یوسف حیدری
گزارش نویس
کم‌کم سر و کله میهمان‌های جشن پیدا می‌شود. با لباس‌های اتو شده و ادکلن‌هایی که از چند متری بوی آن به‌صورت می‌زند وارد سالن می‌شوند. راهنمای سالن مثل گذشته حوصله ندارد و با اشاره به راننده می‌گوید «هرجا دوست داشتی پارک کن. این پارکینگ به این بزرگی دیگه پر نمی‌شه. نهایت 20 تا ماشین بیاد. عروسی هم عروسی‌های قدیم. مجبور بودیم ماشین‌ها را سپر به سپر پارک کنیم. این پارکینگ پر می‌شد و خیلی‌ها مجبور بودند تو خیابان پارک کنند. کرونا که آمد بساط عروسی و جشن جمع شد. حالا من ماندم و چند نفر دیگر که وظیفه پذیرایی از میهمان‌ها را دارند. خیلی از بچه‌های تالار دارند با ماشین مسافرکشی می‌کنند. الان هم اگر کسی جشن عروسی بگیره فقط اقوام درجه یک می‌آیند.»
با آبی شدن وضعیت تهران و بسیاری از شهرهای کشور و کاهش مبتلایان به ویروس کرونا کم‌کم تالارهای تهران قدری رونق گرفتند. زوج‌های جوانی که دو سال برای آغاز زندگی مشترک و برپایی جشن عروسی لحظه شماری می‌کردند، این روزها درحالی مراسم می‌گیرند که بسیاری از میهمان‌ها از ترس ابتلا به کرونا حاضر نمی‌شوند به جشن بیایند. هفته گذشته هم رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی تهران خبر از ورشکستگی 80 درصد تالارهای تهران و بیکار شدن 40 هزار نفر از کارکنان تالارها داد.
زهره توکلی مدیر یکی از تالارهای غرب تهران است. تالاری با ظرفیت 1200 نفر که دوسالی است دیگر خبری از هیاهوی میهمان‌ها در آن نیست. او می‌گوید: «کرونا فرهنگ جشن و مراسم عروسی را تغییر داد و دود آن به چشم تالارهای پذیرایی رفت. از وقتی سروکله کرونا پیدا شد، کار ما هم از سکه افتاد. خیلی از تالارهای پذیرایی اجاره‌ای هستند و ماهانه 150 تا 200 میلیون تومان اجاره می‌دهند. خیلی‌ها از همین تالار نان سر سفره می‌بردند اما تعطیل شدن تالارها باعث شد بیکار شوند. همین تالار را می‌بینی چند صد میلیون تومان خرج دکور و تزئینات داخل آن کردیم. می‌خواستیم یک شب فراموش نشدنی برای عروس و داماد و میهمان‌های آنها رقم بزنیم. نزدیک به 40 نفر هم در این تالار کار می‌کردند. خیلی از مشاغل مثل فیلمبرداری، گل‌آرایی و سفره عقد هم با ما کار می‌کنند که در این دو سال آسیب دیدند. تا قبل از کرونا جشن عروسی با هزار نفر میهمان هم داشتیم. همین پارکینگ برای پارک ماشین جا نبود و باید بیرون از تالار پارک می‌کردند. آن روزها جشن عروسی شور و حال خاصی داشت. با شیوع کرونا اولین جایی که تعطیل شد تالارها بودند. تصور می‌کردیم این تعطیلی موقت باشد و یکی دوماه بعد دوباره شروع به‌کار می‌کنیم. اما با هر پیک کرونا خیلی از عروس و دامادهایی که برای جشن عروسی روز خاصی را مشخص کرده بودند ودیعه را پس گرفتند و عروسی‌شان را لغو کردند. ما ماندیم و 40 کارگری که بیکار شدند. ماهانه 120 میلیون تومان هم اجاره تالار می‌دهیم. هزینه ثابت تالار هم ماهانه 50 میلیون تومان است. خیلی از هم صنفی‌های ما نتوانستند اجاره بدهند و سراغ کار دیگری رفتند. متأسفانه با وجود اینکه می‌گفتند به تالارها وام می‌دهند و از آنها حمایت می‌کنند اما کاری انجام ندادند. خیلی از تالارهای این منطقه تعطیل کردند و حتی تغییر کاربری دادند. نکته جالب اینکه این مدت هم مالیات دادیم، هم عوارض پسماند شهرداری. هرچقدر می‌گویم وقتی تالار تعطیل است چه پسماندی داریم که باید چند میلیون تومان پرداخت کنیم، قبول نمی‌کنند. با کاهش شیوع کرونا در تهران فعالیت‌مان را دوباره شروع کردیم اما دیگر خبری از جشن عروسی با 500 یا هزار تا میهمان نیست. با وجود اینکه همه پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کنیم اما هنوز هم خیلی‌ها حاضر نمی‌شوند به جشن عروسی بیایند. اینجا 1200 صندلی چیده شده اما دست بالا 100 صندلی استفاده می‌شود. اقوام درجه یک به مراسم می‌آیند و با وجود اینکه خانواده عروس و داماد اعلام می‌کنند 200 نفر میهمان دارند کمتر از 80 نفر می‌آیند.»
رضا هم روایت مشابهی را می‌گوید. «3 سال پیش با کلی وام و قرض این باغ تالار را اجاره کردیم. 200 میلیون تومان هم برای دکوراسیون آن هزینه کردیم. 40 نفر اینجا مشغول کار شدند و پنجشنبه‌ها و جمعه‌ها هم جشن عروسی در باغ تالار ما برپا بود. اما کرونا همه معادلات را بهم زد. مجبور شدیم خیلی از کارگران را اخراج کنیم تا هزینه‌ها کمتر شود. این دوسال برای ما صنف تالاری‌ها به اندازه 10 سال گذشت. خیلی از صاحبان باغ و تالارها هم حاضر نشدند اجاره‌ها را ببخشند. ما ماندیم و بدهی‌هایی که هر روز زیادتر می‌شوند. حالا هم که مجوز برگزاری مراسم داده شده خبری از میهمان‌های عروسی نیست.»
«سلیقه نسل امروز برای برپایی جشن عروسی عوض شده و برخی از آنها ترجیح می‌دهند به‌جای تالار در باغ تالارهای خارج از شهر و در شرایط خاص جشن بگیرند. این را مصطفی می‌گوید. مدیر یکی از تالارهای منطقه نواب تهران. دفتر تالار را باز می‌کند و با نشان دادن ورقه‌های سفید آن می‌گوید: تا قبل از کرونا همه روزها رزرو بود و خیلی از زوج‌ها هم در نوبت بودند که اگر کسی لغو کرد بلافاصله آن تاریخ را برای آنها رزرو کنیم. اما الان شما ببینید این ماه فقط سه مراسم داریم و همه روزها خالی است. اینجا ظرفیت میهمانی هزار نفری دارد اما الان 50 نفر هم برای عروسی نمی‌آیند. همین دو هفته قبل جشن عروسی داشتیم که فقط 30 نفر میهمان داشتند. پدر داماد می‌گفت 150 نفر میهمان دعوت کرده بودند. خیلی‌ها ترجیح می‌دهند در باغ‌های خارج از شهر جشن عروسی بگیرند و تصور می‌کنند آنجا خبری از کرونا نیست. تالارها فراموش شده‌اند و خیلی از کارگران تالار ما این روزها برای تأمین هزینه زندگی‌ با ماشین مسافرکشی می‌کنند. از آن طرف مالیات سالانه و عوارض شهرداری بخشیده نشد و باید پرداخت می‌کردیم. امیدواریم با گسترش واکسیناسیون دوباره جشن‌های عروسی در تالارها رونق بگیرند.»
«کرونا مثل سیل و زلزله خانمان برانداز شد. صنف تالار اولین قربانی‌های سونامی بودند که هنوز هم نتوانسته اند کمر راست کنند. هر‌ روز خبر تعطیل شدن یکی دیگر از تالارها و بیکار شدن چند نفر به ما می‌رسد.این را خسرو ابراهیمی نیا رئیس اتحادیه تالارهای تهران می‌گوید. «از هزار تالار پذیرایی تهران فقط 300 تالار همچنان فعالیت می‌کنند. روزهای‌ اول شیوع کرونا وقتی ستاد کرونا دستور تعطیلی تالارهای پذیرایی را صادر کرد، تصور می‌کردیم این تعطیلی موقتی است و دو ماه بعد دوباره شروع به‌کار می‌کنیم. خیلی‌ها به این امید تعطیل کردند. بسیاری از تالارها اجاره‌ای هستند و مالکان آنها هم اجاره می‌خواستند. چند بار مهلت گرفتیم اما هم مالک حق دارد هم مستأجر. خیلی از تالارها تخلیه کردند و سراغ کار دیگری رفتند. در این میان مستأجرها که به امید کسب درآمد برای تالار هزینه کرده بودند، مجبور شدند آنجا را تحویل مالک بدهند. از دست کسی هم کاری برنمی‌آید. دولت هم نمی‌تواند اجاره تالارها را پرداخت کند. نزدیک به 80 درصد تالارهای پذیرایی ورشکست شدند و تغییر شغل دادند. خیلی‌ها دنبال تمدید جواز تالار نیامدند. میهمانی‌ها مثل گذشته نیست. فرهنگ‌ مهمانی عوض شده و با 50 نفر جشن عروسی می‌گیرند. جشن‌های عروسی در تالارهای پذیرایی در چهارچوب موازین اخلاقی و شرعی برگزار می‌شود اما کرونا باعث شد برخی افراد فرصت طلب که دنبال منافع خود هستند زوج‌های جوان را به‌سمت باغ‌های خارج از شهر بکشانند. خیلی از عروس و دامادهایی که در این باغ‌ها عروسی می‌گیرند پشیمان می‌شوند چون صاحبان باغ به وعده‌هایی که می‌دهند عمل نمی‌کنند. این روزها جز صبر کردن کاری از دست ما بر نمی‌آید و امیدواریم زودتر شر کرونا کم شود تا دوباره چراغ تالارها روشن شود.»