دعوت به نیکی­‌ها

حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی  
«وَلْتَکنْ مِّنْکمْ أُمَّه یدْعُونَ إِلَى‏ الْخَیرِ وَیأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ ینْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکرِ وَأُوْلَئِک هُمُ الْمُفْلِحُونَ» (آل‏عمران، 104)
و از میان شما باید گروهى به خیر دعوت کنند و امر به‌معروف و نهى از منکر کنند و آنها همان رستگارانند.
امر به‌معروف، نشانه‏ عشق به مکتب، عشق به مردم، علاقه به سلامتى جامعه و نشانه‏ آزادى بیان، غیرت دینى، ارتباط دوستانه بین مردم و نشانه‏ فطرت بیدار و نظارت عمومى و حضور در صحنه است.
امر به‌معروف و نهى از منکر، سبب تشویق نیکوکاران، آگاه کردن جاهلان، هشدار به خلافکاران و ایجاد نوعى انضباط اجتماعى است.
حضرت على‏(ع) مى‏‌فرماید: امر به‌معروف و نهى از منکر، مصلحت عامه است. و در حدیث دیگر مى‏‌خوانیم: کسى که جلوى منکر را نگیرد، مانند کسى است که مجروحى را در جاده رها کند تا بمیرد.
قیام امام حسین(ع) براى امر به‌معروف و نهى از منکر بود. «اُرید ان امر بالمعروف و انهى عن المنکر»
سکوت و بى‌تفاوتى در مقابل گناه، سبب مى‌‏شود که گناه کردن عادى شود، گنهکار جرأت پیدا کند، شیطان راضى شود و خدا بر ما غضب کند.
اگر کسى را به‌کار خوبى دعوت کردیم، در پاداش کارهاى خوب او نیز شریک هستیم، ولى اگر در برابر فساد، انحراف و گناه ساکت نشستیم، بتدریج فساد رشد مى‏‌کند و افراد فاسد و مفسد بر مردم حاکم خواهند شد.
انسان باید از انجام گناه هم در دل ناراحت باشد، هم با زبان، نهى کند و هم با بهره‌گیری از قانون، مانع انجام آن شود.
توجیهاتی از این قبیل که: گناه دیگران کارى به ما ندارد، آزادى مردم را سلب نکنیم، من اهل ترس وخجالت هستم، با یک گل که بهار نمى‌‏شود، عیسى به دین خود موسى به دین خود، ما را در یک قبر قرار نمى‏‌دهند، دیگران هستند، من چرا امر به معروف کنم؟ با نهى از منکر، دوستان یا مشتریان خود را از دست مى‌‏دهم و امثال آن، نمى‌‏توانند این تکلیف را از دوش ما بردارد.
امر به‌معروف، نشانه بهترین امت‏
«کنتُم خَیرَ أُمَّه أُخْرِجَت لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللهِ...» (آل‏عمران، 110)
شما بهترین امتى هستید که براى مردم ظاهر (و برگزیده) شده‏‌اید. به‌خوبى‏‌ها فرمان مى‏‌دهید و از بدى‏‌ها و زشتى‏‌ها، نهى مى‏‌کنید و به خدا ایمان دارید...
بر اساس این آیه:
1. بهترین امت بودن با شعار نیست، با ایمان و امر به‌معروف و نهى از منکر است.
2. در امت ساکت و ترسو خیرى نیست.
3. امر به‌معروف و نهى از منکر، معیار امتیاز امت‏‌هاست.
4. سفارش به خوبى‏‌ها، بدون مبارزه با فساد، کم نتیجه است.
5. امر به‌معروف، مقدم بر نهى از منکر است.
6. در امر به‌معروف، سن و سواد و موقعیت اجتماعى نقشى ندارد.
هر یک از افراد امت، حتی یک دختر 9 ساله حق دارد رئیس‌جمهوری را امر و نهی کند.
چنانکه لقمان به فرزندش گفت: «یا بنى اقم الصلاه و امر بالمعروف...».