به نام تاریخ

5 مرداد
روز صد و بیست و نهم از سال با نام بسیاری از چهره‌های هنری و فرهنگی ایران و جهان همراه است. از بازیگران بزرگ تا اهالی موسیقی.
تولدها
حسین عرفانی: دوبلور محبوب و خوش صدای ایران سال 1321 در چنین روزی به دنیا آمد. او کارش را از سال 1335 در تئاتر آغاز کرد و در 19 سالگی با علی کسمایی در استودیو مولن روژ وارد دوبله شد. فیلم «پروفسور کم حافظه» اولین فیلمی بود که عرفانی در آن به‌صورت رسمی به‌عنوان دوبلور حضور داشت اما در تجربه نخستین نقش اول به جای اورسن ولز صحبت کرد. او در 4 دهه فعالیت به‌عنوان دوبلور به جای بازیگران مشهوری مانند همفری بوگارت، کلارک گیبل و مارلون براندو صحبت کرد اما صدای او برای دیتر هالروردن بازیگر نقش «دی دی» بیشتر در ذهن مخاطبان مانده است. حسین عرفانی سال 1397 درگذشت.
داریوش ارجمند: بازیگر سینما و تلویزیون که با نقش «مالک اشتر» در سریال امام علی(ع) مشهور شد امروز 76 ساله می‌شود. او تاریخ و جامعه شناسی را در دانشگاه فردوسی مشهد خواند و برای تحصیل در رشته تئاتر و سینما راهی پاریس شد. پس از بازگشت به ایران ساخت فیلم‌های کوتاه و بلند را آغاز کرد اما بازی در «ناخدا خورشید» در سال 65 اولین حضورش در سینما بود که برایش سیمرغ بلورین هم همراه آورد. فیلم‌های «کشتی آنجلیکا»، «پرده آخر»، «آدم برفی»، «اعتراض» و «سگ کشی» و سریال‌های «امام علی(ع)»، «به سوی افتخار»، «پلیس جوان»، «ساعت شنی» و مجموعه «ستایش» از جمله کارهای اوست.
کوین اسپیسی: بازیگر توانا و پرحاشیه هالیوود سال 1959 در چنین روزی به دنیا آمد. حضور او در دهه 90 در فیلم‌هایی چون «مظنونین همیشگی» نقدهای مثبت زیادی همراه داشت و او را به‌عنوان یکی از بهترین بازیگران هالیوود مطرح کرد. «زیبای امریکایی»، «محرمانه لس آنجلس»، «هفت» و «21» از فیلم‌های برجسته اسپیسی هستند و او برای «زیبای امریکایی» و «مظنونی همیشگی» جایزه اسکار را برد. سریال «خانه پوشالی» و بازی در نقش «فرانک آندروود» اسپیسی را دوباره به‌عنوان یک ستاره مطرح کرد اما اتهامات آزار جنسی که در سال 2017 به او زده شد موقعیتش را به‌عنوان بازیگر به خطر انداخت و فصل آخر این سریال هم بدون حضور او ساخته شد. سال گذشته دادگاهی برای رسیدگی به اتهامات او برگزار شد اما به‌دلیل اینکه شاکی درباره بعضی موارد پرونده شهادت نداد دادگاه رأی به مختومه شدن پرونده داد.
استنلی کوبریک: کارگردان مشهور سینمای جهان که با اقتباس‌های ادبی شناخته می‌شود سال 1928 در چنین روزی به دنیا آمد. او ابتدا عکاسی می‌کرد اما وقتی در نیویورک به سینما رفت تحت تأثیر کارگردانی و سینما قرار گرفت و «کشتن» اولین فیلم حرفه‌ای او بود که در دهه 50 میلادی ساخته شد. کوبریک در طول 48 سال فعالیت حرفه‌ای 13 فیلم بلند ساخت چون بسیار دقیق بود و گاهی میان دو فیلمش سال‌ها وقفه می‌افتاد. «راه‌های افتخار»، «اسپارتاکوس»، «لولیتا»، «2001: ادیسه فضایی»، «پرتقال کوکی»، «درخشش»، «غلاف تمام فلزی» و «چشمان کاملاً بسته» فیلم‌های مشهوری هستند که کوبریک با آنها شناخته می‌شود. او سال 1999 درگذشت.
جرج برنارد شاو: نویسنده بزرگ ایرلندی تبار سال 1856 در چنین روزی به دنیا آمد. او یکی از توانمندترین نمایشنامه نویسان بریتانیایی پس از شکسپیر است که با نمایشنامه‌هایی چون «ژان مقدس»، «کسب و کار میسیز وارن»، «سزار و کلئوپاترا»، «خواستگاری به سبک روستایی» و «بریده‌های جراید» شناخته می‌شود. او برای نمایشنامه «ژان مقدس» جایزه ادبی نوبل را برد و سال 1938 جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی برای «پیگ هالیون» به دست آورد. جالب است بدانید برنارد شاو یکی از برترین منتقدان موسیقی زمان خودش بود و او از دریافت نشان‌های ملی مانند «نشان مریت» خودداری کرد. برنارد شاو سال 1946 درگذشت.
پل نیومن: بازیگر محبوب دهه 80 میلادی سال 1925 متولد شد. او کارش را در سال 1954 با بازی در «جام نقره» آغاز کرد و بعد از آن در فیلم‌های «تابستان گرم و طولانی»، «گربه روی شیروانی داغ»، «از تراس»، «بیلیارد باز»، «ماجراهای یک مرد جوان همینگوی»، «هاد»، «لوک خوش دست»، «بوچ کسیدی و ساندنس کید»، «رنگ پول»، «هیچ کس احمق نیست» و «جاده‌ای به سوی تباهی» درخشید و برای «رنگ پول» جایزه اسکار را برد. نیومن یکی از بازیگران مطرح بشردوست هالیوود بود و فعالیت‌هایی در این زمینه انجام می‌داد. او سال 2008 درگذشت.
   هوشنگ پزشک نیا نقاش، بهمن مفید بازیگر و کارگردان، شکرخدا گودرزی کارگردان، آنیما احتیاط شاعر، جواد محقق شاعر، سیمین دخت وحیدی شاعر و آلدوس هاکسلی نویسنده بریتانیایی هم متولد امروز هستند.
درگذشت ها
رضا مریدی دلفان: سلطان ساز سرنا سال 1392 در چنین روزی درگذشت. او متولد 1327 بود و سرنانوازی را از پدرش یاد گرفت و سال‌ها به‌عنوان کارمند اداره فرهنگ و هنر استان ایلام و به‌عنوان نوازنده سرنا و کمانچه فعالیت می‌کرد. سال 1389 با اجرای موفقی در کاخ نیاوران تهران لقب سلطان سازهای بادی را گرفت و به‌عنوان یکی از سرشناس‌ترین چهره‌های موسیقی لری شناخته شد. «تصنیف عروس عروس»، «شوشه مکی دایا»، «کشکله شیرازی» از آثار اوست که در موسیقی لری بسیار شناخته شده است. به‌دلیل نقش او در موسیقی لرستان تمبر یادبودی در سالروز درگذشتش منتشر شد.
جعفر بزرگی: بازیگر قدیمی سینما و تلویزیون سال 1385 در چنین روزی درگذشت. او متولد سال 1296 بود و کار هنری اش را با خوانندگی آغاز کرد چون صدای خوشی داشت. پس از آن وارد سینما و تئاتر شد و سال‌ها در این دو عرصه و البته در رادیو فعالیت کرد. فیلم‌های «بچه‌های طلاق»، «افسانه آه»، «درخت گلابی»، «خسوف» و «سگ کشی» و سریال‌های «این خانه دور است»، «کهنه سوار»، «آژانس دوستی»، «کیف انگلیسی» و «رانت خوار کوچک» آثاری بودند که جعفر بزرگی در آنها بازی کرد.