هجوم صنایع به محدوده بندر تاریخی ایران
«سیراف» برای جهانی شدن وقت زیادی ندارد
زهره توکلی
خبرنگار
وارد شهر بندری سیراف در بخش مرکزی شهرستان کنگان استان بوشهر که میشوید شاید ناخودآگاه شهرهای ماسوله یا کندوان برای شما تداعی شود چون این شهر در یک نوار طولی با عرض بسیار کم قرار گرفته است که در یک سمت آن دریا و سوی دیگر آن کوه قرار دارد. البته خانههای این شهر، بافت تاریخی ماسوله را ندارد اما همانند شهرهای ماسوله و کندوان، پلکانی است و قدمت این شهر به اندازه عمر خلیج فارس بوده و قابل مقایسه با قدمت آن دو شهر نیست.
اگر به ارتفاعات مشرف بر دامنه کوههای شمالی سیراف نگاهی بیندازید دخمههای باستانی دیده میشوند که به گفته باستانشناسان اینها حوضچههای نگهداری و استفاده از آب باران یا قبرهای سنگی بودهاند.
این شهری باستانی در بخش سیراف شهرستان کنگان در استان بوشهر و یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی این استان و جنوب ایران است که بیش از 300 هزار نفر جمعیت دارد و در قدیم پررونقترین بندر کشور بود. سفالهای بازمانده با نقشهای گوناگون، پارچهها و زیورآلات، معماریهای گچی و اتاقهای آذین شده به آثار هنری و ساختمانهای 2 یا 3 طبقه بخشی از میراث بهجا مانده از آن تمدن بوده که زلزله 7 روزه سال 367 هجری قمری موجب شد این بندر کاملاً مدفون شود.
از آنجا که این بندر بین مناطق گاز خیز پارس جنوبی و کنگان قرار دارد، دارای ویژگی خاصی است به طوری که آثار باستانی و همچنین دریای زیبای سیراف و نزدیکی به شهر شیراز و استان فارس باعث شده که گردشگران بسیاری را به خود جذب کند.
از اینها که بگذریم بهترین بنای عمومی سیراف «مسجد جامع» آن است که بر ویرانههای یک دژ ساسانی بنا شده است. مسجد امام حسن(ع) یکی از کهنترین مساجد دارای مناره در سرزمینهای اسلامی است که زلزله موجب تغییراتی در بنای این مسجد نیز شد. عمارت شیخ جبار نصوری نیز قلعهای 200 ساله است که روی تپهای بلند و مشرف به دریا قرار دارد که 18 تابلوی بسیار زیبا از مجالس شاهنامه فردوسی در ایوان غربی قلعه نقش بسته است.
حالا برای این شهر بندری تاریخی کشور بنا به گفته وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پروندهای تشکیل شده تا این گنجینه خلیج فارس را جهانی کند.
سرپرست پایگاه میراث فرهنگی بندر تاریخی سیراف در خصوص این بندر تاریخی به «ایران» میگوید: بندر سیراف در فاصله 50 کیلومتری شرق بندر بوشهر و 35 کیلومتری جنوب شرقی کنگان، در ساحل خلیج فارس قرار دارد. این بندر در مسیر باریکی به طول 4 کیلومتر و عرض حدود 700 متر، از یک سو توسط دریا و از سوی دیگر به وسیله کوهها احاطه و محدود شده است و بیشترین شیب را نسبت به دیگر بنادر همجوار به سمت دریا دارد. سید مهدی آذریان میافزاید: بندر سیراف یکی از بنادر بسیار مهم در سدههای نخست اسلامی در خلیج فارس بوده به طوری که در اسناد تاریخی هم بهعنوان مرکز تجارت ایران در سواحل خلیج فارس معرفی شده است لذا اغلب محققان سدههای نخست هجری، آن را یکی از بنادر مهم جهان دانستهاند که در آن کشتیهای پارسی، چینی، هندی و... به کار واردات و صادرات کالاها میپرداختند.وی ادامه میدهد: بندر سیراف یکی از قدیمیترین بنادر ایران است که برای گسترش بازرگانی و دریانوردی توسعه یافته و مهمترین مرکز بازرگانی ایران بوده است چرا که تاجران سیرافی با چین، هند، آفریقای شرقی و نواحی اطراف دریای سرخ مبادلات بازرگانـی داشتهاند.
آذریان در خصوص ثبت این اثر تاریخی در کشور اظهار میدارد: محوطه و بندر تاریخی سیراف در سال 55 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است اما آثار شاخص تاریخی فرهنگی موجود در این بندر که تاکنون 22 اثر آن در فهرست آثار ملی قرار گرفته، طی سالهای 80 تا 90 ثبت ملی شدهاند.
سازههای آبی دستکند سیراف، نشانه تکنولوژی بالای ایرانیها
وی درباره مهمترین آثار این بندر تاریخی میگوید: از مهمترین و منحصر به فردترین مجموعه آثار موجود در این بندر تاریخی، میتوان به سازههای آبی دستکند موسوم به «دره لیر» اشاره کرد که نشانگر نبوغ و سطح تکنولوژی بالای ایرانیان در ذخیره و استحصال آبهای سطحی است. این مجموعه همچنین در برگیرنده هزاران حوضچه ذخیره آب، چاههای عمیق، آب انبار، آسیابهای آبی، آب بند، آبگیر، گورستان و گوردخمههاست.آذریان، از دیگر آثار شاخص این بندر تاریخی به مسجد جامع سیراف اشاره میکند و میگوید: این مسجد یکی از نخستین مساجدی است که در ایران به سبک ستون دار و شبستانی ساخته شده و جالب تر اینکه روی یک قلعه متعلق به دوره ساسانی بنا شده است. همچنین خانههای اعیانی، آتشکده، مسجد امام حسن بصری، گمرک بنگسار، کوره سفال پزی و قلعه نصوری از دیگر آثار مطرح در این بندر تاریخی هستند.
سکونت در بندر سیراف از دوره باستان تاکنون
وی درباره اهمیت بندر سیراف میگوید: این بندر از اهمیت بسیاری برخوردار است چون سکونت و استقرار انسانها در این بندر از ابتدای شکلگیری آن و در اواخر دوره پارتها تاکنون تداوم داشته و موجب شده این بندر به حیات خود ادامه دهد. همچنین این بندر در معاملات تجاری و بازرگانی و انتقال کالاهای وارداتی و صادراتی به مناطق پس کرانه خلیج فارس و دیگر بنادر نقش بسزایی داشته است.
سرپرست پایگاه میراث فرهنگی بندر تاریخی سیراف اظهار میدارد: در این بندر عالمان، دانشمندان و ناخدایان بزرگ و برجستهای نظیر ابوزید سیرافی، سلیمان سیرافی، ابوسعید سیرافی، قطبالدین سیرافی و... زندگی کردهاند لذا همه این عوامل و شواهد دست به دست هم داده و دلیلی است بر اینکه ضرورت دارد هر چه سریعتر این مرکز تجاری و علمی را در فهرست آثار با ارزش تاریخی فرهنگی ثبت کنیم.
ثبت جهانی سیراف نیازمند عزم ملی
وی در خصوص علت اینکه تاکنون این بندر تاریخی و مهم به ثبت جهانی نرسیده است، میگوید: با توجه به اینکه هر کشوری سالانه میتواند یک اثر تاریخی فرهنگی را در فهرست آثار جهانی به ثبت برساند و سهم کشور ما نیز به همین صورت است، سال هاست که بندر تاریخی سیراف در این نوبت قرار دارد اما متأسفانه با اینکه این بندر تاریخی توان و معیارهای ثبت در فهرست جهانی یونسکو را دارد، اما هنوز به ثبت جهانی نرسیده چون ثبت یک اثر تاریخی در فهرست جهانی یونسکو نیازمند عزم ملی و همه جانبه در کشور است که این عزم ملی و همه جانبه تاکنون برای ثبت جهانی این بندر در کشور شکل نگرفته است.
وی اضافه میکند: برای ایجاد این عزم ملی، باید کارگروهی متشکل از کارشناسان ارزیاب یونسکو، کارشناسان، استاندار، فرماندار، مدیرکل میراث فرهنگی استان و... تشکیل شود تا اقدامات لازم برای ثبت جهانی این اثر تاریخی با سرعت بیشتری انجام شود.سرپرست پایگاه میراث فرهنگی بندر تاریخی سیراف تصریح میکند: باید اذعان کرد که با توجه به هجوم صنعت گاز و پتروشیمی به این بندر، اگر هرچه سریعتر نسبت به ثبت این بندر تاریخی ارزشمند در فهرست آثار جهانی اقدام نشود امکان دارد معیارهای لازم را از دست بدهد و دیگر نتوان برای ثبت آن اقدام کرد و دیر شود.
نیم نگاه
با توجه به هجوم صنعت گاز و پتروشیمی به این بندر، اگر هرچه سریعتر نسبت به ثبت این بندر تاریخی ارزشمند در فهرست آثار جهانی اقدام نشود، امکان دارد معیارهای لازم را از دست بدهد و دیگر نتوان برای ثبت آن اقدام کرد و دیر شود
بسیاری از فرزندان ایلام توسط دکتر «امیلیا عبداللهی» به دنیا آمدند
تقدیر از همراه همیشگی ایلامیها در روزهای سخت
ایلام - 43 سال است که کشور خود فیلیپین را ترک کرده و به استان ایلام آمده است. از سال ۱۳۵۶ تاکنون در استان ایلام در رشته زنان و زایمان و جراحی زنان مشغول به فعالیت است و اولین زایشگاه تخصصی و سپس بیمارستان خصوصی استان را راهاندازی کرد.
دکتر امیلیا عبداللهی پزشکی غیرایرانی است که در اوج محرومیت و وضعیت جنگی، حضور در ایلام را به رفاه و آسایش در کشور خود ترجیح داد. او برای همیشه در نام و یاد مردم این استان ماندگار خواهد ماند. درباره جایگاه این پزشک در ایلام همین توصیف رئیس دانشگاه علوم پزشکی این استان ایلام کافی است: باید دکتر امیلیا عبداللهی را مادر استان ایلام دانست چرا که بیشتر فرزندان این استان توسط دکتر عبداللهی پا به عرصه حیات و زندگی گذاشتهاند.
روز گذشته آیین تکریم و تجلیل از دکتر امیلیا عبداللهی پزشک متعهد دوران دفاع مقدس در ایلام برگزار شد.محمد نوذری سرپرست استانداری ایلام در این آیین اظهار داشت: دکتر عبداللهی در زمانی که شاید بسیاری از نخبگان و پزشکان ایرانی از کشور خارج میشدند، در اوج جنگ و دفاع مقدس به مداوای بیماران و خدمت به مادران این استان همت گمارد.
وی افزود: دکتر عبداللهی زمان جنگ تحمیلی در استان جنگ زده ایلام با وجود اینکه تعهد خدمت نداشت، اما حاضر شد و این منطقه جنگی را رها نکرد، این اقدام ماندگار و ارزشمند وی در اذهان مردم این استان تا همیشه ماندگار است.
سرپرست استانداری ایلام با تقدیر از حرکت بنیاد ملی نخبگان در تکریم دکتر عبداللهی یادآور شد: اقدام بنیاد ملی نخبگان هوشمندانه و ارزشمند است و این حرکت باید به یک الگو برای تکریم سایر نخبگان استان ایلام در زمینههای مختلف تبدیل شود.جانشین فرمانده سپاه امیرالمؤمنین(ع) ایلام نیز در این مراسم گفت: مردم استان بویژه مادران این دیار قدردان زحمات دکتر امیلیا عبداللهی هستند که در اوج جنگ تحمیلی به جای بازگشت به کشور خود، حضور در ایلام را انتخاب کرد و در آن زمان وجودش مایه دلگرمی و مباهات برای مردم استان بود.سرهنگ قدرتالله کریمیان افزود: جنگ تحمیلی فرصتی مناسب بود که سره از ناسره تشخیص داده شود و یکی از این افراد سره و خالص که خلوص عمل و انساندوستیاش در زمان جنگ تحمیلی عیان شد، دکتر عبداللهی بود.جانشین فرمانده سپاه امیرالمؤمنین(ع) ایلام ادامه داد: همچنین یکی دیگر از خصیصههای بارز وی کارآفرینی و اشتغالزایی برای افراد جویای کار استان بود که با راهاندازی بیمارستان تخصصی کوثر زمینه اشتغال پزشکان، کادر درمان و تعدادی دیگر از بیکاران استان را فراهم آورد.کریمیان تأکید کرد: دکتر امیلیا عبداللهی در عمل نشان داد که در روزهای سخت و بحرانی مردم استان ایلام را تنها نگذاشته است و همواره خود را جزئی از پیکره این استان و مردمش میداند و از تخصص و تجربه پزشکی و علمی خود برای خدمت به مردم استان ایلام بخصوص قشر زنان این منطقه بهره گرفته است.
ایران زمین - اسفند را باید ماه تردید زمستان میان ماندن و رفتن در ایران چهار فصل دانست. تردیدی که از بهمن به جان زمستان میافتد، گاهی هم از همان ابتدای دی ماه. انگار با ذات زمستان راه نمیآید. سردیاش را پس میزند. تکلیفش با خودش روشن نیست. گیجی درختان در میان تردید زمستان. زمان شکوفه دادن درختان در میانه خوابی زمستانه که میتواند با یک نگاه سرد دوباره به کابوس باغداران تبدیل شود.
زمستان به اسفند که میرسد بوی بهار میگیرد. آفتاب بهاری از لای پنجرهها به خانه میریزد. عشق بازی گنجشکان با شکوفههای نورس، طبیعت را به اشتباه میاندازد.شکوفههایی که باید در بهار به زندگی سرک بکشند، شاخههای لخت و عور درختان را زینت میبخشد. ترس را هم به جان صاحبان و باغ میاندازند. باغداران و کشاورزان شاعرانه به بهار زودرسی که خودش را در دل زمستان جا زده است نگاه نمیکنند. این زمستانِ پیرِ دلداده به جوانی بهارانه، فقط به کار شاعران میآید. شاعرانی که وقتی زمستان بر همان خوی سرد و یخ زده خود میایستد از دانههای برف به شکوفههای زمستانه یاد میکنند. زمستان در اسفند و بهمن دم دمی مزاج است. ترس باغداران از همین دمدمی مزاجی زمستان است. وقتی آن خوی سرد و برفیاش را نشان میدهد، بهار پا پس میکشد و شکوفههای بهاری به دام زمستان میافتند. کارشناسان منابع طبیعی هم به این صحنههای زیبای بهارهای زود رسیده در زمستان شاعرانه نگاه نمیکنند. آنها این شکوفههای سفید و سرخ و گلبهی را نشانهای از برهم خوردن چرخههای طبیعی در زمین میدانند. بر هم خوردن تعادل زمین. پای بشر دوپا در میان است با تولید گازهای گلخانهای و افزایش گرمایش زمین. بهمن ماه بود که تنه درختان بادام تفت در یزد، سفید پوش شد نه از برف که از شکوفههای سفید بادام. زمستان در آستارا از همان دیماه تکلیفش با خودش معلوم نبود. خیلی زود بهار را با شکوفههای ریز گیلاس، زردآلو و آلوچه به خانه شهروندان آستارایی فرستاد. عطش زمستان در دی ماه آستارا برای چشیدن طعم بهار آنقدر زیاد بود که شهروندان این شهر شمالی از میوه دادن درختان حیاط خانهشان خبر دادند. ایرج شیارکار مدیر جهاد کشاورزی آستارا هم این تعلیق زمستانه و شکوفه زدن درختان بی برگ را از چشم تغییر شرایط جوی میبیند.
آغوش گشاده زمستان به روی بهار زودرس در چهارمحال و بختیاری هم دامی گسترده از رهزنی پیر است که در سابقه چندین هزار سالهاش هرگز به درختان خزان زده پاییزی رحم نکرده است چه برسد به بهاری که آغازش همیشه با پایان زمستان مصادف شده است. شکوفهها در چهارمحال زیر برفی سنگین به خوابی ابدی رفتند.
زمستان ایران مدتهاست که یکرنگ نیست، دامی است برای چیدن شکوفههای بهاری که زود رسیدهاند. بهاری که در شکنندهترین حالت خود قرار دارد. هنوز فصل، فصل زمستان است. حشرات برای بارورکردن شکوفهها به فصل زمستان نمیآیند. گرم شدن زمستان یعنی جولان آفتها و بیماری درختان. این زیبایی لحظهای که چشمها را محو خود میکند و در سردترین فصل زندگی قلبت را گرم، بهار واقعی را هم از اصلش میاندازد و سفره کشاورز و باغدار را کوچکتر میکند؛ این زیبایی نماندنی.
بوتولیسم علت قطعی مرگ پرندگان میانکاله اعلام شد
ساری - سازمان دامپزشکی کشور با انتشار اطلاعیهای اعلام کرد که پس از انجام تمامی آزمایشها، تحلیل دادهها و طرح فرضیات مختلف به این نتیجه قطعی رسیده است که علت مرگ مشکوک پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله بیماری بوتولیسم بوده است. تلفات مشکوک پرندگان مهاجر تالاب میانکاله از نهم بهمن ماه امسال مشاهده شد و همچنان ادامه دارد.
طبق اعلام محیط زیست مازندران تا پایان وقت روز دوشنبه ۱۱ اسفند در مجموع بیش از ۱۹ هزار قطعه لاشه پرندگان تلف شده از سطح آب، لجنزارهای حاشیه و خشکی اطراف تالاب میانکاله جمعآوری شده است.
دامپزشکی کشور که پیش از این هم با توجه به تجربه مرگ مشکوک پرندگان میانکاله در سال ۹۸ احتمال بیماری بوتولیسم را برای دومین سال مطرح کرده بود، در اطلاعیهای که روز سهشنبه منتشر کرد، کارهای انجام شده برای رسیدن به این نتیجه قطعی را هم تشریح کرده است.
روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور در اطلاعیه خود مراحل ۱۳گانهای را که این سازمان برای نتیجهگیری قطعی علت مرگ پرندگان مهاجر پیموده، تشریح نمود و از جمعآوری اطلاعات میدانی، تحلیل دادهها، تهیه تابلوی بالینی غالب پرندگان بیمار، تهیه تابلوی کالبدگشایی از پرندگان مریض و تازه تلف شده، ارزیابی خواص فیزیکو شیمیایی آب و رسوب میانکاله، ارزیابی اولیه تغییرات اکوسیستمی محل، انجام اپیدمیولوژی توصیفی، ارائه فرضیههای احتمالی، انجام تستهای آزمایشگاهی برای تأیید یا رد فرضیههای احتمالی، تحلیل نتایج آزمایشگاهی دریافتی از آزمایشگاههای مجاز و معتبر برای تأیید یا رد فرضیههای احتمالی بهعنوان بخشی از این مراحل یاد کرده است.
در این اطلاعیه تأکید شده است که اطلاعات میدانی برای انجام کارهای تحقیقاتی توسط نیروهای سازمان حفاظت محیط زیست و دامپزشکی در قالب فرمهای خاصی جمعآوری شده که در آن فاکتورهای محیطی، تخمین زمان شروع مرگ و میر، گونههای درگیر، سن و جنس پرندگان درگیر، تعداد پرندگان مریض یا مرده، جمعیت در معرض خطر، ویژگیهای محل تلف شدن پرنده و تغییرات جمعیتی پرندگان جدیدی که وارد منطقه شدند، مورد توجه بوده است. دامپزشکی کشور پس از تشریح اقدامات میدانی و عملیاتی انجام شده، نتیجهگیری کرده است که با توجه به الگوریتم آزمایشگاهی در محورهای ششگانه بیماریهای فرامرزی براساس تستهای پیشرفته مولکولی، بیماریهای باکتریایی با کشت در محیطهای اختصاصی، مسمومیتهای ناشی از سموم ارگانوفسفره، مسمومیتهای ناشی از سموم ارگانوکلره، فلزات سنگین و بیوتوکسین و مطالعات میدانی عملیاتی انجام گرفته روی جمعیت حیات وحش دامی منطقه از جمله گراز یا خوک وحشی، عامل اصلی رخداد مرگ و میر بالای پرندگان تالاب میانکاله سم بیوتوکسین حساس به حرارت یا بوتولیسم بوده است.
این سازمان در عین حال آمادگی خود را برای مشارکت مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی که «دارای صلاحیت و امکانات تشخیصی پیشرفته» انجام محورهای ششگانه آزمایشگاهی هستند، اعلام کرده است تا تحقیقات بیشتر انجام شود.به گزارش ایرنا، اعلام بوتولیسم بهعنوان علت قطعی مرگ پرندگان مهاجر تالاب میانکاله در واقع تأیید فرضیهای است که چند روز پس از آغاز تلفات پرندگان با حضور رئیس سازمان دامپزشکی کشور به میانکاله و براساس تجربه سال ۹۸ مطرح شده بود. مرگ مشکوک پرندگان مهاجر تالاب میانکاله دومین سالی است که تکرار میشود.
معرفی متخلفین سم ریزی پرندگان جنگلهای خسرج به مراجع قضایی
اهواز - رئیس اداره حفاظت محیطزیست شهرستان حمیدیه از دستگیری و معرفی متخلفین سمریزی برای پرندگان به مراجع قضایی این شهرستان خبر داد و گفت: در صورت عرضه پرندگان در سطح بازار، اقدام این اشخاص تهدید جدی علیه سلامت و بهداشت عمومی شهروندان میشود . به گزارش اداره کل حفاظت محیطزیست استان خوزستان، امیر عطشانی عنوان کرد: طی عملیات گشت مأمورین یگان حفاظت شهرستان حمیدیه، دو گروه عامل سمریزی برای پرندگان در جنگلهای خسرج شناسایی و به مراجع قضایی معرفی شدند. وی افزود: در این عملیات، متخلفین در حین جمعآوری و خارج کردن لاشه پرندگان تلف شده بهمحض رؤیت خودروی سازمانی، بهطرف عرصههای جنگلی و شنزارهای جنگل خسرج متواری شده که مأمورین محیطزیست حمیدیه ضمن شناسایی هویت افراد متخلف، تعداد ۱۴۶قطعه کبوتر وحشی از آنها کشف و به مراجع قضایی معرفی کردند. عطشانی بیان کرد: سمریزی ضمن نابودی سایر پرندگان، تبعات منفی زیستمحیطی را در پی خواهد داشت و در صورت عرضه پرندگان در سطح بازار اقدام این اشخاص تهدید جدی علیه سلامت و بهداشت عمومی شهروندان میشود.
نخستین محموله واکسن کرونا وارد مسجدسلیمان شد
مسجدسلیمان - نخستین محموله واکسن کووید۱۹با تلاش دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز، وارد بیمارستان ۲۲بهمن این شهرستان شد و به ۲۵نفر از کادر پرستاری و پزشکی که دربخش کرونا فعالیت دارند، تزریق شد.دکتر شایسته شمیپور، رئیس شبکه بهداشت و درمان مسجدسلیمان با اعلام این خبر به «ایران» گفت: از آنجا که کادر درمان بخش کرونا از ابتدای شیوع این بیماری با ازخودگذشتگی تلاش میکنند تا بیماران مبتلا به کووید۱۹را درمان کنند و به لحاظ ارتباط مستقیم با این بیماران وظیفه حکم میکند که ابتدا کادرپزشکی واکسیناسیون شوند.
وی دربخش دیگری از صحبتهای خود با اعلام این مطلب که این واکسن روسی طی دو مرحله تزریق افراد را تا ۹۱/۳۰ درصد درمقابل کرونا مصون نگه میدارد، افزود: مدیریت و معاونت دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه جندی شاپور اهواز در تلاش هستند که با وارد شدن این واکسن به دانشگاه کل جمعیت خوزستان را واکسیناسیون کنند. وی در پایان از مردم خواست برای حفظ سلامتی خود پروتکلهای بهداشتی را رعایت و از حضور در مراسم عزاداری و عروسی جداً خودداری نمایند.