مودّت اهل بیت علیهم السلام

حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی  
«قُلْ لَّا اَسْئَلُکمْ عَلَیْهِ اَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبَى‏ وَ مَن یَقتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْناً إِنَّ اللهَ غَفُورٌ شَکورٌ» (شورى، 23)
(اى پیامبر! به مردم) بگو: من از شما بر این (رسالت خود) هیچ مزدى جز مودت ذی القربی را نمی خواهم و هرکس کار نیکى انجام دهد، براى او در نیکویى آن می‌افزاییم. همانا خداوند بسیار آمرزنده و قدردان است.
بارها در قرآن این سخن از قول پیامبران مختلف نقل شده که ما از مردم مزد و پاداشى نمی خواهیم. پیامبر اسلام نیز از مردم درخواست مزد مادى نداشت، ولى دو مرتبه از طرف خداوند مأمور شد تا مزد معنوى را که به نفع خود مردم است، از مردم تقاضا کند.
یک بار ‏فرمود: من پاداشی جز مودت اهل بیتم نمی‌خواهم: «الاّ المودّه فى القربى» و یک بار فرمود: من هیچ مزدى
نمی خواهم، جز آنکه کسی راه خدا را انتخاب کند: «الاّ من شاء ان یتّخذ الى ربّه سبیلا». آیه‌ای دیگر، نتیجه مودّت را به نفع خود مردم می‌داند: «قُلْ مَا سَأَلْتُکم مِّنْ اَجْرٍ فَهُوَ لَکمْ ان اَجْرِىَ إِلَّا عَلَى‌الله وَهُوَ عَلَى‏ کلِ‏ّ شَىْ‏ءٍ شَهِیدٌ»؛ بگو: هر مزدى که از شما خواستم، آن به نفع شماست، مزد من جز بر خدا نیست و او بر هر چیزى گواه است.
بنابراین پیامبراکرم اعلام می‌کند: اگر من از شما مزدى درخواست می کنم و می گویم اهل بیتم را دوست بدارید، به‌خاطر آن است که فایده‏ این کار به خود شما بر می گردد. زیرا کسى که به اهل بیت معصوم پیامبر علاقه‌مند باشد، از آنان پیروى می کند و هر کس از رهبران معصوم پیروى کند، از راه خدا پیروى کرده است. مثل معلمى که به شاگردانش بگوید: من از شما پاداشی نمی خواهم، جز آنکه درس مرا خوب بخوانید، که طبیعی است فایده این امر به خود شاگرد برمی گردد.
از طرفى مودت با دو چیز ملازم است: یکى شناخت و معرفت، زیرا تا انسان کسى را نشناسد نمی تواند به او عشق بورزد. دوم اطاعت و تبعیت، زیرا مودت بدون اطاعت، نوعى تظاهر و ریاکارى و دروغ و تملق است. پس کسانى که راه خود را از راه اهل بیت پیامبر علیهم‌السلام جدا کردند، راه خدا را پیش نگرفته‏ اند. این از دیدگاه قرآن.
اما از نظر عقل. پاداش باید همسنگ و هموزن عمل باشد. رسالت، جز امامت که ادامه آن است هم وزنى ندارد، مزد رسالت ادامه هدایت است، مزد یک معصوم، سپردن کار به معصوم دیگر است.
از سوی دیگر، مگر می شود بگوییم مسلمانان صدر اسلام مأمور بودند مزد رسالت را بپردازند و نسبت به قُربى مودت داشته باشند، ولى مسلمانان امروز یا این وظیفه را ندارند یا قربایى نیست تا به او مودت بورزند. اگر مزد رسالت، مودت قربى است، امروز هم باید قُربایى باشد تا نسبت به او مودت و اطاعت داشته باشیم. آرى، امروز باید نسبت به امام زمان علیه‌السلام مودت داشته و مطیع او باشیم. البته اطاعت آن حضرت در زمان غیبت، عمل به پیام او و رجوع به فقهاى جامع الشرایط است.
فخررازى از مفسران بزرگ اهل سنت، در تفسیر خود آورده است: همین که آیه مودت نازل شد، از پیامبر اکرم پرسیدند: قربى‏ چه کسانى هستند؟ حضرت فرمود: على و فاطمه و فرزندانش.