قرارداد احداث مترو اهواز فسخ شد

زهره افشار
خبرنگار
سهم اهوازی‌ها از پروژه قطار شهری این کلانشهر، پس از 11 سال خلف وعده، کارگاهی بزرگ و محصور شده با ایرانیت‌های رنگ و رو رفته در مرکز شهر است.  این سرنوشت پروژه‌ای است که روبان آن 15 سال پیش با بوق و کرنا قیچی خورد؛ پروژه ای که قرار بود شرکت کیسون به‌عنوان پیمانکار، اهوازی‌ها را در طول چهار سال صاحب مترو کند. سال‌هاست که اخطارها و هشدارها از سوی کارفرما و توجیه‌ها و بهانه‌ها از سوی پیمانکار در نامه‌نگاری‌ها و جلسات رسمی و غیررسمی با موضوع مترو اهواز در حال رفت و برگشت است و سرانجام شهرداری اهواز به تصمیم نهایی رسید؛ فسخ قرارداد. این تصمیم البته تا مرحله نهایی شدن افت و خیز زیادی داشته است. معاون وقت عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در سال ۹۶ با خط و نشان کشیدن از خلع ید پیمانکار این پروژه سخن گفت و خواستار تعیین تکلیف و خلع ید پیمانکار مترو اهواز به‌دلیل ناتوانی در اجرای این طرح شد.
دو سال پیش هم استاندار خوزستان از تصمیم جدی اعضای شورای سازمان قطار شهری بر خلع ید پیمانکار پروژه خبر داد و بیان کرد: با شرکت کیسون به‌عنوان پیمانکار این پروژه نمی‌توان کار را ادامه داد از این‌رو باید خلع ید شود.
غلامرضا شریعتی قرارداد بسته شده با شرکت کیسون را یک قرارداد بد توصیف کرد و افزود: تاکنون به خاطر مفاد این قرارداد با شرکت کیسون بردباری کرده‌ایم اما ادامه این شرایط ممکن نیست.
مدیرعامل شرکت کیسون همان زمان مدعی طلبی بیش از ۱۰هزار میلیارد ریال شد که بخشی از مطالبات از کارفرما به‌دلیل تغییر در پروژه و احداث ایستگاه‌های مترو در زیر زمین است.
گیتی سیف اللهی مدعی شد: اعتباراتی که کارفرمای پروژه قطار شهری اهواز به شرکت کیسون داده به اندازه‌ای کم است که توان پرداخت حقوق کارکنان این مجموعه را نداریم و حتی چند پرداختی آخر با نظارت خود کارفرما به طور مستقیم به حساب کارکنان واریز شده است؛ هر ماه مبلغی حدود ۱۰ میلیارد ریال به بدهی ما به کارکنان افزوده می‌شود.
پروژه مترو اهواز از نیروگاه زرگان در شمال شرقی اهواز شروع می‌شود و پس از عبور از میدان‌های اصلی شهر، در منطقه بقایی در جنوب غربی اهواز به انتهای مسیر خود می‌رسد. طول این مسیر بر اساس مصوبه شورای عالی ترافیک کشور ۲۳ کیلومتر و شامل ۲۴ ایستگاه است. این پروژه به ۲ گام دسته‌بندی و گام نخست آن از فرودگاه تا مصلی با ۶ ایستگاه تعیین شده است.
شهردار اهواز: فسخ ابلاغ شده و قطعی است
پروژه‌ای که پس از 15 سال از شروع ساختش هنوز حدود 28درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مردم در حسرت خواب سرمایه‌ای هستند که به جای آرامش برای اهوازی‌ها آه و حسرت را به ارمغان آورده است، اکنون به بن‌بست کامل خورده است. هفته گذشته بود که «موسی شاعری» شهردار اهواز خبر از فسخ قرارداد با شرکت پیمانکار ساخت مترو اهواز داد. خبری که مردم را هم خوشحال و هم نگران کرد؛ خوشحال از اینکه بالاخره عزمی برای پایان دادن به این قصه پرغصه ایجاد شده و نگران از اینکه تکمیل پروژه قرار است چگونه باشد؟ موسی شاعری شهردار اهواز در مصاحبه با «ایران» گفت: مردم نگران نباشند پای حرفم برای فسخ قرارداد شرکت کیسون، پیمانکار مترو اهواز، ایستاده‌ام و بدون تعارف بگویم فسخ این قرارداد غیرقابل برگشت است. وی با اشاره به اینکه استاندار خوزستان نیز پای فسخ قرارداد را امضا کرده افزود: فسخ قرارداد رسماً اعلام و مراحل قانونی آن طی شده و اگر کیسون کارگاه را تحویل ندهد، موضوع از طریق مراجع قضایی پیگیری خواهد شد. وی تأکید کرد: اجازه نمی‌دهیم نگرانی مردم بابت تأخیر در این پروژه ادامه داشته باشد و باید بگویم گزینه‌های ما برای ادامه کار در دست بررسی است و انعقاد قرارداد با شرکت جدید در حال طی مراحل کارشناسی و قانونی خود است. شهردار اهواز تصریح کرد: قرارداد شرکت کیسون در سال 85 برای ساخت مترو اهواز زوایای پنهان و اشکالاتی داشته که در صورت لزوم همه مستندات آن برای روشن شدن افکارعمومی ارائه خواهد شد. از شاعری در خصوص توجیهات فنی و کارشناسی برای مترو اهواز در سال 85 پرسیدیم وی تأکید کرد: هر چند برای این پروژه هم مانند دیگر ابرپروژه‌ها مطالعات دقیقی انجام شده بود اما می‌توانم به صراحت بگویم شتابزده عمل شده و در اجرا با مشکلاتی مواجه شد. به گفته وی در سال 85 شرکت کیسون و 10 شرکت دیگر در مناقصه ساخت این پروژه شرکت کردند و به این دلیل که این قرارداد قرار بود به‌صورت EPCF یا مهندسی، اجرا و ساخت با شرط تأمین مالی باشد و 85 درصد هزینه اجرای طرح به‌صورت فاینانس از چین تأمین شود 10 پاکت دیگر اصلاً بازنشد و کار به کیسون سپرده شد. میزان قرارداد در سال 85 با دلار 908 تومانی حدود 970 میلیون دلار یا 730 میلیارد تومان می‌شد. شهردار اهواز گفت: در حال حاضر این طرح پس از گذشت 15 سال تنها 28درصد پیشرفت فیزیکی دارد و این در حالی است که بر اساس صورت وضعیت ارائه شده از سوی کیسون کارکرد این شرکت 240 میلیارد تومان بوده است اما بیش از کارکرد خود تعدیل گرفته و پروژه را معطل کرده است. در واقع در قبال 28 درصد کار 560 میلیاردتومان دریافت کرده و در آخرین ادعا گفته یکهزارو 400 میلیارد دیگر باید دریافت کند. وی خاطرنشان کرد، «فسخ این قرارداد در راستای حفظ حقوق مردم بوده و سرمایه خود مردم است و کسی حق ندارد آن را نادیده بگیرد. شاعری در پاسخ به این پرسش که کیسون برای گرفتن اضافه دریافت چه ادعایی دارد، گفت: در سال 85 ظرفیت حمل مسافر برای این مترو روزانه 12 هزار نفر بوده که بعداً شورای‌عالی ترافیک آن را به 17 هزار نفر افزایش داد. کیسون هم می‌گوید، قطر تونل را از 5 مترو 40 سانتیمتر به 5 متر و 90 سانتیمتر رسانده است. از سوی دیگر بخش اندکی از مسیر مترو که یک کیلومتر هم نمی‌شود و چند ایستگاه از روی زمین به زیر زمین انتقال یافته است. شهردار اهواز گفت: مترو بسیاری از شهرها که چند سال پس از مترو اهواز کلید خورده به ثمر نشسته است. شهردار اهواز گفت: متأسفانه کیسون به کارگران بومی 20 ماه است حقوق نداده و این مشکلاتی را برای این کارگران به وجود آورده است.
کیسون: اشتباه شده است
اعلام فسخ قرارداد مترو اهواز در استان خوزستان و رسانه‌های این استان انعکاس زیادی داشته است. کیسون در پاسخ به پیگیری‌های خبرنگار ما فقط به اطلاعیه‌ای اکتفا کرد که چند روز پیش و در واکنش به تأثیر فسخ قرارداد این شرکت با شهرداری اهواز بر سهام آن در بورس منتشر کرد.
در این اطلاعیه که با امضای گیتی سیف اللهی، مدیرعامل این شرکت خطاب به سرپرست نظارت بر ناشران بازار پایه منتشر شده، آمده است: «پیرو اخبار منتشر شده در برخی از رسانه‌ها مبنی براخطار فسخ پیمان پروژه قطار شهری اهواز به استحضار می‌رساند فسخ پیمان مذکور که احضار آن توسط شهرداری اهواز اعلام گردیده است با توجه به متن پیام و شرایط نظام فنی – اجرایی کشور قانونی نیست و اشتباهی رخ داده است که اصلاح خواهد شد و مشارکت کیسون نورینکو در حال پیگیری و رفع آن است.» روابط عمومی این شرکت در پاسخ به پیگیری‌های خبرنگار ما گفت فعلاً این شرکت بیشتر از این اطلاعیه پاسخ دیگری ندارد.