تالابی که دیروز کانون ریزگردها بود و امروز سرشار از زندگی
احیای مشاغل از دست رفته با زنده شدن هامون
شیما جهانبخش
خبرنگار
هامون رنگی بهارانه و سبزو آبی گرفته و سیل بعد از دو دهه خشکسالی جانی دوباره به هفتمین تالاب بینالمللی جهان و یکی از ذخیرهگاههای زیستکره در ایران که دیگر رمق چندانی نداشت، بخشیده است . جریان آب در تالاب، نوید دهنده روزهای خوشی برای مردمی است که بستر خشک هامون هم معیشتشان را کم کرده بود و هم گرد غبار دیگر نفسی برایشان باقی نگداشته بود.
حالا با ورود آب به تالاب هامون هم مردم و هم مسئولان سیستان و بلوچستان امیدوارند بتوانند با همکاری یکدیگر از شر گرد و غبار راحت شوند و رونق را دوباره به شهرشان برگردانند. »وحید پورمردان»، مدیرکل محیط زیست استان سیستان و بلوچستان با اشاره به آبهایی که از سمت هامون صابری وارد تالاب شده است، به «ایران» گفت : مهمترین مسأله برای ما جلوگیری از دست اندازی ها به تالاب، جلوگیری از مهاجرت بومیان و حمایت از معیشت های جایگزین جوامع محلی در تالاب هامون است.
پورمردان افزود: در تلاش هستیم با همکاری سازمان های بینالمللی برای احیای تالاب هامون و جلوگیری از مهاجرت هزاران خانوار بهره بردار از این تالاب از جمله عشایر،دامداران و صیادان منطقه اعتبارات خاصی را جذب کنیم تا بتوانیم با این اعتبارات مانع دست اندازی در اکوسیستم و آبگیری صحیح تالاب شویم.
وی با اشاره به اینکه هامون صابری یکی از کانونهای گرد و غبار در منطقه سیستان است، ادامه داد: امیدواریم بتوانیم با مدیریت آب های ورودی به تالاب کانونهای گرد و غبار را از بین برده و با ایجاد پوشش گیاهی و زادآوری پرندگان به آبادی تالاب کمک کنیم. براساس پیش بینی های انجام شده با تداوم بارش ها در حوضه آبریز تالاب هامون، ورود سیلاب های بیشتر و قرارگیری آب در مسیرهای طراحی شده، امسال نیز کانون های گرد و غبار آبرسانی می شود. پورمردان در ادامه به دست اندازی ها و اقداماتی که قبلاً در تالاب صورت گرفته اشاره کرد و افزود: در منطقه جنوب کوه خواجه با توجه به شرایط قبلی تالاب و ماندگاری بیشتر آب،دایکی در جنوب منطقه ایجاد شد که با توجه به عمق زیاد آن محل مناسبی برای زادآوری پرندگان بود که متأسفانه ته نشین شدن رسوبات باعث شد عمق آن کاهش یابد و عملاً هیچ زادآوری درآنجا صورت نگیرد اما امسال با توجه به شرایط موجود نسبت به بازگشایی و لایروبی مجدد این دایک اقدام شده است.
کمک به مشاغل آسیب دیده از خشک شدن هامون
پورمردان در ادامه از امضای طرح « احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشت های جایگزین جوامع محلی در تالاب هامون، میان سازمان حفاظت محیط زیست و برنامه عمران ملل متحد خبر داد و افزود: خشکسالی های چندین ساله در منطقه سیستان مشکلات زیادی را به وجود آورده بود که به همین منظور سال گذشته از بخش ملی حفاظت از تالاب های ایران دعوت کردیم تا برای مشاهده و امضای سند همکاری به سیستان سفر کرده و وضعیت تالاب را از نزدیک مشاهده کنند.در ادامه شهریورماه سال گذشته، جامعه بین المللی و نماینده عمران سازمان ملل متحد از تالاب هامون بازدید کردند و با مشکلات موجود در منطقه سیستان آشنا شدند. پس از این بازدید طرحی با محوریت «معیشت جایگزین مردم»، توسط اداره محیط زیست برای سازمان ملل ارسال و درنهایت منجر به امضای سند همکاری در این زمینه شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه این سند هنوز به صورت پیش نویس است، خاطر نشان کرد: در واقع این سند می تواند به مشاغلی که از خشک شدن تالاب هامون متضرر شده بودند کمک کند تا بتوانند شغل دیگری داشته باشند. تلاش داریم تا در بلند مدت با استفاده از طرح های بین المللی که در کشورهای دیگر نیز موفق بوده فشار و دستکاری را از روی تالاب هامون کم کرده و حداقل هوای مطلوبی در منطقه داشته باشیم.
پورمردان در ادامه با بیان اینکه اسفند سال گذشته حقآبه تالاب بین المللی هامون از محل چاه نیمههای سیستان وارد تالاب شد، اظهار داشت: در سنوات گذشته برداشت های بی رویه زیادی که اتفاق می افتاد باعث می شد میزان کمی از حقآبه زیست محیطی به تالاب هامون برسد اما امسال با توجه به پیگیری های طولانی مدت حقآبه تالاب هامون از محل چاه نیمههای سیستان تأمین و وارد تالاب شد.
ارتقای سطح معیشت اهالی اطراف هامون
علی ارواحی،مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب های ایران نیز در خصوص جزئیات طرح «ارتقای مدیریت جامع منابع طبیعی برای احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشت های جایگزین جوامع محلی در تالابهای هامون» اظهار داشت: این طرح قرار است به مدت 5 سال با حمایت مالی اتحادیه اروپا اجرا شود. در واقع هدف این طرح این است که بتواند به نقش و ارتباط زندگی مردم در تالاب هامون و همچنین حیات هامون در زندگی مردم توجه کند و همزمان بتواند روی موضوع حفاظت از این تالاب و همچنین ارتقای سطح معیشت اهالی اطراف آن کار کند.
وی با بیان اینکه این طرح می تواند فرصتی برای اجرای ایده ها و یا شکلهای جدید گزینههای معیشتی به صورت پایلوت باشد، ادامه داد: بیشترین تأکید این طرح بر این است که باید فشار بر منابع تالاب های هامون به حداقل برسد و همزمان به تقویت ارتباط فرامرزی با کشور همجوار(افغانستان) کمک کند تا شاهد تخصیص منابع آبی بیشتری برای این تالاب باشیم.
ارواحی افزود: بحث دیگر این طرح توجه به مقوله تغییرات اقلیمی و شیوه های سازگاری با این تغییرات است. می دانیم که ایران کشوری خشک و نیمه خشک بوده و منابع آبی محدودی در اختیار داریم بنابراین داشتن سازگاری با شرایط اقلیمی بسیار حائز اهمیت است. به عنوان مثال تلاش خواهیم کرد بخش کشاورزی را تا حد ممکن با اقلیم سازگار کنیم.
علاوه بر کشاورزی تلاش شده تا سایر بخش هایی که بر روی منابع آبی تالاب فشار وارد می کنند نیز بررسی شوند. در واقع به طور کلی تلاش می شود تا به نوعی شیوه های بهره برداری سازگار با منابع به مرحله اجرا گذاشته شود. برای اجرا ابتدا مطالعاتی را بر روی مباحث اقلیمی انجام خواهیم داد تا شیوه های مؤثری را شناسایی و اجرایی کنیم به طوری که هم بحث توسعه منطقه اتفاق بیفتد و هم معیشت مردم وضعیت بهتری یابد و هم اینکه موجب احیای تالاب شود.
خانه نشینی در دوره کسادی و بی باری
کرونا نان کولبران را آجر کرد
زهره افشار
خبرنگار
کولبری با همه سختی و مخاطره اش، آب باریکه ای برای آنها می آورد تا حداقل های زندگی شان را تأمین کند . کرونا یک ماه و نیم است راه این آب باریکه را قطع کرده. مسیرهای پاخور کولبران در کوهستان خلوت است و هیچ جنبنده ای رد نمی شود.
آنسوی مرز هم کسی منتظر آنها نیست. نه سفارشی دارند و نه کالایی برای حمل. بازارچه های مرزی داخل شهر هم مدت هاست که بسته اند. «کرونا بار درد های کولبران را سنگین تر کرده است» این صحبت «ژابیر» کولبر 22 ساله ای است که در یکی از روستاهای نزدیک بانه به همراه خانواده 9 نفره خود زندگی می کند و نان آنها را از کولبری در می آورد .
پدرش نیز کولبر بوده و 2 سال پیش هنگامی که برای کولبری عازم کوهستان بوده به دلیل سقوط بهمن جانباخته و حالا او پا در جای پای پدرش گذاشته است. ژابیر به ما گفت : بله بیکار شده ایم و اینجا کار دیگری نیست که بخواهیم انجام دهیم ! قبلاً لااقل از طریق بازارچه های مرزی می شد تا 3 میلیون هم در بیاوریم ، کم بود ولی حالا این در هم به رویمان بسته شده، می گویند از ترس کرونا بازارچه ها را بسته اند. از طرفی دیگر بار هم نمی توانیم به آنطرف ببریم یا بیاوریم مرزها را بسته اند و خیلی سخت می گیرند تازه اگر گیر بیفتیم ممکن است مجبور شویم دو هفته به قرنطینه برویم آنوقت چه کسی می خواهد به داد خانواده ام برسد. از او پرسیدم مگر کمک هزینه های دولتی به دستشان نرسیده؟ گفت: به ما حتی یارانه 70 هزار تومانی را هم نداده اند چه برسد به یارانه کرونا! «وارش» پسر عموی ژابیر هم درددل زیادی دارد.
او گفت : شنیده ام به بعضی شغل ها می خواهند کمک کنند و پولی بهشان بدهند مشکل ما اینجاست که کسی کولبری را شغل رسمی حساب نمی کند. دولتی ها به ما می گویند قاچاقچی هستید ولی هیچوقت نپرسیده اند چرا این کار را می کنید؟ بنابراین حتی نمی توانیم به فرمانداری برویم و تقاضایی مطرح کنیم .
وی تأکید کرد : قبلاً حتی اگر هم کولبری کفاف زندگی را نمی داد می رفتیم داخل بانه در حمل و نقل وسایلی که مسافران می خریدند کمک می کردیم، باز هم بد نبود، چیزی ته جیبمان می ماند. ولی الان مسافری هم نمی آید. وی افزود : نگرانی این بیماری برای امثال ماست وگرنه کسی که حساب بانکی اش پراست برای چه نگران درخانه ماندن و نان زندگی باشد ولی ما با وجود همه خطرات که بیشترشان حتی از کرونا بزرگترند باید به فکر فردای خانواده خود باشیم .
بازارچه های مرزی تا اطلاع ثانوی تعطیل اند
«حسین خوش اقبال» معاون سیاسی استانداری کردستان در گفت و گو با «ایران» در خصوص مشکلات کولبران با توجه به محدودیت های تردد مرزی بخاطر کرونا گفت : ما چیزی به نام کولبر نداریم و کولبری شغلی نیست که به رسمیت شناخته شود ولی در مجموع دولت برای تمام کسانی که حقوق ثابت ندارند، در شرایط کرونایی حمایت هایی در نظر گرفته است.
وی افزود : متأسفانه بسیاری از اینها جوانانی هستند که به دلیل مسائل معیشتی مورد سوء استفاده قاچاقچیان قرار می گیرند و خود آنها انسان های پاک و شریفی هستند. در مواردی نیز خانواده این افراد زمین های کشاورزی خردی نیز دارند که کفاف زندگی شان را نمی دهد و ما پیشتر با ساماندهی بازارچه های مرزی شرایطی را فراهم کرده بودیم که هر خانواده با استفاده از تجارت چمدانی بتواند از راه رسمی و قانونی حدود ماهی 2 میلیون و هشتصد هزار تومان درآمد کسب کند که در شرایط کنونی این بازارچه ها نیز تعطیل شده اند و باید ببینیم در آینده چه تصمیمی در مورد آنها گرفته می شود . به گفته وی خانواده های مرزنشین که هیچ درآمد ثابتی ندارند مورد حمایت یارانه کرونایی قرار می گیرند که امیدواریم بزودی به دستشان برسد .
کارگران بیکارشده کرمانشاهی حقوق می گیرند
استان کرمانشاه نیز استان دیگری است که کولبری در نقاط مرزی آن انجام می شود . «هوشنگ بازوند» استاندار کرمانشاه در گفت و گو با «ایران» تصریح کرد : کولبری در استان عمدتاً در نقاط مرزی مریوان و پاوه صورت می گیرد ولی در حال حاضر با شرایط کرونایی که برایمان رقم خورده و بسته شدن مرزها از هر دو طرف و تشدید نظارت ها عملاً کولبری در استان انجام نمی شود.
وی افزود: البته کولبری در استان کرمانشاه معمولاً محدود بوده است. بازوند اما در خصوص رفع مشکلات کارگران روزمزد در استان کرمانشاه گفت: ما در گام نخست در حال شناسایی دستفروشان و کارگران روزمرد هستیم که بیشتر در معرض آسیب های اقتصادی و اجتماعی بیکاری قرار می گیرند. در مورد قشر نخست که دستفروشان هستند باید بگویم که این دسته از کارگران با توجه به ماهیت کاری شان از جمله اقشاری بودند که خیلی در مقابل تعطیلی مقاومت می کردند و من شخصاً حق را به آنها می دهم، تصمیم گرفتیم به جای جلوگیری از فعالیت شان آنها را مدیریت کنیم.
در این راستا فرمانداری ها اقدام به شناسایی دستفروشان کرده و آنها می توانند فعالیت رسمی خود را از روز شنبه آینده در محل هایی که برایشان تعریف شده ودر فاصله ۲۰ متری از یکدیگر کارشان را از سر بگیرند. استاندار کرمانشاه خاطرنشان کرد: در مورد دیگر کارگران روزمزد که بخش اعظم آنها کارگران ساده ساختمانی هستند جدا از یارانه معیشتی که دولت برایشان در نظر گرفته ما نیز از منابع داخلی استان ماهانه به هر خانوار که نان آورشان بیکار شده بین ۵۰ تا ۸۰ هزار تومان از طریق کمیته امداد وبهزیستی پرداخت خواهیم کرد، البته این کارگران لزوماً تحت پوشش این نهادها نیستند ولی انجام این کار به آنها سپرده شده است. پولی که این دو نهاد به کارگران بیکار پرداخت به عنوان قرض استانداری به بهزیستی و کمیته امداد تلقی می شود که بعداً به آنها بازگردانده خواهد شد . به گفته بازوند کرمانشاه در رتبه ۲۶ استان ها به لحاظ شیوع کرونا قرار دارد .
تغییر مسیر تولیدی های پوشاک اصفهان بخاطر کرونا
«نصف جهان» از ماسک اشباع شد
حمیرا حیدریان- خبرنگار/ ظرفیت تولید ماسک و لباس و مواد ضد عفونی کننده در استان اصفهان اشباع شده است و به مازاد رسیده ایم.
رسول جهانگیری رئیس اتاق اصناف استان اصفهان درگفت و گو با «ایران» گفت: از ابتدای شیوع بیماری کرونا ده ها واحد تولیدی خط تولید خود را تغییر دادند و با همراهی اقدام به تولید ماسک، لباس و مواد ضدعفونی کردند تا جایی که درحال حاضر استان اصفهان بطور کامل اشباع شده و مازاد تولید به استان های متقاضی و مناطق محروم وبرای خیرینی که درخواست دارند ارسال می شود.
وی با اشاره به تولید ماسک پارچه ای دراین واحدهای تولیدی افزود: اولویت اول ما دانشگاه علوم پزشکی بود که آنها نیز اقلام را به تهران ارسال ودر آنجا بین داروخانه ها وفروشگاه های لوازم بهداشتی توزیع می شود.
وی با اشاره به شرایط متفاوت استانها در خصوص گستردگی ویروس کرونا، اظهار کرد: در استانداری اصفهان و ستاد استانی مقابله با ویروس کرونا، وضعیت کسب و کارها در شرایط کنونی را بررسی میکنیم و امیدواریم بتوانیم از ۲۰ فروردینماه برخی از کسب و کارها را به چرخه فعالیت برگردانیم. این مسئول تأکید کرد: در صورتی که کسب و کارها به چرخه فعالیت در بازار بازگردند، موظف هستند براساس پروتکلهای بهداشتی جدید مراجع بهداشتی و درمانی کشور فعالیت کنند، اما در حال حاضر هنوز تصمیمی در این خصوص اتخاذ نشده و تعطیلی اصناف غیرضروری تا بیستم فروردینماه ادامه خواهد داشت.
رئیس اتاق اصناف اصفهان با اشاره به مشکلات اقتصادی واحدهای صنفی در پی شیوع ویروس کرونا و تعطیل شدن بازارها، تصریح کرد: به صورت جدی پیگیر مطالبات اصناف هستیم و با بانک مرکزی برای حل مشکل اقساط برداشت شده از حساب اصناف مذاکره کردهایم، همچنین تخصیص وامهای کم بهره و بخشودگیهای مالیاتی برای واحدهای صنفی را نیز پیگیری میکنیم.
جهانگیری افزود: امیدواریم با تسهیلات دولت و مساعدت مردم، واحدهای صنفی قادر به ایستادن مجدد روی پای خودشان شوند و به چرخه فعالیتهای اقتصادی بازگردند، ما نیز به عنوان نماینده اصناف مطالبات مورد نظر واحدهای صنفی را از مراجع ذیصلاح پیگیری خواهیم کرد. عضو هیأت رئیسه اتاق اصناف ایران با بیان اینکه اصناف یک حلقه یا زنجیره است، خاطر نشان کرد: برخی از کسب و کارها درآمدشان در ایام عید بیش از فعالیت آنها درطول یک سال است و می توان گفت دوماه طلایی (اسفند وفروردین )را از دست داده اند زیرا بسیاری از خریدهای بازار فصلی و مقطعی است. در حال حاضر به صورت زنجیرهوار همه اصناف دچار ضرر و زیان شدهاند. جهانگیری افزود: با بررسی دقیق میزان خسارتهای اقتصادی ناشی از تعطیلی بازار در پی شیوع ویروس کرونا، اصناف را براساس میزان آسیبهای مالیشان اولویت بندی کردهایم و لیست آنها برای استانداری اصفهان ارسال شده است، براین اساس صنوفی همچون رستورانها، کفشفروشان و فروشندگان پوشاک به عنوان سرلیست اعلام شدهاند.
وی اضافه کرد: منتظریم تا پس از پایان اپیدمی کرونا در کشور، دستورالعملهای اجرایی ارائه تسهیلات به اصناف به پیوست لیست اتاق اصناف ابلاغ شود و بتوانیم آسیب مالی کسب و کارها را تا حدودی جبران کنیم.
فدا شدن گردشگری اصفهان در راه مبارزه با کرونا
ایران زمین/ تمامی واحد های گردشگری در استان اصفهان همانند سایر استان ها به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل و در آستانه ورشکستگی هستند.
سید صالح درخشان معاون سرمایه گذاری و برنامه ریزی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان در گفت و گو با خبرنگار«ایران»گفت: یکهزار واحد و تأسیسات گردشگری، میهمانپذیر، بومی گردی در سطح استان فعالیت داشتند که با شیوع بیماری کرونا تماماً تعطیل شده و در آستانه ورشکستگی کامل هستند.
وی افزود: از زمان اعلام و ابلاغ تعطیلی این اماکن از سوی دولت، تاکنون همه این اماکن تعطیل بود و فعالیت آنها صفر درصد است و تنها چهاردهم درصد شاهد تخلف دراین اماکن بودیم که پس از بازرسی، اقدام به برخورد قانونی شده است. [وی با تأکید براینکه سلامت افراد اولویت همه مسئولان است، افزود: به جز اماکن و تأسیسات گردشگری ، ٢٥٠ آژانس مسافری و بالغ بر یکهزارلیدر و سرپرست تور که از این تعداد ٤٠٠نفر فعال بوده و عمدتاً قشر تحصیلکرده هستند و به جز این فعالیت هیچگونه منبع درآمد دیگری ندارند متأسفانه همگی بیکار هستند و می توان گفت وضعیت گردشگری و معیشت پرسنل در مجموع وحشتناک است.
درخشان در پاسخ به این سؤال که آیا تمهیداتی برای خروج از این وضعیت برای این صنعت و کادر فنی آن نشده است، اظهار داشت: بله ما به دولت نامه نگاری کرده ایم وپیشنهاداتی را نیز مطرح کرده ایم ، کما اینکه دیروز یک جلسه ویدئو کنفرانس با آقای اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری و رئیس بانک مرکزی داشتیم که دراین جلسه نمایندگان استان های فارس و یزد نیز حضور داشتند که دراین جلسه مطرح شد تا با اعطای وام و تسهیلات با نرخ ١٢درصد برای این صنعت موافقت شود. همچنین در بخش حامل های انرژی یک مهلت یک ساله داده شود تا این قسمت جان دوباره بگیرد.وی افزود: پیشنهاد تعطیلی پنجشنبه ها و نیز یک تعطیلی پسا کرونا مطرح شد تا بخش سفر به چرخه خود بازگردد چرا که معتقد هستیم جامعه نیاز به نشاط اجتماعی دارد ضمن اینکه تأسیسات گردشگری وصنایع دستی که به عنوان صنعتی پاک و سبز محسوب می شود باید جان دوباره گیرد بنابراین درنظر گرفتن تعطیلات مقطعی بعد از پایان این بیماری ضروری به نظر می رسد.معاون سرمایه گذاری و برنامه ریزی گردشگری اصفهان گفت:از آنجایی که اولویت ما گردشگری است و دولت نیز به سمت توسعه اقتصاد بدون نفت است ، لازم و ضروری است که دولت در بخش گردشگرحمایت های خود را انجام دهد تا یک بار دیگر شاهد حرکت این قطار باشیم.