رکورد سقوط 38 ساله قیمت نفت شکست

گروه اقتصادی / از بازار جهانی نفت خام، صدای خرد شدن موقتی استخوان‌های نفت شیل (غیرمتعارف) به‌گوش می‌رسد. روز گذشته قیمت شاخص WTI به پایین‌ترین سطح از سال 1999 میلادی رسید. در زمان تنظیم این گزارش، قیمت نفت خام شاخص دبلیوتی‌آی امریکا در بازار معاملات کاغذی 11.35 دلار در بشکه بود که این میزان کاهش در 38 سال اخیر بی‌سابقه است. این شاخص روز گذشته حدود 37 درصد کاهش یافت که علت عمده آن تضعیف شدید تقاضا و نگرانی از پرشدن مخازن ذخیره‌سازی نفت خام امریکا در نتیجه همه‌گیری ویروس کرونا بود. در همین حال احتمال سقوط شدیدتر قیمت نیز داده می شد.
اما هزینه استخراج نفت شیل خیلی بالاتر است و کارشناسان بر این باورند که در ارقام زیر 30 دلار در بشکه تولید این نفت صرفه اقتصادی ندارد. لذا به جز آن بخش از تولید که در نرخ‌های بالاتر پیش فروش شده‌اند، اکنون سرمایه‌گذاری برای تولید این نفت مقرون به صرفه نیست و همین موضوع باعث توقف فعالیت دکل‌های حفاری در بسیاری از میادین نفت شیل شده است.
مسأله دیگر، فاصله قیمتی این شاخص با شاخص نفتی برنت است. روز گذشته هر بشکه نفت خام برنت نیز با 6 درصد کاهش به 26.38 دلار تا زمان تنظیم این گزارش رسیده بود. به این ترتیب فاصله قیمتی دو شاخص جهانی نفت به فراتر از 15 دلار رفت. همواره میان دو شاخص فاصله قیمتی وجود داشته است اما این بی‌سابقه است که فاصله قیمتی شاخص نفت خام WTI با شاخص برنت بیش از قیمت آن باشد. اکنون نفت شیل در کانال 11 دلار قیمت‌گذاری می‌شود و این رقم با قیمت نفت برنت دریای شمال 15 دلار فاصله دارد. اتفاقی ناگوار برای نفت شیل و همین‌طور مؤثر بر معاملات بازارهای جهانی نفت.
در این خصوص نرسی قربان، کارشناس بین‌الملل انرژی ،اوضاع بازار نفت را وخیم توصیف می‌کند و می‌گوید: «عوامل متعددی در افت قیمت‌ها تا این سطح نقش داشته که منشأ تمامی آنها همه‌گیری ویروس کرونا و افت تقاضا برای انرژی است.»
قربان در گفت‌و‌گو با«ایران» ادامه می‌دهد: «کاهش شدید تقاضا در ایالت‌های امریکا، تعطیلی کارخانجات این کشور و کاهش ترددها و فعالیت حمل‌ونقل و عوامل دیگر در زمینه تولید و انتقال و ذخیره‌سازی نفت خام غیرمتعارف امریکا در زمینه افت شاخص WTI تأثیر ویژه‌ای داشته است.» تحلیلگران انرژی می‌گویند که در شرایط کنونی جنگ تصاحب مخازن ذخیره‌سازی شکل گرفته وهمین موضوع هزینه اجاره کشتی‌های نفتکش را افزایش داده است.
قربان با اشاره اینکه افت قیمت‌های کنونی تولیدکنندگان نفت غیرمتعارف امریکا را دچار استرس و ابهام درباره آینده خواهد کرد، توضیح می‌دهد: «احتمالاً این تولیدکنندگان درصدد فروش نفت بیشتر در قیمت‌های کنونی هستند. چراکه احتمال سقوط بیشتر قیمت‌ها وجود دارد. تولید آتی این تولیدکنندگان خرد الان تحت تأثیر افت قیمت هاست. هرچند که قیمت شاخص «دبلیو تی آی» برای معاملات کاغذی در بازار است اما سرمایه‌گذاری در نفت شیل در قیمت‌های زیر 30دلار صرفه ندارد. البته تولیدکنندگان شیل که قبلاً تولیدات خود را به فروش رسانده‌اند در نتیجه پولشان را گرفته‌اند و اکنون نیز این بخش مشکلی ندارد.»
اودرباره فاصله قیمتی دو شاخص برنت و WTI نیز می‌گوید: «احتمالاً این مسأله باعث می‌شود که برخی از معامله گران بازار دست به فروش بخش خریداری شده در شاخص برنت و جایگزین کردن WTI با آن بزنند. چراکه احتمالاً در آینده دوباره تفاوت قیمتی این دو شاخص کم خواهد شد و از این موضوع معامله گران سود می‌برند.» همواره میان دو شاخص اصلی برنت و WTI فاصله قیمتی وجود داشته است اما سابقه نداشته که میزان فاصله دو شاخص بیش از قیمت هر بشکه نفت WTI باشد. به‌نظر می‌رسد که ریزش شدید تولید نفت شیل امریکا در پیش باشد. به‌گزارش رویترز، مایکل مک‌کارتی، تحلیلگر ارشد مؤسسه سی‌ام‌سی سیدنی، نیز می‌گوید: «کاهش قیمت نفت خام نشان‌دهنده مازاد ذخیره‌سازی‌های نفت خام در مراکز اصلی ذخیره‌سازی ایالات متحده در کوشینگ اوکلاهاما و کاهش شدید تقاضا برای نفت و فرآورده‌های نفتی است. هنوز ظرفیت تکمیل نشده‌ است، اما واهمه در این باره همچنان باقی است. با رسیدن به حداکثر ظرفیت، تولیدکنندگان مجبورند تولید را کاهش دهند.»