افزایش 2200 درصدی قیمت خرید تضمینی کلزا

گروه اقتصادی/ دانه‌های روغنی چون به‌عنوان ماده اولیه تأمین روغن خوراکی محسوب می‌شوند از اهمیت بالایی در تأمین امنیت غذایی کشور برخوردارند به همین دلیل کشت این محصولات همراه با 9محصول دیگر از سال 1394 به منظور کاهش وابستگی و افزایش خوداتکایی کلید خورد.
سویا، کلزا، آفتابگردان، کاملینا، گلرنگ و کنجد از مهم‌ترین دانه‌های روغنی مورد کشت در کشور محسوب می‌شوند ولی با این حال بیشتر سهم کشت دانه روغنی در کشور را کلزا از آن خود کرده و به نظر می‌رسد با توجه به اقلیم کشورمان بهترین دانه روغنی برای افزایش تولید و کشت باشد. دانه کلزا حاوی ۲۵ تا ۵۵ درصد روغن و ۱۸ تا ۲۵ درصد پروتئین است. روغن کلزا به‌دلیل ترکیب مناسب اسید‌های چرب غیراشباع و درصد پایین اسید‌های چرب اشباع همانند زیتون جزو با کیفیت‌ترین روغن‌های خوراکی است. با این حال بررسی آمارهای گمرک نشان می‌دهد میزان واردات روغن خوراکی به کشور در سال ۱۴۰۰، بیش از ۱.۹میلیون تن بوده که معادل ۲.۴میلیارد دلار است.
طرح خودکفایی دانه‌های روغنی
از سال ۱۳۹۴ وزارت جهاد کشاورزی به منظور کاهش وابستگی کشور به واردات دانه‌های روغنی، طرحی با عنوان خوداتکایی دانه‌های روغنی تدوین کرد که هدف اصلی آن حمایت از تولید کلزا و افزایش تولید داخلی این محصول بوده است. پس از اجرای این طرح میزان تولید کلزا در کشور از ۵۸هزار تن در سال ۹۴ به حدود ۴۰۰هزار تن در سال ۹۸ رسید و افزایش چشمگیری داشت.
افزایش بی‌سابقه قیمت نرخ خرید تضمینی کلزا
از دلایل رشد تولید کلزا سازگاری این محصول با اقلیم کشور است. از سوی دیگر قیمت خرید تضمینی کلزا در سال‌های اولیه طرح خوداتکایی دانه‌های روغنی بیش از دوبرابر قیمت گندم بود و همین امر باعث تشویق کشاورزان به تولید کلزا و رعایت تناوب کشت کلزا و گندم شده بود به‌طوری‌که این موضوع باعث رشد سطح زیرکشت کلزا تا ۱۸۲هزار هکتار در سال ۱۳۹۹ شده بود. قیمت خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۱ به
 11هزار و 500 تومان افزایش یافت اما قیمت خرید تضمینی کلزا تا ۲۰ خرداد سال ۱۴۰۱ در رقم ۱۵۰۰۰تومان بدون تغییر مانده بود که عدم رعایت تناسب قیمتی کلزا و گندم و افزایش قیمت نهاده‌های تولید کلزا، باعث اعتراض کشاورزان کلزاکار شده بود.
در این باره علیرضا مهاجر اظهار کرد: با توجه به تداوم وضعیت کم‌آبی در نقاط مختلف کشور، بویژه در استان خوزستان، به منظور تشویق کشاورزان به کشت محصولات اساسی، قیمت خرید تضمینی کلزا به ۲۳هزار تومان برای هر کیلوگرم افزایش یافت و نرخ خرید تضمینی سویا نیز ۲۱هزار تومان تعیین شد. بنابراین این افزایش نرخ خرید تضمینی کلزا به 23هزار تومان در سال‌جاری نشان‌دهنده رشد 188درصدی قیمت خرید تضمینی این محصول نسبت به سال گذشته است که این امر می‌تواند انگیزه تولید کشاورزی را بشدت افزایش دهد. از طرف دیگر قیمت تضمینی کلزا در سال 1401 نسبت به سال 1392 (سال اول دولت قبل) رشد 2200 درصدی به خود دیده است.
پرداخت مابه‌التفاوت قیمت کلزا به کشاورزان
معاون وزیر جهاد کشاورزی درباره چگونگی تعیین نرخ ۲۳هزار تومان برای هر کیلوگرم کلزا اظهار داشت: از آنجایی که برداشت گندم در هر هکتار تقریباً دو برابر کلزا است، قیمت کلزا نیز معمولاً دو برابر گندم تعیین می‌شود تا تعادل ایجاد شود، از همین‌رو و با توجه به اینکه قیمت خرید تضمینی گندم ۱۱هزار و ۵۰۰تومان است، قیمت کلزا نیز حدود دو برابر این رقم، یعنی ۲۳ هزار تومان تعیین شده است. پیش از این، محمد قربانی، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود، با تعیین نرخ جدید، مابه‌التفاوت قیمت به کشاورزانی که پیش از این محصول خود را با قیمت پایین‌تر به شرکت بازرگانی دولتی فروخته‌اند، پرداخت می‌شود.