فاصله سلفی بگیران تا نقطه تعادل

فربد فدایی
روانپزشک
سلفی گرفتن خود به خود هیچ مشکلی ندارد، در حقیقت به مرور زمان باید یاد بگیریم انسان هر رفتاری را می‌تواند انجام دهد مشروط به اینکه قانون را نقض نکند و منافع و زندگی دیگران را با خطری مواجه نسازد.
سلفی گرفتن در نفس خود سه مدل مختلف دارد:
به نفع جامعه است و جنبه اطلاع‌رسانی دارد و می‌تواند غیبت رسانه‌ها را روشن کند، به‌عنوان مثال در همین حادثه سیل اخیر اگر افرادی با دوربین‌های گوشی خود فیلم و عکس‌های خاص
نمی‌گرفتند مسئولان و سایر مردم متوجه برخی رفتارها و اتفاق‌های ریز نمی‌شدند.
سلفی گرفتن ممکن است نه مفید باشد و نه مضر و فقط برای شهرت و مقاصد دیگری منظور نظر فرد باشد.
سومین مدل سلفی گرفتن به‌دلیل نبود تجربه عقلی فرد است که در نهایت به ضرر فرد و جامعه تمام می‌شود و ممکن است خطراتی هم به‌دنبال داشته باشد.
سال‌ها بود که خطرات سیل را احساس نکرده بودیم، مثلاً به فکرمان هم نمی‌رسید که سیل می‌تواند کامیونی را جابه‌جا کند. پس بخشی از سلفی گرفتن باز می‌گردد به نبود تجربه زیست محیطی، در این حالات فرد حتی به حرف اطرافیان هم گوش نداده و خطر می‌کند.
در مجموع در زمینه پدیده سلفی گرفتن باید تقسیم‌بندی درستی صورت گیرد، بعد قضاوت شود. اخیراً متوجه شده‌ام که پدیده سلفی گرفتن واقعیت معنایی سابق را ندارد، زیرا تا قبل از این، به‌عنوان مثال فردی در بیمارستان کنار شخصیت معروفی می‌ایستاد و در حالی عکس می‌گرفت که خود هم در کادر حضور داشت. در حادثه سیل اخیر این حالت کمتر دیده شد یعنی افراد کمتر خود در عکس‌ها حضور داشتند.
در خصوص این مورد که فرد هنگام سلفی گرفتن می‌خواهد خودش هم درعکس باشد یا تنها با هدف به تصویر کشیدن حادثه مورد نظر، عکاسی می‌کند نیز قطعاً باید تفکیک قائل شویم و بعد منصفانه
قضاوت کنیم و کار او را تعبیر و تفسیر کنیم.
اگر در بیشتر عکس‌های سلفی گرفته شده توسط یک نفر، خود فرد هم وجود داشته باشد، بحث خودشیفتگی مطرح می‌شود ولی در غیر این صورت هدف عوض می‌شود و متوجه می‌شویم که به تصویر کشیدن اصل واقعه، دوستان
 و موارد دیگر مورد نظر عکاس بوده است.
در کل سلفی گرفتن و فیلم گرفتن در نفس خود بد نیستند و هنگام وقوع حوادث و اتفاقات در جامعه برای بالابردن اطلاعات و آگاهی دیگران حتی در نسل‌های بعدی می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند و در مواقع اضطراری آنها را مورد بازنگری قرار داد. این قضیه در کل دنیا به همین گونه است و مصداق عینی دارد. این روزها در اینستاگرام و رسانه‌های اجتماعی دیگر می‌بینیم که در همه دنیا همین رفتارها در خصوص سلفی گرفتن دیده می‌شود.
 در امریکا و اروپا هم همین منوال وجود دارد، ولی بازهم باید به این موضوع فکر کنیم که ما انسان‌ها با پدیده‌ای به نام دوربین روبه‌رو هستیم سه دهه یا چهار دهه قبل داشتن دوربین عکاسی و فیلم‌برداری برای خیلی از مردم در حکم یک آرزو بود، جامعه ما در این مورد هم کم تجربه است.
 این روزها حتی یک چوپان با دوربین گوشی خود ممکن است از وقوع طوفان مهیبی عکس و فیلم
 تهیه کند.
 البته قطعاً در آینده‌ای نزدیک در این حوزه به تعادلی مطلوب خواهیم رسید، به‌عنوان مثال چنانچه سال دیگر حوادثی مانند سیل امروز به وقوع بپیوندد صددرصد شاهد رفتارهایی که امسال دیدیم نخواهیم بود. با گذر زمان و کسب تجربه در زمینه استفاده از دوربین گوشی‌ها و حتی تکرار اتفاقات طبیعی حتماً به تعادل می‌رسیم، همان طور که این روزها کمتر موقع سلفی گرفتن افراد را در تصویر می‌بینیم.