذایی در حوزه محصولات کشاورزی و دامی بین ستاد اجرایی فرمان امام و وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد. دیروز در مراسمی با حضور محمد مخبر رئیس ستاد اجرایی فرمان امام، کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی، مدیران عامل بنیادهای برکت، احسان، تدبیر و هلدینگ کشاورزی ستاد اجرایی فرمان امام و معاونتهای وزارت کشاورزی دو تفاهمنامه «طرح جهش تولید دیمزارهای کشور»، «تأمین و تولید نهادههای دامی و گوشت» امضا وعملیات تولید و تکثیر بذرهای هیبرید سبزی و صیفی با همکاری دو مجموعه آغاز شد. محمد مخبر با اشاره به این تفاهمنامهها افزود: در ۶ ماه آخر سال گذشته با اجرای ۱۰ هزار طرح در سیستان و بلوچستان توسط ستاد اجرایی، ۱۶ هزار تن گوشت قرمز تولید شد وبا اجرای تفاهمنامه امروز، تا پایان امسال نیز از سه طریق اشتغالهای خرد و خانگی، تهاتر و ساماندهی تولیدات، این میزان به 48 هزار تن خواهد رسید. مخبر همچنین درباره تولید واکسن ایرانی کرونا افزود: تست انسانی واکسن کرونای تولیدی ستاد اجرایی با مجوز صادرشده ازسوی وزارت بهداشت از هفته اول دی آغاز و در سه فاز ۲۸ روزه انجام خواهد شد. وی افزود: دانشمندان ستاد اجرایی اطمینان دارند که بهترین و مطمئنترین واکسن کرونا را در کشورتولید خواهیم کرد و بهدلیل استفاده از ویروس کشتهشده، این واکسن هیچ خطری برای مردم عزیزمان نخواهد داشت. مخبر خاطرنشان کرد: این واکسن ابتدا به ۵۶ نفر تزریق خواهد شد، در فاز دوم این واکسن به ۵٠٠نفر تزریق خواهد شد و برای فاز سوم هیچ محدودیتی اعمال نمیشود و ما میتوانیم به تولید انبوه برسیم و 3 الی ۴ ماه بعد از تست انسانی ما به نقطهای خواهیم رسید که کشور از واردات این واکسن بینیاز خواهد شد.

قدردانی از همکاری مردم؛ فقط ۱۲ شهرستان قرمز داریم
با گذشت بیش از سه هفته از اعمال طرح هوشمند جامع محدودیتهای کرونایی وضعیت در اغلب شهرهای قرمز به رنگ نارنجی تغییر رنگ داده تا جایی که دکتر حسن روحانی دیروز در جلسه ستاد ملی مقابله با بیماری کرونا گفت: با اجرای برنامهها و اقداماتی که در آبان و آذر انجام گرفته است، امروز شاهدیم که روند این بیماری در اکثر استانها به جز موارد معدودی، کاهشی است و فقط ۱۲ شهرستان در وضعیت قرمز هستند. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه همه این موفقیتها در قدم اول مرهون مسئولیتپذیری و همچنین اعتماد مردم به تصمیمات ستاد ملی بود، اظهار داشت: خیلیها خواستند در این زمینه با ایجاد اخلال، مردم را ناامید، مأیوس و دچار تردید کنند اما موفق نشدند.اساس امر اعتماد است و اگر مردم عزیز به ستاد ملی به عنوان مسئول این کار در کشور که این بار مسئولیت را بر دوش دارد اعتماد داشته باشند، کار بزرگی در این راستا انجام خواهد شد و مشکلات غیرقابل حل و فصل نخواهیم داشت. دکتر روحانی با تأکید بر ضرورت توجه همگان به خطر عادیانگاری در موضوع کرونا گفت: یک موضوع بسیار مهم که باید همواره مورد تأکید صدا و سیما و رسانهها باشد، خطر عادیانگاری است. هر زمانی که حس کنیم مسأله تمام شده و مشکل و خطری نیست و از این کرونا عبور کردهایم، بلافاصله در هفتههای بعد پیک بیماری و بعد از آن نیز افزایش آمار فوتیها آغاز میشود. رئیس جمهوری با بیان اینکه انکار وجود و شیوع بیماری کرونا در آغاز همهگیری جهانی آن ضربات و لطمات بزرگی به برخی کشورها وارد کرد، گفت: خود این انکار بزرگترین سنگاندازی و مانع در برابر مواجهه صحیح و بموقع در برابر بیماری بود، اما جمهوری اسلامی ایران بلافاصله پس از شناسایی اولین موارد ابتلا با وجود آنکه در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی بودیم، موضوع را رسماً اعلام کرد و برای جلوگیری از ناهماهنگی در سیاستهای مقابلهای نیز خیلی سریع با نظر مساعد مقام معظم رهبری، ستاد ملی مقابله با کرونا را تشکیل داد و همه توان مدیریتی و اجرایی را از همان ابتدا پای کار مقابله و کنترل بیماری آورد. روحانی خواستار رعایت جدیتر پروتکلهای بهداشتی در مراکزی مثل پادگانها و سربازخانهها شد که به طور طبیعی و ناگزیر تجمع افراد در آنها بیشتر است. روحانی با تأکید بر رعایت دستورالعملهای بهداشتی بویژه در فضاهای سربسته و دربسته تصریح کرد: مردم همچنان به طور جدی همه دستورالعملهای بهداشتی را اجرا کنند و خدای ناکرده بهخاطر یک ساعت دورهمی در شب یلدا این همه زحمت و مجاهدت کادر درمانی را به هدر ندهیم. روحانی با بیان اینکه همه نمودارهایی که داشت به سمت آسمان میرفت، سربه زیر و متواضع شدند، تصریح کرد: این بهخاطر تلاشهای همه متخصصین و ناظران و همراهی مردم بود که امروز ما شاهد هستیم. خدای ناکرده یک شب یلدایی میتواند این شرایط خوب را برعکس کند و به هم بریزد خانوادهها دور هم جمع شوند یک نفر آلوده باشد و همه را مبتلا کند و ما دو هفته بعد از شب یلدا ممکن است شاهد موج جدید و موج مرگ ومیر باشیم؛ لذا از همه مردم میخواهم مراعات کنند. رئیس جمهوری گفت: دولت اقدامات لازم برای خرید واکسن را انجام داده و امیدوارم مردم تا زمان توزیع گسترده واکسن با رعایت دستورالعملهای بهداشتی مانع اوجگیری دوباره کرونا بشوند.
12 شهر در وضعیت قرمز کرونایی
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه هفته گذشته ۳۴ شهر در کشور قرمز بودند و چهار استان اردبیل، گلستان، گیلان و مازندران نیز قرمز بودند، افزود: در این هفته و امروز بر اساس آخرین اطلاعات تنها استان های گیلان و مازندران در وضعیت قرمز قرار دارند. در همین راستا از ۳۴ شهر قرمز، در حال حاضر فقط
۱۲ شهر قرمز هستند. دکتر علیرضا رئیسی درباره این
۱۲ شهر قرمز گفت: از امروز شهرهایی که جزو این لیست ۱۲ تایی نیستند، از وضعیت قرمز خارج خواهند شد.
12 شهر در وضعیت قرمز کرونایی
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه هفته گذشته ۳۴ شهر در کشور قرمز بودند و چهار استان اردبیل، گلستان، گیلان و مازندران نیز قرمز بودند، افزود: در این هفته و امروز بر اساس آخرین اطلاعات تنها استان های گیلان و مازندران در وضعیت قرمز قرار دارند. در همین راستا از ۳۴ شهر قرمز، در حال حاضر فقط
۱۲ شهر قرمز هستند. دکتر علیرضا رئیسی درباره این
۱۲ شهر قرمز گفت: از امروز شهرهایی که جزو این لیست ۱۲ تایی نیستند، از وضعیت قرمز خارج خواهند شد.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
کارتنخوابی سبک زندگی نیست یک اجبار است
-
مدیریت اجتماعی کرونا
-
مخبر: تست انسانی واکسن ایرانی کرونا از اول دی آغاز میشود
-
قدردانی از همکاری مردم؛ فقط ۱۲ شهرستان قرمز داریم

اخبارایران آنلاین