دیپلماسی عمومی علیه تحریم‌های امریکا

گروه سیاسی- تحریم‌ها کار ایران را برای مقابله با کرونا سخت کرده‌اند؛ این موضوعی است که نه تنها پنهان نمی‌شود بلکه مقامات کشورمان در روزهای گذشته به طور مکرر روی آن تأکید داشته‌اند. موضوعی که حتی محور اصلی نامه رئیس جمهوری به سران برخی از کشورهای جهان هم بود. وزارت خارجه هم در تمام این مدت قسمت اصلی تمرکز کارش را بر همین موضوع گذاشته است. حالا به نظر می‌رسد به موازات تلاش‌های دیپلماتیک دولت تحرکات دیگری هم برای طرح اعتراض ایران به تحریم‌های امریکا و تأثیر غیرانسانی آن در دوران شیوع کرونا در سطح بین‌المللی در حال کلید خوردن است. دیروز شهیندخت مولاوردی، معاون سابق امور زنان ریاست جمهوری با انتشار طوماری در توئیتر خود، خواستار حمایت کاربران از پویش رفع تحریم‌های امریکا علیه ایران شد. همزمان سه نماینده مجلس هم در توئیت‌هایی به زبان انگلیسی خطاب به سازمان ملل خواستار موضعگیری جامعه جهانی علیه تحریم‌های ظالمانه امریکا بر ایران شده‌اند. در اقدامی دیگر نیز مصطفی کواکبیان، رئیس فراکسیون دیپلماسی و منافع ملی مجلس طی نامه‌ای به ایلهان عمر، نماینده کنگره امریکا به قطع دسترسی ایرانیان به خدمات بهداشتی لازم برای مقابله با کرونا به واسطه تحریم‌های امریکا اعتراض کرده است.
 اعتراض سیاستمداران واشنگتن به تحریم‌های امریکا
دولت امریکا در ابتدای بروز نشانه‌های ورود کرونا به ایران اعلام کرده بود که حاضر است در این زمینه دست به اقداماتی بشردوستانه برای کمک به کشورمان بزند. ادعایی که نه فقط مقامات ایران بلکه خیلی از سیاسیون در واشنگتن هم در صداقت و صحت آن شکی جدی دارند؛ چه آنکه درست در همین شرایط الیزابت وارن، سناتور امریکایی با ارسال نامه‌ای به مایک پمپئو و استیو منوچین وزرای خارجه و خزانه‌داری امریکا، نسبت به تبعات منفی تحریم‌های اعمالی امریکا در حوزه سلامت مردم ایران هشدار داده و از آنها خواسته تا اطمینان یابند تحریم‌های امریکا مانعی در راه مبارزه با شیوع ویروس کرونا در ایران نیست.
همچنین در روزهای گذشته هم ایلهان عمر، نماینده کنگره امریکا خواستار رفع این تحریم‌ها شده بود. البته این دست موضعگیری‌ها فقط در مرزهای جغرافیایی ایران و امریکا محدود نشده و همین دیروز سخنگوی وزارت خارجه چین خواستار لغو تحریم‌های «غیرانسانی» علیه ایران شد. چین پیش‌تر هم در موضع‌گیری‌های خود بر همین موضوع به عنوان عاملی منفی در جهت مبارزه ایران با کرونا تأکید کرده بود. به گزارش ایسنا به نقل از روزنامه چاینا دیلی، «گنگ شوانگ» سخنگوی وزارت امور خارجه چین درباره تحریم‌های امریکا علیه کشورمان، گفته است: تداوم تحریم‌های یک‌جانبه بر ایران در یک چنین موقعیت حیاتی، تأثیری جدی بر مبارزه با کروناویروس جدید در ایران خواهد داشت. او افزوده است: «تحریم‌هایی غیر انسانی مانند این تحریم‌ها فقط شرایط را برای کسانی که در وضعیت سختی هستند بدتر خواهد کرد و چین از کشورهای مرتبط می‌خواهد که این تحریم‌های علیه ایران را لغو کنند.» دیروز ظهر نیز وزارت خارجه اعلام کرد که کمک‌های انسان دوستانه ازبکستان شامل اقلام دارویی در راه ایران است. این کمک‌ها شامل مقادیری از اقلام بهداشتی و درمانی به منظور مبارزه با شیوع ویروس کرونا می‌شود که توسط یک هواپیمای ازبکی عازم ایران شده است.
 از امضای طومار تا نامه رئیس بنیاد رهبران سیاسی زن جهان
در ایران اما به نظر می‌رسد تلاش‌هایی دیپلماتیک برای جلب توجه دنیا به تأثیر تحریم‌های یکجانبه امریکا علیه ایران در مبارزه با کرونا به شکلی جدی‌تر در حال پیگیری است. دیروز شهیندخت مولاوردی، دبیرکل جمعیت دفاع از حقوق بشر و معاون سابق زنان و خانواده رئیس جمهوری با انتشار طوماری در توئیتر خود، خواستار حمایت کاربران از پویش رفع تحریم‌های امریکا علیه ایران شد.
مولاوردی در این توئیت با منشن کردن وزارت خزانه‌داری امریکا، از کاربران خواست با ورود به یک پیوست (LINK) نام‌نویسی کرده و طومار (گروه امریکایی ضد جنگ کدپینک) علیه تحریمِ یکجانبه امریکا را امضا کنند.  همچنین طیبه سیاوشی، فاطمه سعیدی و حمیده زرآبادی به عنوان سه نماینده مجلس دهم در توئیت‌هایی به زبان انگلیسی خطاب به سازمان ملل خواستار موضعگیری جامعه جهانی علیه تحریم‌های ظالمانه امریکا بر ایران شده‌اند؛ «مردم ایران تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار دارند علیرغم همکاری جهانی برای مهار ویروس کرونا ایرانیان با تحریم‌های مالی روبرو هستند که دسترسی آنها به دارو و اقلام مورد نیاز را غیرممکن کرده‌است زمان آن فرا رسیده است که جامعه بین‌الملل علیه تحریم‌های غیر انسانی دولت ایالات متحده موضع بگیرد.»
طیبه سیاوشی، یکی از همین سه نماینده درباره این اقدام به «ایرنا» گفته است: «در فضای دیپلماسی کشور به لحاظ اجرایی و عملی و رسانه‌ای نیز این تلاش‌ها در جریان است، رسانه‌ها می‌توانند پیام را به همه جهان برسانند، اما قطعاً اقدامات اجرایی برای این منظور - علاوه بر  وزارت بهداشت که با سازمان بهداشت جهانی در ارتباط است - نیازمند اقدامات و تلاش‌های وزارت امور خارجه و مجلس است.»
اینها در حالی است که رئیس فراکسیون زنان مجلس نیز در پیامی به رئیس بنیاد رهبران سیاسی زن جهان، با تأکید بر کمبود امکانات بهداشتی و پزشکی ناشی از تحریم‌های غیرقانونی، گفت: این موضوع علاوه بر تهدید سلامت جسمانی زنان و دختران ایران، سلامت روان آنها را با تهدید جدی مواجه کرده است. فریده اولاد قباد در پیام خود خطاب به «سیلوانا کوچ مهرین» رئیس بنیاد رهبران سیاسی زن جهان خواست که در این شرایط سخت و بحران جهانی، رهبران سیاسی زنان به عنوان شبکه جهانی سیاستمداران زن به وظیفه خطیر خود درخصوص زنان عمل کرده و با انعکاس صدای ایرانیان خواستار رفع سریع تحریم‌های غیر بشردوستانه، ظالمانه و خصمانه امریکا علیه مردم ایران شوند.
 پاسخ کواکبیان به توئیت ایلهان عمر
 مصطفی کواکبیان، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم اقدام به انتشار نامه‌ای خطاب به ایلهان عمر، نماینده کنگره امریکا کرد و در آن نوشت: تحریم‌های امریکا دسترسی مردم ایران را به نیازهای بهداشتی و دارویی مختل کرده است. نماینده تهران با یادآوری تأثیر تحریم‌های امریکا بر زندگی مردم ایران نوشته است: امریکا برخلاف ادعایش در حال فریب افکار عمومی است و تحریم‌های اقتصادی آن، با هدف محروم‌سازی مردم ایران از دریافت کمک‌های بین‌المللی و حتی خرید اقلام و تجهیزات پزشکی طراحی شده و در حال اجرا است. از این‌رو دولت ایالات متحده امریکا باید موانعی که بر سر راه توسعه سلامت جهانی است را از میان بردارد و با دست کشیدن از اقدامات لجوجانه خود، به مبارزه با این ویروس کمک کند. او با اشاره به اعتراضات اخیر ایلهان عمر به دولت امریکا بابت این تحریم‌ها، این اقدامات را «امیدبخش» خوانده و گفته است: امیدوارم این تلاش‌های انسان‌دوستانه با همراهی سایر نمایندگان مدافع واقعی حقوق بشر منجر به برچیده شدن تحریم‌های ظالمانه و رساندن دارو و اقلام بهداشتی به مردم ایران برای مبارزه با ویروس کرونا شود.
کواکبیان از این نماینده کنگره امریکا خواسته تا دولتمردان این کشور را به «رعایت وظایف انسانی بدون ملاحظه مقاصد و اهداف سیاسی» راهنمایی کند.

برش
صندوق بین‌المللی پول با درخواست ایران موافقت می‌کند

صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده برای مقابله با کرونا 50 میلیارد دلار اعتبار اختصاص داده است که در قالب وام به کشورها اعطا خواهد شد.
جمهوری اسلامی ایران هم به‌صورت رسمی درخواست 5 میلیارد دلار کمک از این نهاد بین‌المللی کرده است. حالا اما این سؤال مطرح می‌شود که با توجه به اعمال فشارهای امریکا آیا ایران می‌تواند این وام را جهت مقابله با بیماری کرونا دریافت کند؟
علی دینی ترکمانی اقتصاددان در پاسخ به این سؤال گفته است: به‌نظر می‌رسد با این تقاضای ایران موافقت شود و رد نخواهد شد، اما نکته مهم این است که معلوم نیست با چه میزان از میزان درخواست ایران موافقت شود، در این رابطه صندوق بین‌المللی پول 50 میلیارد دلار برای بحث کرونا اختصاص داده، اما این مبلغ برای کل کشور‌ها است و بعید به نظر می‌رسد با کل بودجه درخواستی ایران موافقت شود.
وی در گفت‌و‌گو با سایت «فرارو» افزوده: از سویی به‌دلیل اینکه وام مزبور به دلایل بشر دوستانه و انسانی است، مشکلی برای جابه جایی آن به وجود نمی‌آید و با توجه به کانال‌هایی که خود صندوق بین‌المللی پول دارد، این پول در اختیار بانک مرکزی ایران قرار خواهد گرفت، از سوی دیگر اگر حتی با یک میلیارد دلار این درخواست موافقت کنند، معادل ریالی آن با دلار ۱۵ هزار تومانی برابر ۱۵ هزار میلیارد تومان می‌شود که به هیچ عنوان کم نیست و می‌توان هم با آن لوازم و ملزومات پزشکی، بهداشتی و درمانی مرتبط با کرونا را تهیه کرد و هم به کسب و کار‌ها و افرادی که از شیوع ویروس کرونا خسارت دیده‌اند، مبالغی را پرداخت کرد.
دینی ترکمانی با بیان اینکه ورود ایران به لیست سیاه FATF نمی‌تواند مانع از آن شود تا این وام به ایران پرداخت شود، گفت: به‌دلیل اینکه شاید گفته شود ایران دارای ریسک معامله است و در لیست سیاه قرار گرفته امکان این نقل و انتقال وجود ندارد، باید گفت: اگر صندوق بین‌المللی پول با درخواست ایران موافقت کند، در آن صورت این نهاد بین‌المللی از دولت امریکا با توجه به شیوع ویروس کرونا مجوز پرداخت این وام را اخذ خواهد کرد، این در حالی است که دولت امریکا نیز به طور رسمی اعلام کرده با کمک‌های بشر دوستانه به ایران به خاطر کرونا موافقت است و در این زمینه محدودیتی وجود ندارد.