«ایران» از حمایت دولت از خودکفایی در دانههای روغنی گزارش میدهد
افزایش 2200 درصدی قیمت خرید تضمینی کلزا
گروه اقتصادی/ دانههای روغنی چون بهعنوان ماده اولیه تأمین روغن خوراکی محسوب میشوند از اهمیت بالایی در تأمین امنیت غذایی کشور برخوردارند به همین دلیل کشت این محصولات همراه با 9محصول دیگر از سال 1394 به منظور کاهش وابستگی و افزایش خوداتکایی کلید خورد.
سویا، کلزا، آفتابگردان، کاملینا، گلرنگ و کنجد از مهمترین دانههای روغنی مورد کشت در کشور محسوب میشوند ولی با این حال بیشتر سهم کشت دانه روغنی در کشور را کلزا از آن خود کرده و به نظر میرسد با توجه به اقلیم کشورمان بهترین دانه روغنی برای افزایش تولید و کشت باشد. دانه کلزا حاوی ۲۵ تا ۵۵ درصد روغن و ۱۸ تا ۲۵ درصد پروتئین است. روغن کلزا بهدلیل ترکیب مناسب اسیدهای چرب غیراشباع و درصد پایین اسیدهای چرب اشباع همانند زیتون جزو با کیفیتترین روغنهای خوراکی است. با این حال بررسی آمارهای گمرک نشان میدهد میزان واردات روغن خوراکی به کشور در سال ۱۴۰۰، بیش از ۱.۹میلیون تن بوده که معادل ۲.۴میلیارد دلار است.
طرح خودکفایی دانههای روغنی
از سال ۱۳۹۴ وزارت جهاد کشاورزی به منظور کاهش وابستگی کشور به واردات دانههای روغنی، طرحی با عنوان خوداتکایی دانههای روغنی تدوین کرد که هدف اصلی آن حمایت از تولید کلزا و افزایش تولید داخلی این محصول بوده است. پس از اجرای این طرح میزان تولید کلزا در کشور از ۵۸هزار تن در سال ۹۴ به حدود ۴۰۰هزار تن در سال ۹۸ رسید و افزایش چشمگیری داشت.
افزایش بیسابقه قیمت نرخ خرید تضمینی کلزا
از دلایل رشد تولید کلزا سازگاری این محصول با اقلیم کشور است. از سوی دیگر قیمت خرید تضمینی کلزا در سالهای اولیه طرح خوداتکایی دانههای روغنی بیش از دوبرابر قیمت گندم بود و همین امر باعث تشویق کشاورزان به تولید کلزا و رعایت تناوب کشت کلزا و گندم شده بود بهطوریکه این موضوع باعث رشد سطح زیرکشت کلزا تا ۱۸۲هزار هکتار در سال ۱۳۹۹ شده بود. قیمت خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۱ به
11هزار و 500 تومان افزایش یافت اما قیمت خرید تضمینی کلزا تا ۲۰ خرداد سال ۱۴۰۱ در رقم ۱۵۰۰۰تومان بدون تغییر مانده بود که عدم رعایت تناسب قیمتی کلزا و گندم و افزایش قیمت نهادههای تولید کلزا، باعث اعتراض کشاورزان کلزاکار شده بود.
در این باره علیرضا مهاجر اظهار کرد: با توجه به تداوم وضعیت کمآبی در نقاط مختلف کشور، بویژه در استان خوزستان، به منظور تشویق کشاورزان به کشت محصولات اساسی، قیمت خرید تضمینی کلزا به ۲۳هزار تومان برای هر کیلوگرم افزایش یافت و نرخ خرید تضمینی سویا نیز ۲۱هزار تومان تعیین شد. بنابراین این افزایش نرخ خرید تضمینی کلزا به 23هزار تومان در سالجاری نشاندهنده رشد 188درصدی قیمت خرید تضمینی این محصول نسبت به سال گذشته است که این امر میتواند انگیزه تولید کشاورزی را بشدت افزایش دهد. از طرف دیگر قیمت تضمینی کلزا در سال 1401 نسبت به سال 1392 (سال اول دولت قبل) رشد 2200 درصدی به خود دیده است.
پرداخت مابهالتفاوت قیمت کلزا به کشاورزان
معاون وزیر جهاد کشاورزی درباره چگونگی تعیین نرخ ۲۳هزار تومان برای هر کیلوگرم کلزا اظهار داشت: از آنجایی که برداشت گندم در هر هکتار تقریباً دو برابر کلزا است، قیمت کلزا نیز معمولاً دو برابر گندم تعیین میشود تا تعادل ایجاد شود، از همینرو و با توجه به اینکه قیمت خرید تضمینی گندم ۱۱هزار و ۵۰۰تومان است، قیمت کلزا نیز حدود دو برابر این رقم، یعنی ۲۳ هزار تومان تعیین شده است. پیش از این، محمد قربانی، معاون برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود، با تعیین نرخ جدید، مابهالتفاوت قیمت به کشاورزانی که پیش از این محصول خود را با قیمت پایینتر به شرکت بازرگانی دولتی فروختهاند، پرداخت میشود.
چرا قیمت هر کیلو لاشه گوشت قرمز نباید بیش از 110 هزار تومان باشد؟
دلالان به دنبال سلطه بر بازار گوشت قرمز
نفیسه امامی
بهتازگی کلیپی در فضای مجازی منتشر و در آن اینطور عنوان شده است که قیمت هر کیلوگرم جو از ۱۸۰۰تومان به ۱۲هزار تومان رسیده و پیرو این افزایش باید قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز نیز ۸برابر شود. به نظر میرسد عدهای با پخش چنین فیلمهایی بیشتر به دنبال افزایش قیمت گوشت قرمز هستند، آنهم در شرایطی که دامداریها و دامپروریها با کاهش مصرف، از وضعیت فعلی بازار گوشت قرمز متضرر شدهاند. این در حالی است که در صورت افزایش قیمت خوراک دام و یا سایر هزینههای تولید، قیمت گوشت قرمز افزایش ۸برابری نخواهد داشت، زیرا اکنون قیمت دام زنده تغییری ندارد.
با اصلاح ارز ترجیحی قیمت یک کیلوگرم جو که دامداران پیش از این کیلویی ۱۸۰۰میخریدند، اکنون با قیمت ۱۲ تا ۱۴هزار تومان از سامانه بازارگاه یا بازار آزاد تهیه میکنند که در کنار افزایش سایر هزینههای تولید، ملاکی برای تعیین رشد 8برابری نیست.
قیمت لاشه گوشت قرمز باید ۱۱۰هزار تومان باشد
مجتبی عالی مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران نیز در همین خصوص اعلام کرده است: «تحلیل قیمتی نشان میدهد که قیمت هر کیلوگرم لاشه گوشت قرمز با «جو»ی کیلویی ۱۲هزار تومان و سویای ۱۷هزار تومانی باید به طور میانگین ۱۱۰هزار تومان باشد، اما این محصول با قیمتهایی بیش از این نرخ عرضه میشود.»
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران، قیمت گوشت قرمز برای مصرفکنندگان را بیش از قیمت واقعی عنوان کرده است، درحالیکه به دلیل کاهش تقاضا هر کیلوگرم دام زنده سبک مرغوب با قیمت کیلویی ۷۰هزار تومان به فروش میرسد، بنابراین هر کیلوگرم لاشه گوشت قرمز به طور میانگین باید بین ۱۱۰ تا ۱۴۰هزار تومان به دست مصرفکننده برسد.
درواقع تعیین قیمت گوشت قرمز بر مبنای تحلیل قیمتی و عرضه و تقاضا تعیین میشود و ارتباطی به یک نهاده ندارد، بنابراین برخی افراد که اطلاع چندانی از نحوه قیمتگذاری و تنظیم بازار ندارند، بدون اطلاع اظهارنظر میکنند.
طبق آمارهای موجود با توجه بهنژاد دام، سن و وضعیت آبوهوایی ضریب تبدیل برای تولید یک کیلوگرم گوشت قرمز ۱۰کیلوگرم نهاده دامی نیاز است و طرح مباحثی همچون رشد 8برابری گوشت قرمز با افزایش نرخ جو فرصتی برای سودجویان است تا با ایجاد هیجانات کاذب در بازار، بیثباتی را به بازار منتقل کنند.
قیمت گوشت قرمز به دلیل گرمای هوا و فراوانی دام سبک، کاهش پیدا کرده است. بر اساس مشاهدات میدانی، قیمت هر کیلو گوشت قرمز براساس کیفیت از ۱۵۵ تا ۲۰۰هزار تومان در مغازههای سطح پایتخت متفاوت است. در شرایط فعلی که دولت اقدام به اصلاح نظام یارانهای کرده است، بازار اقلام اساسی از جمله گوشت قرمز نیازمند آرامش است. در چنین شرایطی هنوز هم برخی تولیدکنندگان و دامداران هستند که نهاده را خریداری و در بازار آزاد میفروشند و به رشد دلالی در بازار کمک میکنند.
به طور معمول هرچقدر قیمت گوشت قرمز افزایش یابد، تقاضا کاهش پیدا میکند و تولید با پسزدگی روبهرو میشود که این امر به نفع صنعت و تولیدکنندگان نیست. از طرف دیگر اکنون گوشت زیادی در بازار وجود دارد که در تهران بخشی از آن را حراج میکنند و مسأله مازاد گوشت را به وجود آورده است.
قیمت دام سبک کیلویی 70 هزار تومان
دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود برای حمایت از مصرفکنندگان و متعادل شدن بازار گوشت قرمز، اقدام به ممنوعیت صادرات دام زنده و واردات ۱۰هزارتن گوشت قرمز و خرید حمایتی دام توسط شرکت پشتیبانی امور دام کرده است، اما وجود دلالان و واسطهگران در این صنعت اجازه کاهش قیمتها را نمیدهد که باید چارهای جدی برای این موضوع اندیشیده شود.
با توجه به وضعیت مازاد جمعیت دامی کشور و کاهش تقاضای مصرف، فعالان این صنف خواستار رفع ممنوعیت صادرات هستند، زیرا تنها متضررین این بخش تولیدکنندگان عشایری، روستایی و دامپروران هستند که خشکسالی و مشکلات نهادههای دامی و تقاضای مصرفکننده، تولید آنها را بشدت کاهش داده است.
در شرایط فعلی بسیاری از دامداران دامهای مولد خود را به فروش رساندند که این خود تهدیدی برای زادوولد دامها در آینده است. اکنون قیمت هر کیلوگرم دام زنده سبک بین ۶۸ تا ۷۲هزار تومان و لاشه آن ۱۴۰هزار تومان، دام زنده سنگین ۶۶هزار تومان و لاشه آن ۱۳۲هزار تومان است، اما در شرایط فعلی دامدار و دامپرور از آنچه در بازار گوشت قرمز با وجود مازاد جمعیت دامی رخ میدهد، منتفع نمیشود و این سود به جیب دلالان و سودجویان میرود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به مدیریت مصرف برق در بخش کشاورزی مطرح کرد
قبوض برق کشاورزان رایگان شد
هیأت دولت مصوبهای تصویب کرده که براساس آن کشاورزانی که از برق چاههای کشاورزی در اوج مصرف برق یعنی 12 ظهر تا 5 بعدازظهر استفاده نکنند، کلاً از پرداخت پول برق معاف خواهند بود. فریبرز عباسی در نشست خبری به مناسبت هفته جهاد کشاورزی با اشاره به همکاری وزارت جهاد کشاورزی با وزارت نیرو برای اجرای طرح «مدیریت مصرف برق کشاورزی» گفت: طرح «مدیریت مصرف برق کشاورزی» مصوبه هیأت دولت است که طبق آن کشاورزانی که از ساعت 12 ظهر تا 5 بعدازظهر آب چاه استفاده نکنند کلاً از پرداخت هزینه برق معاف میشوند، دستورالعمل آن به طور مشترک بین دو وزارتخانه تدوین شده و کشاورزان هم به آن عمل میکنند. سرپرست معاون امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: این مصوبه چند هفتهای است اجرایی میشود و میتوان مشکلات احتمالی آن را طوری مدیریت کرد که کشاورزان آسیبی نبینند. عباسی افزود: این تصمیم دولت بهدلیل ناترازی برق در کشور گرفته شده و ما هم تابع مقررات و قانون هستیم و اجرا میکنیم ضمن اینکه این طرح کوتاهمدت است و در دوره اوج مصرف برق اجرایی میشود. وی در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه ایران درباره اجرای الگوی کشت در کشور و رسیدن به خودکفایی برنج نیز اظهار کرد: بدون شک با اقدامات متعدد صورت گرفته مثل زهکشی اراضی در شمال کشور شاهد خودکفایی در تولید این محصول هستیم. معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: به همین منظور با اجرایی شدن الگوی کشت در آیندهای نزدیک دیگر اجازه کشت برنج در دیگر مناطق کشور داده نخواهد شد که به همین منظور وزارت جهاد کشاورزی اقدامات حمایتی زیادی را برای خرید محصولات جایگزین برنج در این مناطق انجام داده است.
اولویت دولت برای اجرای طرحهای نیمهتمام است
عباسی با بیان اینکه اولویت دولت برای اجرای پروژههای نیمهتمام در کشور است، گفت: چند طرح مهم اما نیمهتمام در بخش آب و خاک وجود دارد که در صورت تکمیل میتواند اثرات بسیار مثبت در افزایش امنیت غذایی، توسعه اقتصادی و رفاه حال کشاورزان داشته باشد. وی تکمیل احداث شبکههای فرعی و زهکشی در غرب و شمالغرب کشور را مهم خواند و گفت: از پروژه 227 هزار هکتاری حدود 127 هزار هکتار به بهرهبرداری رسیده و 100 هزار هکتار آن در انتظار تکمیل است.
سرپرست امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی افزود: فاز دوم طرح 550 هزار هکتاری هم به مساحت 255 هزار هکتار در حال مطالعه و آغاز اجرا است که فاز اول آن به مساحت 295 هزار هکتار قبلاً به بهرهبرداری رسیده است.
وی همچنین به لزوم تکمیل زیرساختهای آبی استانهای شمالی کشور برای استفاده از ظرفیتهای آب سبز اشاره کرد و گفت: براساس این طرح، قرار است از روانآبهایی که بدون استفاده به دریاچه خزر میریزند استفاده بهینه شود. این کار با ایجاد آببندان، انتقال آب با لوله و ایجاد سامانههای نوین انجام خواهد شد.
عباسی گفت: برای تکمیل طرح احداث شبکههای فرعی شمال و شمالغرب کشور نیاز به 4500 تا 5 هزار میلیارد تومان اعتبار است.
وی نگهداری پروژهها پس از تحویل به بهرهبردار را مشکل اساسی عنوان کرد و گفت: در این رابطه بهدنبال تخصیص بخشی از اعتبارات برای تشکیل تعاونیها و سهامیهای زراعی هستیم و همچنین تشویق میکنیم که کشاورزان اراضی خود را یکپارچه کنند که موضوع نگهداری از طریق تعاونیها پیگیری شود.
این مقام مسئول با اشاره به وجود 8 میلیون هکتار اراضی آبی در کشور گفت: در حال حاضر 2 میلیون و 570 هزار هکتار از این اراضی به سامانههای نوین آبیاری مجهز شدهاند که 30 درصد از اراضی آبی کشور را تشکیل میدهند.
افتتاح 462 پروژه در هفته کشاورزی
سرپرست امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در هفته کشاورزی، امسال 462 پروژه با اعتبار 387 میلیارد تومان در سطح 20 هکتار در استانهای کشور افتتاح میشود که برای 8 هزار و 350 نفر شغل ایجاد خواهد کرد. این پروژهها در حوزههای سامانه نوین، احیای قنوات، زهکشی، تجهیز نوسازی و انتقال لوله با آب است.
عباسی طول قنوات در کشور را حدود 41 هزارمتر دانست و تصریح کرد: اعتبار بازسازی قنوات حدود 400 میلیارد تومان بوده است و نمایندگان مجلس برای تخصیص اعتبار به این بخش تلاشهای زیادی انجام دادند و پیشبینی میشود اعتبار برای بازسازی قنوات نسبت به سال گذشته 2 برابر شود. همچنین در هفته جهاد کشاورزی از 462 پروژه به ارزش 387 میلیارد تومان بهرهبرداری کردیم. گفتنی است که این پروژهها برای 8 هزار و 350 هزار نفر اشتغال ایجاد کرده است.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود، به اعتبار بخش آب و خاک در قانون بودجه امسال اشاره کرد و گفت:4 هزار و 500 میلیارد تومان منظور شده که 3200 میلیارد تومان تا امروز از سوی سازمان برنامه و بودجه ابلاغ شده است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی به دانشبنیان کردن پروژههای آب و خاک اشاره کرد و گفت: با کمک مؤسسه آموزش ترویج، مراکز دانشبنیان و مراکز تحقیقاتی، فناوریهای نوین را به این بخش وارد میکنیم، تکنولوژیها کاهش تبخیر در مزرعه، نشاکاریهای مدرن و زهکشی کنترل شده از جمله آنها است.
سرپرست امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی افزود: 70 درصد بارشها در مزارع و پشت سدها تبخیر میشود و در صورتی که فناوریهای نوینی برای کاهش تبخیر ایجاد شود، میتواند بهرهوری مصرف آب را مضاعف کند.
قیمت مصوب قند و شکر برای مصرفکنندگان اعلام شد
دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی کشور از تعیین و ابلاغ قیمت مصوب قند و شکر از سوی دولت خبر داد و گفت: با توجه به نرخ تعیین شده باید هر کیلوگرم شکر و قند با نرخهای مصوب به دست مصرفکنندگان برسد. «قاسمعلی حسنی» در گفتوگو با ایرنا در خصوص وضعیت بازار قند و شکر افزود: براساس ابلاغ جدید وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم به وزارت صنعت، معدن و تجارت و اصناف، قیمت هر کیلوگرم قند ۲۷ هزار و ۱۰۰ تومان و هر کیلوگرم شکر ۲۳ هزار و ۲۳۰ تومان برای مصرفکنندگان تعیین شده است. دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی کشور تصریح کرد: این قیمتها روی محصولات مذکور برای مصرفکنندگان تعیین شده و هرگونه افزایش قیمت تخلف محسوب میشود.