جشنواره‌ همه یا محفل سلایق خاص؟

ابوالحسن داوودی
فیلمساز
حسین انتظامی، رئیس سازمان سینمایی در گفت‌وگویی به مناسبت روز ملی سینما از حفظ استقلال جشنواره جهانی فیلم فجر خبر داد و در عین حال بر اصلاح برخی اشکالات کوچک تأکید کرد. به این ترتیب به یکی از بحث‌های مهم این روزهای سینمای ایران پایان داده شد.

سال‌ها پیش از منفک شدن بخش بین‌الملل از بخش ملی، بر جدایی دو جشنواره تأکید داشتم و موافق استقلال جشنواره‌ها بودم. ایجاد هویت مستقل برای بخش جهانی جشنواره، باید سال‌ها پیش از این اتفاق می‌افتاد چرا که در سال‌های ادغام این دو جشنواره، آمیخته شدن با جشن‌های دهه انقلاب باعث شده بود تصورات متفاوتی از رسالت واقعی بخش بین‌الملل ایجاد شود؛ تصوراتی که مانع از رشد ارتباط و گسترش دامنه نفوذ و توانایی‌های بین‌المللی سینمای ایران بود.
در زمان جدایی بخش بین‌الملل از بخش ملی از جمله سینماگرانی بودم که از این تصمیم حمایت کردم اما وجود برخی اشکالات باعث شد که نسبت به برگزاری روند فعلی انتقاداتی داشته باشم. اگرچه بخش بین‌الملل جشنواره در چند دوره مستقل، با وجود محدویت ارتباطی و تنگناهای سیاسی و شرایط ژئوپلیتیک ایران از رشد کیفی محدودی برخوردار بوده است، اما حاکم شدن نوعی فضای محفلی در بخش مدیریت آن امتیاز منفی برای این جشنواره محسوب می‌شود.
معتقدم این گروه در برقراری ارتباط و جلب مشارکت مجموعه سینمای ایران موفق عمل نکرده‌اند. همین که جشنواره توانسته خود را از وابستگی به یک فضای کاملاً سیاسی فارغ کند بالطبع یک مزیت است اما اینکه همه تصمیم‌ها در یک محفل کوچک گرفته شود و اداره جشنواره از انتخاب‌ها گرفته تا شکل برگزاری آن با سلیقه محدود شکل بگیرد جزو نقاط ضعف آن است.
دعوت و مشارکت از سلایق مختلف سینمایی در برگزاری این جشنواره باعث می‌شود اهالی سینما احساس پیوستگی بیشتری کنند و نه اینکه صرفاً به شکلی ویترین محدود زمانی در ایام برگزاری در کاخ جشنواره ظاهر شوند و تا سال بعد هم ندانند که چه تصمیماتی برای آن اتخاذ شده است.
این نکته را هم مدنظر داشته باشیم که جشنواره بین‌الملل می‌تواند به‌عنوان یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد و زیرساخت‌های سینمای ایران عمل کند و فرصتی باشد برای ارتباطات بین‌المللی سینماگران کشورمان با سینمای جهان و شکل گرفتن همکاری‌های جهانی. بر این اساس این جشنواره به‌عنوان قطب بزرگ هویتی سینمای ملی نباید به گروه و سلیقه خاص محدود شود و باید همه توانایی‌های سینمای ایران را در بر بگیرد.