آستان حضرت دوست

احسان گرایلی
خبرنگار
این روزها کیش میزبان آثار هنرمند مشهور آلمانی، گونتر اوکر است. اما این آثار چطور سر از ایران در آورده است؟ وقتی پای حافظ در میان باشد همه‌ چیز شکل و رنگ دیگری می‌گیرد. یعنی نقش‌دار می‌شود. شکل‌های خاص پیدا می‌کند. تفکرهای عمیق به‌وجود می‌آید. گونتر اوکر آلمانی آثارش را با الهام از حافظ خلق کرده است و در ایران به نمایش گذاشته است. این‌بار آثار به‌کیش این جزیره زیبا رسیده است. اوکر درباره این آثار می‌گوید: «آکنده از طنین شعر، از حافظ، لمس ژرفای روح، به جنبش آمدن از نیروی کلمات سرشار زندگی، اندیشه‌ها در سرمستی می‌رقصند، در توصیفات، همراهی کردن شاعر در راه خویش، کلمات بدل به رنگ‌ها می‌شوند، تاج گلی بر سر شاعر و ابیات شگفت‌انگیزش می‌نشانند.»
گونتر اوکر این روزها به‌مناسبت افتتاح این نمایشگاه در کیش به سر می‌برد. هنرمندی که در آستانه نود سالگی هنوز هم به نقاشی می‌اندیشد و کار می‌کند. در این نمایشگاه آثار هنرمندان دیگری هم از ایران به نمایش در آمده است. از شیراز مرتضی ترسلی، تهران محمدرضا یزدی، اصفهان علی محبوبی صوفیانی، کرمان شهریار رضایی، مشهد عارفه آراد، بوشهر فرزاد دشتی‌زاده و سرانجام از کیش ندا آیتی.
در افتتاحیه این نمایشگاه که با حضور اوکر برگزار شد غلامحسین مظفری، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش با اشاره به خاطره‌ای از طالبان به تمجید از آثار این هنرمند آلمانی پرداخت و گفت: «ابزارها کاربری‌های چندگانه دارند. یک‌جا میخ در میان طالبان وسیله‌ای برای کشتن است و با آن مغز را از هم متلاشی می‌کنند و در جایی هم همین میخ فکر را به پرواز در می‌آورد.» مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش با اشاره به استفاده گونتر اوکر از میخ در خلق آثارش گفت: «میخ در آثار اوکر پیوندهایی بین تمدن‌ها و فرهنگ‌ها به‌وجود آورده است. هنر دنیای عجیبی است. شاید این‌جاست که باید قدر هنر را دانست. ابزاری که مستقیم با عشق و دوستی ارتباط دارد.»
مجید ملا نوروزی معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش هم در این افتتاحیه به نزدیکی فرهنگ‌های ایران و آلمان اشاره کرد و گفت: «معمولاً فرهنگ ایران و آلمان از دیرباز پیوند دیرینه داشته است. مخصوصاً در حوزه هنر، اندیشه و ادب این پیوند سابقه‌ای طولانی پشت سر خود دارد. گوته بزرگ‌ترین شاعر آلمانی تأثیر بسیاری در «دیوان شرقی غربی» از شاعر ایرانی حافظ گرفته است. الهام از حافظ و هنرمندان، ادبا و عارفان ایرانی در آثار هنرمندان آلمانی به چشم می‌خورد. هنرمند عزیز گونتر اوکر که در آستانه نود سالگی این همت را داشتند که در جزیره کیش حضور پیدا کنند.»
این آثار پیش از این در شهرهای شیراز، تهران، اصفهان، کرمان، مشهد، رشت، بوشهر به نمایش درآمده است و این روزها در موزه خلیج فارس کیش در معرض دید علاقه‌ مندان قرار دارد. نمایشگاه«کرنش به حافظ» سرتعظیمی است بر آستان شعرهای حافظ این شاعر پرآوازه ایرانی. اوکر درباره اتفاقی که بر کاغذ رخ داده می‌گوید: «دریافت‌های حسی نقاشی شده بر زرورق‌های شفاف، نگاهی به پهنای لحظه بی‌انتها، متن خوانده شده اشارت‌وار می‌شود، به بیان در می‌آید در گفت‌وگویی دو سویه.»
این گفت‌وگو میان دو هنرمند است. از میان قرن‌ها. یکی از قرن حاضر و دیگری از قرن هشتم هجری شمسی. ندا آیتی هم یکی از هنرمندان مجسمه‌ساز جزیره کیش است که اثرش در این نمایشگاه به نمایش در آمده است. او هم درباره تأثیر دریا و شعر حافظ بر خلق اثرش می‌گوید: «دریا برای من مکان نیست، زمان است. عمارت‌های فروریخته ساحلی که مدتی است خلوتگاه من شده است، در نگاه من از تاریخ حقیقی‌شان قدمت بیشتری دارند. می‌اندیشم که با وجود میل ذاتی موجودات زنده به حیات، ویرانی یک الزام است که در باطن و غایت دردآلودش شکوهی عظیم از یک زایش نهفته است.» نمایشگاه «کرنش به حافظ» از 14 بهمن ماه تا 24 اسفند ماه 1398 در کیش به نمایش گذاشته شده است.