همه با فاصله، کنار هم

محسن بوالحسنی
خبرنگار
مخاطبان همیشگی سینما و تئاتر بعد از چهارماه قرار است بالاخره پا به سالن‌های تئاتر بگذارند و طبق روال و سنت قدیم و اصیل از نزدیک به تماشای تئاتر بنشینند. از طرف دیگر هم بعد از انتشار و ابلاغ شیوه نامه‌ اجرایی و بهداشتی که تئاتر شهر منتشر کرد سالن‌های نمایش در شهر تهران یکی‌یکی مراحل ضدعفونی و ایمن‌سازی بهداشت را پشت سر گذاشتند و به‌عنوان یک پروسه مستمر در حال انجام آن هستند.
رعایت پروتکل‌های بهداشتی
همانطور که در چند سطر بالا به آن اشاره شد تمام ارکانی که درگیر برگزاری نمایش‌های تئاتر می‌شوند از سالن‌های نمایشی گرفته تا خود هنرمندان و تماشاگران موظف به رعایت پروتکل‌های بهداشتی ابلاغ شده هستند، به‌عنوان مثال طی ماه گذشته سه بار هلال احمر منطقه11 ‌به همراه ناحیه 1شهرداری منطقه 11 و آتش‌نشانی اقدام به ضدعفونی مجموعه تئاتر شهر کرده و گفته می‌شود موادی که برای این ضدعفونی استفاده شده  موادی پایدارتر هستند که اطمینان خاطر را بیشتر می‌کند. خوب است که مخاطبان تئاتر به‌صورت جزئی بدانند و باخبر باشند که تمام اجزای سالن‌ها از فضاهای داخلی و بیرونی مجموعه تئاتر شهر ضدعفونی شده و این عملیات همچنان در حال اجرا و انجام است، یعنی پس از اجرای هر نمایش، نیروهای خدماتی مجموعه تمام صندلی‌ها، صحنه، پشت صحنه و اتاق‌های گریم و... را ضدعفونی می‌کنند. از طرف دیگر در ورودی تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر، ورودی تالار سایه و چهارسو و البته ورودی قسمت اداری این مجموعه تونل‌های ضدعفونی به‌صورت پرتابل نصب شده که ضریب اطمینان مخاطبان و هنرمندان را بالاتر ببرد. نکته دیگری که قابل توجه به نظر می‌رسد الزام  استفاده از ماسک برای تمامی افرادی است که وارد سالن می‌شوند و هنرمندان نیز تا آنجا که مشاهدات خبرنگار روزنامه ایران نشان می‌دهد با همکاری بسیار خوب، تمامی اصول و قواعد رعایت پروتکل‌های بهداشتی را به‌جا می‌آورند تا برای هیچ‌کس مشکلی ایجاد نشود. همه این اقدامات مبتنی بر پروتکل‌های بهداشتی ابلاغ شده است و یکی دیگر از اقدامات، فروش بلیت در سازوکار جدید و تازه‌تعریف است. سایت‌های بلیت فروشی به نحوی سازماندهی شده‌اند که به‌صورت خودکار با یک صندلی فاصله بلیت صادر می‌کنند و با این روش بلیت طوری انتخاب و صادر می‌شود که یک صندلی فاصله بین تماشاگران به‌عنوان فاصله اجتماعی مد نظر هم قرار گرفته شود.
تست کرونا از اهالی تئاتر
خبرهایی هم که از گروه‌های نمایشی مثل «یک گاز کوچولو» به کارگردانی فقیه سلطانی می‌رسد گویای این مسأله است که بسیاری از گروه‌های نمایشی مثل این گروه به‌صورت داوطلبانه تست کرونا داده‌اند تا هم خیال خودشان و هم تماشاگرانشان را بیش از پیش راحت کنند. با این توصیفات حالا دیگر به نظر می‌رسد همه به اهمیت رعایت بهداشت و پروتکل‌های بهداشتی برای بی‌اثر کردن ویروس کرونا در سالن‌ها و تالارهای نمایش پی برده‌اند و مردم هم با همکاری خود می‌توانند این اطمینان را بیشتر و بیشتر کنند تا همه در محیطی سالم به زندگی گذشته فرهنگی و اجتماعی خود برگردند.
روکش یکبار مصرف برای صندلی
یکی دیگر از تماشاخانه‌های قدیمی تهران که محل رفت‌ وآمد بسیاری از علاقه‌مندان تئاتر است و چندماهی را به‌دلیل شیوع کرونا در تعطیلی گذراند، حالا چند روزی‌ست که بعد از اجرایی کردن شیوه‌نامه‌های ابلاغی ستاد ملی کرونا مربوط به ضدعفونی و گندزدایی، میزبان هنرمندان و اهل هنر شده است تا کم‌کم این تماشاخانه هم بعد از رخوت و رکودی به‌اجبار، کار خود را از سر بگیرد. بخش‌های مختلف این تماشاخانه هم تقریباً یک‌ هفته‌ای‌ست که ضدغفونی و گندزدایی می‌شود و برای هر بار اجرای صحنه‌ای، شیوه‌ها و پروتکل‌هایی بهداشتی در این مجموعه کار خود را از سر می‌گیرد که در این عملیات ناحیه یک شهرداری منطقه 12 برای پاکسازی محیط با سنگلج همکاری می‌کند. این عملیات در تمام بخش‌های تماشاخانه سنگلج شامل سالن انتظار، سن، جایگاه تماشاگران، رختکن، اتاق‌های گریم و بخش اداری انجام گرفته است. تماشاخانه سنگلج علاوه بر این اقدام،تمام تمهیدات لازم را برای رعایت اصل فاصله‌گذاری اجتماعی و اجرای پروتکل‌های بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا برای پرسنل تماشاخانه، تماشاگران و گروه‌های نمایشی در نظر گرفته و بر همین اساس هم کار خود را از سه‌شنبه سوم تیر و با اولین اجرای نمایش صحنه‌ای شروع کرد، به‌عنوان مثال استفاده از روکش یکبار مصرف برای صندلی‌ها، تب سنجی از تماشاگران در بدو ورود، ضدعفونی کردن بخش‌های مختلف تماشاخانه در قبل و پس از نمایش، الزام استفاده از ماسک و... از جمله این اقدامات بود که باعث شد مردم با خیالی آسوده به تماشای تئاتر بنشینند؛ در سنگلج هم همان سیستم جدید بلیت فروشی که منطبق با پروتکل‌های بهداشتی ستاد ملی کروناست اعمال می‌شود که بر اساس این سیستم تازه روی صندلی‌هایی که به منظور حفظ فاصله میان تماشاگران، به فروش نمی‌رسد، عکس‌هایی از هنرمندان تئاتر قرار داده شده تا هم اصل فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت شود و هم با این خلاقیت، به چهره‌های شاخص هنر ایران ارج گذاشته شود و یاد آن‌ها، حس خالی بودن نصف ظرفیت سالن را کمرنگ کند.
ایرانشهر، همچنان تعطیل
در کنار موضوع بازگشایی دوتماشاخانه‌ای که در بخش‌های قبلی این گزارش به آن اشاره شد  به نظر می‌رسد تعطیلی تماشاخانه ایرانشهر تا چندماه دیگر همچنان ادامه داشته باشد.
حسین مسافرآستانه دبیر شورای سیاستگذاری تماشاخانه ایرانشهر در گفت‌وگو با «مهر» ضمن تأیید این خبر، دلیل اصلی این تصمیم را عدم آمادگی این تماشاخانه و تردید در بازگشت سرمایه دو مسأله مهم گروه‌ها می‌داند و می‌گوید: «به محض اعلام آغاز فعالیت‌های نمایشی در سالن‌ها و تماشاخانه‌ها از ابتدای تیرماه با گروه‌هایی که در فهرست اجرا برای حضور در دو سالن سمندریان و ناظرزاده کرمانی برای اجرا در تیر و مرداد بودند صحبت کردم و متوجه شدم هیچ‌کدام از گروه‌ها تا شهریور و مهر آمادگی لازم  را برای اجرای عمومی  ندارند. تردیدی در این مسأله وجود ندارد که دلایل آنها با متر و معیار تولید آثار تئاتری قابل درک است زیرا فراهم کردن شرایط برای اجرا و به آمادگی رسیدن گروه‌ها بواسطه تمرین‌های مستمر مسأله‌ای زمان‌بر بود و این گروه‌ها با توجه به این مسأله که باید در سالنی با ۵۰ درصد ظرفیت به صحنه بروند نیز در حوزه مسائل مالی و بازگشت سرمایه خود تردید داشتند.» با این حال مسافرآستانه در همین گفت‌وگو به این نکته هم تأکید می‌کند که «اگر گروهی با توجه به تمامی این شرایط برای به صحنه بردن اثر خود اعلام آمادگی کند و بتواند توفیقی در حوزه تبلیغات داشته باشد بی‌هیچ تردیدی تماشاخانه ایرانشهر از این رویداد استقبال خواهد کرد و مشخص است که حضور گروه تئاتری و اجرای آنها بهتر از خالی ماندن تماشاخانه و عدم فعالیت آن تا اواخر شهریور یا مهرماه سال‌جاری است.» این کارگردان تئاتر درباره اجرای مجدد «برگشتن» که خودش کارگردانی آن را به عهده دارد و روزهای پایانی سال 98 روی صحنه بود و  اجرای مجدد آن در سال 99 به‌دلیل شیوع بیماری کرونا متوقف شد هم می‌گوید: «شرایط من نیز برای جمع کردن اعضای گروه، تمرین و حضور در سالن نمایشی متأثر از چنین اتفاقاتی است. باوجود آنکه انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس این نمایش را برای اجرا در سالن سرو دعوت کرده بود و ما نیز تمرینات خود را آغاز کرده بودیم اما شیوع کرونا باعث توقف آن شد. درحال حاضر تنها چند روز است که تمرینات خود را برای اجرای مجدد با تغییرات مختلف آغاز کردیم و با همه این اوصاف هنوز هم نمی‌دانیم که چه زمانی می‌توانیم به آن انسجام و آمادگی برسیم تا بتوانیم کاری با کیفیت را به مخاطب ارائه دهیم.»
بازگشایی سالن‌های تئاتر کانون پرورش فکری
در ادامه روند بازگشایی سالن‌های تئاتر، مدیرکل امور سینمایی و تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم از آغاز اجرای نمایش در مرکز تولید تئاتر کانون به «ایرنا» خبر داد.
امیر مشهدی‌عباس ضمن اعلام این خبر، تأکید کرد که برای فعالیت دوباره دستورالعمل‌های بهداشتی در سه بخش ویژه پرسنل، تماشاگران و گروه‌ها در محوطه سالن انتظار این مرکز نصب شده و تلاش خواهیم کرد تا همه موازین بهداشتی بدرستی رعایت شود؛ از جمله اینکه در ابتدای ورود به سالن انتظار از تمامی میهمانان با دستگاه تب‌سنج، تست گرفته خواهد شد و از ورود مراجعانی که تب بالای ۳۸ درجه داشته باشند جلوگیری می‌شود و برای رفاه حال کودکان و والدین در تمامی بخش‌های عمومی اعم از سالن انتظار، سالن نمایش و سرویس‌های بهداشتی، مواد ضدعفونی تعبیه شده و همچنین در بخش ورودی و خروجی سالن‌ها برای جلوگیری از ازدحام، علائم فاصله‌گذاری روی زمین نصب شده که تماشاگران بر اساس این علائم به سالن وارد یا خارج شوند. مشهدی ‌عباس از لزوم رعایت استفاده از ماسک، شیلد و دستکش از سوی پرسنل این مرکز هم خبر داد و افزود: تلاش کردیم تا کودکان در محیطی امن و ایمن به تماشای نمایش‌ها بنشینند و برای این منظور ماسک‌های کودک نیز در ابتدای ورودی سالن‌ها اهدا می‌شود. او از تقلیل ظرفیت‌ سالن‌های گلستان و بوستان و تهویه مناسب سالن‌ها خبر داد و افزود: با توجه به موازین بهداشتی و برای رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، ظرفیت سالن‌های نمایش در این مرکز به نصف تقلیل داده شد و صندلی‌ها تک نفره، دو نفره و سه نفره ویژه خانواده‌ها در نظر گرفته شده است. گروه‌هایی انتخاب شده که تک پرسوناژ هستند و عوامل کمتری دارند. همچنین در این مدت، از نمایش‌هایی دعوت خواهیم کرد که زمان اجرای کمتری نسبت به دیگر اجراها دارند تا تماشاگران بویژه کودکان در مدت زمانی کوتاه‌تر در محیط بسته سالن‌ها حضور داشته باشند.