پیشنهاد سیاسیون به کتابخوان‌ها

نمایشگاه بین‌المللی کتاب از روز سه‌شنبه افتتاح شده و حالا فرصت خوبی است برای کتابخوان‌ها تا با آثار جدید تألیفی و ترجمه‌ای آشنا شوند و با استفاده از تخفیف‌های موجود، آثار جدیدی را برای مطالعه خرید کنند. در گفت‌وگو با برخی چهره‌های فعال سیاسی از آنها خواسته‌ایم تا برای مخاطبان روزنامه ایران کتابی را پیشنهاد دهند.

صادق زیباکلام
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران
«چرا ملت‏‌ها شکست می‏‌خورند» نوشته دارون عجم اوغلو و جیمز ای رابینسون  ترجمه: سیدعلیرضا بهشتی شیرازی و محسن میردامادی
شاید این سؤال برای جوانان و تحصیلکرده‌های ایرانی مطرح شود که چرا برخی از کشورها و جوامع می‌توانند از نظر اقتصادی پیشرفت کنند اما یک سری از کشورها از این امکان برخوردار نیستند. کتاب «چرا ملت‎ها شکست می‎خورند» به همین سؤال پاسخ می‎دهد. معمولاً اذهان مردم عادی به این سمت می‎‎رود که اگر کشوری از نظر منابع طبیعی غنی باشد زمینه پیشرفت برایش فراهم است اما برخی از کشورهای جهان سوم که از این نعمت برخوردار نیستند، به چنین توسعه‌ای دست نخواهند یافت. این کتاب می‌خواهد بگوید که اتفاقاً این گونه نیست. اقلیم، شرایط طبیعی و وضعیت جغرافیایی نمی‌تواند مانع توسعه کشورها شود. مثلاً کشوری مانند ترکیه نه یک کپسول گاز دارد و نه یک بشکه نفت. اما 40 سال قبل کجا بوده و امروز کجاست.
 این کتاب می‏‌خواهد بگوید که جدا از شرایط اقلیمی، نهادهای سیاسی و اجتماعی و مدنی که در جوامع به وجود می‏‌آید، نقش بالاتری از جغرافیا دارد. توصیه می‏‌کنم که هرکس که به توسعه و ترقی کشور برای یکبار هم که شده فکر کرده باشد، این کتاب را حتماً مطالعه کند.


اشرف بروجردی
عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت
«زنی از مصر» نوشته جهان سادات ترجمه: مریم بیات
«جهان سادات»، همسر انور سادات سومین رئیس جمهوری مصر؛ نویسنده کتاب 600 صفحه‎ای زنی از مصر است. کتابی که در آن زندگی خود را از دوران طفولیت تا زمان ترور همسرش که جلوی چشمان او و فرزندانش اتفاق افتاده، شرح داده است. ایشان زن بسیار فعالی در عرصه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده تا آنجا که برای تحصیل بچه‏‌های روستایی مدرسه می‎ساخت. جهان سادات که از مادر انگلیسی و پدر ایرانی بوده، ارتباط خوبی نیز با فرح همسر محمدرضا شاه پهلوی داشته است. او در این کتاب می‎گوید که از فرح خواهش کرده که پس از پیروزی انقلاب ایران شاه را به مصر بیاورد. جهان سادات خود یکی از اعضای اخوان‌المسلمین بوده و با وجود ظاهر بی‎حجابی که داشته، هرگز تا آخر عمرش نمازش را ترک نکرده است. او یکی از حامیان سرسخت همسرش در موضوع پیمان کمپ دیوید است و در برابر کسانی که معتقدند که کار انورسادات خیانت بوده، نجات مصر را در همین پیمان می‎داند. جهان سادات به قدری در صحنه جهانی نیز پرتلاش بوده که از جوامع بین‎المللی برای مصر اعتبار مالی دریافت می‎کرد.


حمیدرضا جلایی‌پور
استاد دانشگاه
«احیای علوم سیاسی» نوشته حسین بشیریه
من دو کتاب، یکی مفصل و دیگری مختصر، را معرفی می‌کنم.
 کتاب اندرو هیوود تحت عنوان «سیاست» با ترجمه استاد عبدالرحمن عالم، که کتابی مفصل درباره مهم‌ترین مباحث علم سیاسی است. این کتاب در حالی که مباحث این رشته را به‌طور عمیق دنبال می‌کند ولی به زبانی روشن و با معنا نوشته شده است.
کتاب دوم «کتاب احیای علوم سیاسی» اثر استاد حسین بشیریه است. او در این کتاب به‌صورت مختصر چهل سال فعالیت آموزشی خود را باز به زبانی روشن و با معنا مورد تأمل و بازاندیشی قرار داده است.


اسماعیل گرامی مقدم
سخنگوی حزب اعتماد ملی
«منم تیمور جهانگشا» نوشته مارسل بریون ترجمه: ذبیح‎الله منصوری
مطالعه کتاب «منم تیمور جهانگشا» از آن جهت اهمیت دارد که او در قلمرو وسیعی از دنیا که مرکز آن هم کشور ما ایران بود حکمرانی می‌‏کرد. شیوه حکمرانی او و موفقیت‌ها و ناکامی‌هایی که در آن دوران داشته قابل تأمل است. درسی که می‎توان از شیوه حکومت او در 700 سال پیش گرفت و برای امروز ما هم کارآیی دارد، شیوه برخورد با فساد است. تیمور آنقدر از عدم وجود فساد در قلمروش اطمینان داشت که می‎گفت اگر بر دوش یک کودک 12 ساله‎ای یک گونی پر از سکه بیندازید و به او بگویید از حاشیه دریای خزر عبور کند و به سمت غرب و روم که آخر قلمرو اوست برود و برگردد حتماً این کار را با سلامت انجام خواهد داد. او علت این اطمینان را برخورد درست حکومتش با فساد می‎دانست. او به جای اینکه با دزدها برخورد کند، با داروغه‌ها برخورد می‎کرد. به جای اینکه دست دزدها را قطع کند، دست داروغه‎ها را می‎برید و آنان را بر سر دار می‎کرد.


حسین مرعشی
فعال سیاسی
«منحنی دوم» نوشته چارلز هندی ترجمه: محمد صائبی
 نویسنده این کتاب استاد دانشگاه و سخنران مشهور انگلیسی است. چارلز هندی در این کتاب که آن را در حوزه مدیریتی به نگارش درآورده، به این موضوع می‎پردازد که آینده چه مخاطرات و چه فرصت‌هایی برای نسل‌های بعدی دارد؟ چارلز هندی ﻛﺘﺎﺏ منحنی دوم ﺭﺍ ﺑﻪ نسل بعد ﺍهدﺍ ﻣﻰ‌کند و ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ بر این باور است که ﻣﺎ آنها ﺭﺍ ﻃﻮﺭﻯ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ‌ﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻯ‌ﺷﺎﻥ، هیچ ﭼﻴﺰﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﺩﻧﻴﺎﻳﻰ ﻛﻪ خود ﻣﻰ‌ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ ﻧﺨﻮﺍهد ﺑﻮﺩ. او در این کتاب اذعان می‌کند تصور دنیای آینده کار دشواری است. اینکه نسل آینده چگونه کسب درآمد می‌کنند؟ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺠﺎﺯﻯ، ﺟﻮﺍﻣﻊ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ آنها ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪهی ﻣﻰ‌ﺷﻮد، ﺁﻥها ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺳﻨﺠﻨﺪ ﻭ ﭼﻪ ﺷﻴﻮه ﺯﻧﺪﮔﻰﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﻣﻰ‌ﮔﺰﻳﻨﻨﺪ. او بر این باور است که ﺍﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮﺍهیم ﺑﺨﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﻭ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺸﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻧﺪﻙ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﺍﻥ ﺑﺴﺎﺯﻳﻢ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﻭﺭهاﻯ ﺭﺍﻳﺞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﺑﻜﺸﻴﻢ، ﻛﻤﻰ ﺭؤﻳﺎﭘﺮﺩﺍﺯ ﺑﺎﺷﻴﻢ، ﺑﻰﻣﺤﺎﺑﺎ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦها ﻧﻬﺮﺍﺳﻴﻢ. ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺳﺮچشمه ﺗﻔﻜﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ ﺍﺻﻞ «ﻣﻨﺤﻨﻰ ﺩﻭﻡ» ﺍﺳﺖ. ﭘﻴﺎﻡ ﻣﻨﺤﻨﻰ ﺩﻭﻡ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻋﺮﺻﻪ‌ﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮔﺎهی ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‌ﻃﻮﺭ ﺑﻨﻴﺎﺩﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﻴﻢ و ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻮﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﻳﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻜﺴﺮﻩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺎﺷﺪ.


محمد‌ هاشمی
فعال سیاسی
کتاب‌های مذهبی
من کتاب خاصی را معرفی نمی‌کنم، اما می‌توانم بگویم که امروز جامعه ما نیاز دارد تا کتاب‌های مؤثر مذهبی و دینی را بخواند. زیرا اطلاعات دینی جامعه ما متناسب با آنچه در مکتب اسلام و اهل بیت(ع) است، نیست، مضافاً اینکه این اطلاعات عمیق نیست و چه بسا سطحی است و این زیبنده کشور ما نیست. در غیاب این اطلاعات دقیق و کامل، می‌بینیم که کشور ما از نظر احساس دینی و مذهبی وضعیت بسیار خوبی دارد و مردم در مراسم مختلف مذهبی، اعم از محرم و رمضان، حضور بسیار گسترده‌ای دارند و احساسات خوبی از خود نشان می‌دهند. اما همین جامعه شناخت درستی از اسلام و ارزش‌های مذهبی ندارد. البته باید اشاره کرد که کتاب‌های موجود در این زمینه هم چندان عمیق نیست و بیشتر جنبه شعاری دارد. اگر بتوان کتاب‌هایی در این زمینه به مردم عرضه کرد، بسیار مفید خواهد بود. از سوی دیگر، صدا و سیما که رسالت سنگینی در این زمینه دارد، عمده برنامه‌های دینی خود را به مداحی اختصاص داده است که مداحی هم نه تنها عمیق نیست، بلکه تنها می‌خواهد گریه‌ای از مردم بگیرد و باز جنبه احساس مذهبی مردم را تقویت می‌کند. از این رو تولید کتاب‌های مؤثر دینی و ترویج مطالعه آن برای ایران امروز ما ضروری است.


حسام‌الدین آشنا
 مشاور فرهنگی رئیس جمهوری
«دغدغه‌های ایران»
من کتاب «دغدغه‌های ایران» که شامل مجموعه یادداشت‌های تلگرامی آقای محمد فاضلی عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی  است را پیشنهاد می‌کنم. این یادداشت‌ها درباره موضوعات مرتبط با حکمرانی و سیاستگذاری نوشته شده است. از آنجا که این یادداشت‌ها هم کوتاه و هم مؤثر است و واقعاً دغدغه‌مندانه نوشته شده است، خواندن آن بسیار مفید خواهد بود.


ابراهیم اصغرزاده
فعال سیاسی
«سور بز» نوشته ماریو بارگاس یوسا ترجمه عبدالله کوثری
به نظرم رمان «سور بز» اثر ماریو بارگاس یوسا که یکی از معتبرترین نویسندگان امریکای لاتین و برنده نوبل است، تابلو شفاف و مضمون درخشانی از مقاومت انسان‌های منفرد و اتمیزه شده در برابر قدرت غول آسای دیکتاتور و ساختار پوشالی آن را به نمایش می‌گذارد. پیشنهاد من به دوستان خواندن این رمان با ترجمه روان و سلیس عبدالله کوثری است.


غلامحسین کرباسچی
 دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی
پیشنهاد خاصی ندارد
برخی کتاب‎ها حتی اگر خیلی هم خوب و تأثیرگذار باشد اما ممکن است از جنبه‎هایی انتقاداتی هم بر آنها وارد باشد. لذا نمی‎توان به طور خاص و مطلق کتابی را برای خواندن توصیه کرد. ولی به طور کلی وضعیت نشر نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده و کتاب‌هایی هم بزودی منتشر خواهد شد. کتاب‌هایی که مثلاً در دنیا به تعداد 14 میلیون نسخه منتشر می‎شود، خیلی زود در ایران ترجمه خواهد شد. تألیفات داخلی هم قابل اعتناست.
 بخصوص برای نسل جدید که به دنبال حرف‎های جدید و نو می‎گردند. الان دیگر کتاب‎های پر تیراژ منحصر به رمان‎های عشقی نیست و در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی هم کتاب‌های خوبی منتشر می‌شود که با استقبال مخاطبان هم روبه‌رو است. این کتاب‌ها حتماً حرف‌های قابل اعتنایی دارند. بنابراین من کتاب خاصی را توصیه نمی‎کنم و البته پیشنهاد می‎دهم که مطالعه را حتماً جدی‎تر بگیریم.


سید مصطفی‌ هاشمی طبا
فعال سیاسی
«تاریخ انقلاب مشروطیت ایران» نوشته مهدی ملک‌زاده
اگر بتوانیم برخی کتاب‌های تاریخی را بخوانیم برای امروز ما مفید است. زیرا کتاب‌هایی که نظریه‌پردازی می‌کنند، کتاب‌های محکمی نیستند. پیشنهاد من این است که اگر یک ایرانی بخواهد نسبت به مسائل روز واقف شود، کتاب‌های تاریخی، بویژه دو کتاب تاریخی مربوط به عصر مشروطه بسیار مفید خواهد بود. از این رو من دو کتاب را معرفی می‌کنم؛ یکی کتاب تاریخ مشروطه احمد کسروی و دیگری کتاب تاریخ مشروطیت ایران، نوشته مهدی ملک‌زاده. البته ملک‌زاده، فرزند شهید ملک‌المتکلمین، فعال پرشور عصر مشروطه است. برای کسانی که می‌خواهند به مسائل سیاسی، اجتماعی و مفهومی کشورمان بپردازند که حالا هم جاری است، خواندن این دو کتاب بسیار مفید خواهد بود. کتاب‌های سیاسی بسیاری در کشور منتشر می‌شود، اما مشروطه دوره‌ای است که کیفیتی در کشور ما تغییر کرده است، از این رو این کتاب‌ها با توجه به نکات جالبی که از نظر تاریخی و بررسی تفکر آن دوره دارند، مفید خواهند بود. در این میان کتاب آقای مهدی ملک‌زاده بسیار بی طرفانه و جامع نوشته شده است.