مردم در خانه بمانند

شما چه سهمی در مقابله با بحران کرونا در کشور دارید؟ فرقی نمی‌کند یک شهروند عادی باشید، یک مقام مسئول بلندپایه، یک فروشنده یا یک جامعه شناس! هرکدام از ما با هر سمت و هر عنوان شغلی نقشی متفاوت در برابر این بحران فراگیر داریم که باید مسئولیت اجتماعی ناشی از آن را بپذیریم، روزنامه ایران و خبرگزاری جمهوری اسلامی
(ایرنا) با راه‌اندازی پویش «سهم من در بحران کرونا» از چهره‌ها، سیاستمداران، متخصصان و کارشناسان دعوت کرده است تا با پیوستن به این کمپین، از نقش شان در مهار این ویروس جهانی هر یک به سهم خود بگویند، ما از آنها پرسیده‌ایم در این شرایط چه راهکارها و توصیه‌هایی دارند و چگونه می‌توان به بهترین اجماع عمومی برای غلبه به این بحران رسید؟
مردم در نوروز رفتار متفاوتی نشان دهند
رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه در صف مبارزه با ویروس کرونا چه سهمی دارد و چگونه می‌تواند به وظایف خود در قبال مردم عمل کند به «ایران» می‌گوید: از همان روزهای اول شیوع ویروس کرونا درست زمانی که عکس بنده در کنار شهردار منطقه ١٣ که مشکوک به کرونا بود، در رسانه‌ها و فضای مجازی بازتاب پیدا کرد، بر آن شدم تا در کنار یک کار تبلیغاتی برای نشان دادن اهمیت خودمراقبتی به شهروندان، شخصاً در قرنطینه خانگی بمانم. اما وقتی نتیجه تست کرونا منفی اعلام شد، به‌عنوان شخصیت حقوقی و رئیس شورای شهر فعالیت ها و جلسات علنی را دوباره از سر گرفتم و قرار بر این شد تا هیچ کاری زمین نمانده و تعطیل نشود، از طرفی سعی کردیم تا جلسات کمیسیون‌ها را هم به‌صورت ویدئو کنفرانس و آنلاین برگزار کنیم و در انجام تصمیماتی که شهر در این شرایط به آنها نیاز داشت، کوتاهی نکنیم. محسن هاشمی تأکید می‌کند: شخصاً بازدید‌هایی را که لازم بود ، انجام دادم تا از نزدیک مشکلات و مسائل همکارانمان را پیگیری کرده و به آنها خداقوت بگویم. در مجموع در نقاطی که به حضور ما به‌عنوان یک عضو شورا نیاز بود، بدون ترس و با جدیت حضور یافتیم و اجباراً گاهی در معرض ویروس هم قرار گرفتیم و این همان سهم و نقشی بود که ما باید به خاطر مسئولیت مان انجام می‌دادیم و نمی‌گذاشتیم تا اختلالی در زندگی عادی مردم ایجاد شود. هاشمی تأکید می‌کند: از همان ابتدا که بحث ویروس کرونا پیش آمد، ستاد مدیریت بحران شهرداری بسرعت فعال شد و ما نیز اجازه ندادیم جلسه یا کمیسیونی تعطیل شود، در این میان چند مصوبه مهم ضد کرونایی داشتیم که از جمله آن می‌توان به کاهش بروکراسی اداری در شهر اشاره کرد، اگرچه صداوسیما و بخشی از روزنامه‌ها به آن نپرداختند، درحالی که براساس این مصوبات، همه فعالیت‌هایی که باید تا پایان اسفند ماه امسال انجام می‌شد همچون پرداخت عوارض که دغدغه جدی بسیاری از شهروندان بود را به انتهای اردیبهشت ماه موکول کردیم، شهرداری تهران نیز با محدود کردن همه فعالیت‌های غیرضرور، بخش خدماتی شهر از آتش‌نشانی گرفته تا پاکبان‌های عزیز را برای نظافت، ضدعفونی و گندزدایی معابر و خیابان‌ها بسیج کرد.  او با توصیه به شهروندان برای حضور نیافتن در مراکز عمومی و پرتردد می‌گوید: از مردم خواهش می‌کنم تا در نوروز امسال یک رفتار متفاوت را از خود نشان بدهند تا با این حرکت، قدردان زحمات پزشکان و پرستاران باشیم.
کودکان کار را فراموش نکنیم!
فرشید یزدانی، فعال اجتماعی با تأکید براینکه همدلی و همراهی سهم هریک از ما برای غلبه بر بیماری کرونا است می‌گوید: کودکان و بخصوص کودکان کار یکی از گروه‌هایی هستند که بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به ویروس کووید-۱۹ قرار دارند. هرچند به گفته متخصصان ممکن است علائم بیماری در این کودکان نمایان نشود اما آنها می‌توانند به‌عنوان ناقل، اطرافیان خود را ناخواسته به بیماری کرونا مبتلا کنند. پس حفاظت از آنها باید به یکی از اولویت‌های جامعه تبدیل شود. وی با تأکید براینکه رفع معضل کار کودکان یکی از اهداف جامعه است، می‌افزاید: اما در شرایط کنونی حفظ جان آنها و اطرافیان شان از اهمیت بیشتری برخوردار است. از این‌ رو باید تلاش شود تا از حضور آنها در خیابان‌ها جلوگیری شود. هریک از ما برای کمک به کودکان کار و خیابان در نخستین اقدام باید از خریدن اجناس آنها بپرهیزیم. با این اقدام آنها به خانه‌هایشان باز می‌گردند. در مرحله بعدی می‌توانیم با کمک به خانواده‌های این کودکان، آنها را در گذران زندگی کمک کنیم و مانع حضور کودکان در خیابان‌ها شویم. او معتقد است، بخش دیگری از وظایف ما به‌عنوان مسئولیت اجتماعی تهیه امکانات آموزشی و حفاظتی برای این کودکان است. به این شکل که اگر نمی‌توانیم آنها را به‌خانه باز گردانیم می‌توانیم با اهدای ماسک و وسایل ضدعفونی و همچنین آموزش نحوه استفاده از آن به کودکان کار و خیابان کمک کنیم. وی با بیان اینکه نهادهای مدنی بسیاری در حال پیگیری وضعیت این کودکان و کمک به آنها هستند می‌گوید: اگر فردی امکان دسترسی به این خانواده‌ها ندارد، می‌تواند کمک‌های خود را ازطریق نهادهای مدنی به‌دست آنها برساند. در نهایت باید بگویم غلبه بر بحران کرونا با همراهی آحاد جامعه امکان پذیر است.
درک درستی از کرونا نداریم
حنیف رضا گلزار کارشناس خاک و آب در این باره می‌گوید: بخش عمده‌ای از جامعه مجبور است تا برای به گردش درآوردن چرخه اقتصادی خانواده، خطرات و تهدیدات را به‌جان بخرند و در محل کار خود حاضر شوند بنابراین تا مدیریت در بخش‌هایی درست اعمال نشود نمی‌توان از مردم انتظار داشت از خانه خارج نشوند. او درگفت‌و‌گو با«ایران» به بحث روانشناسی ماجرا می‌پردازد و می‌افزاید:«شاید این مسأله را بشود به این شکل توجیه کرد که مردم و همه ما در واقع این ویروس را نمی‌بینیم و خطرات آن را هم تا زمانی که به آن مبتلا نشویم درک و لمس نمی‌کنیم اما اجاره خانه، خریدهای ضروری و اقساط بانکی، نیازهای ضروری خانواده، بیمه و خیلی ضروریات دیگر را لمس می‌کنیم. بنابراین با یک دوگانگی مواجه هستیم. گلزار درباره این دوگانگی می‌گوید: یک سری از ملزومات و بایدهایی هست که آنها را می‌توانیم محاسبه کنیم و یک خطری به‌نام کرونا که هیچ دریافت و درکی از آن نداریم. در این شرایط هر چقدر رادیو و تلویزیون و رسانه‌ها هشدار بدهند، نمی‌توانیم آن را جدی گرفته و به آن فکر کنیم.

یادداشت
فرصت سوزی نکنیم و زمان را دریابیم

شهلا کاظمی پور
جامعه شناس
کرونا ویروس، بیماری مهلکی است که نه تنها در ایران بلکه در جهان شایع شده است. بهتر است این نگاه را داشته باشیم که ورود این بیماری خواست خدا و طبیعت بوده است.
از نظر من تحول عمده‌ای در رفتارها و مناسبات اجتماعی اتفاق افتاده که به احتمال قوی در مدت زمان کوتاهی این مناسبات به روز اول خود باز می‌گردد. باید استفاده و بهره‌برداری علمی از این اتفاق کنیم، به‌عنوان مثال باید در رفتارهای خود خیلی تعمق کنیم. دائماً نق نزنیم که نمی‌توانیم به‌مدت زیاد در خانه بمانیم یا نمی‌توانیم امسال همچون سال‌های گذشته به مسافرت برویم، یا نمی‌توانیم به دیدن اقوام و حتی والدین برویم و امثال این قبیل غر زدن‌های طولانی و بی فایده. ما ایرانی‌ها کلاً اهل نق زدن‌های طولانی هستیم. به‌عنوان یک جامعه شناس معتقدم مشکلات زیادی که در ایران پیش می‌آید، بیشتر ناشی از همین نق زدن هاست. بهتر است، از فرصت‌ها هرچند کوچک استفاده کنیم. باید به فکر خودسازی باشیم، میزان مطالعه را افزایش دهیم و دور زدن‌های طولانی در فضای مجازی را کاهش دهیم. نمی‌گویم که نباید در فضای مجازی حضور داشت، شبکه‌های مجازی برای پی بردن به اخبار، فضای مناسبی است. اما نباید وقت خود را به بطالت دراین فضا بگذرانیم. باید سطح مطالعه خود را بالا ببریم. کتاب در حوزه‌های مختلف چه به‌صورت چاپی و چه آنلاین به وفور وجود دارد. از طرفی دیگر به غیر از مطالعه سعی کنیم که مسائل را بنویسیم و با دیگران آنها را در میان بگذاریم تا بتوانیم از مشکلات بکاهیم. باید با اولویت قرار دادن مسائل علمی به‌عنوان عضوی از جامعه در زندگی خود و دیگران تحولات عمیق ایجاد کنیم، معتقدم این تحولات می‌تواند سبب افزایش تعاملات شود. همه شاهد هستیم که ورود این بیماری توانسته سبب افزایش صمیمیت بین خانواده‌ها شود و می‌بینیم که این روزها تعاملات در بین اعضای خانواده‌ها بسیار افزایش یافته است، تا قبل از ورود این بیماری به کشور بسیار نگران کاهش صمیمیت بین خانواده‌ها بودیم و فاصله بین اعضای خانواده‌ها زیاد شده بود. اما حالا شاهدیم که این فاصله به میزان چشمگیری کم شده است. باید سعی کنیم روزهای خوش بیشتری داشته باشیم و نگاه خود را به مسائل تغییر دهیم تا شاهد فرا رسیدن روزهای خوشی باشیم.