بریده جریده

 تهیه و تنظیم:حسن مجیدی

آرتور پوپ وارد ایران شد

ساعت 20/6 دقیقه هواپیمای حامل پروفسور آرتور پوپ مستشرق نامی امریکا که علاقه خاصی به ایران و فرهنگ ایران دارد و تاکنون بیست بار به کشور ما مسافرت نموده است در فرودگاه مهرآباد به زمین نشست. نخستین چیزی که جلب توجه مستقبلین و روزنامه نگاران را نمود کلمات (مؤسسه آسیایی) بود که به حروف درشت بر پیکر هواپیما نقش بسته بود. این هواپیما که متعلق به شرکت هواپیمایی کرانه امریکا است، هواپیمای چهارموتوری بزرگی است که مخصوصاً پروفسور پوپ در داخل آن برای این مسافرت اصلاحاتی کرده بود تا ۱۹ تن از علاقه مندان به فرهنگ ایران که همراه وی بودند بتوانند هنگام پرواز فیلم آثار تاریخی و نقاط مختلف ایران را مشاهده کنند و قبل از فرود آمدن در خاک ایران با کشور ما آشنایی کامل حاصل نمایند.
نخستین کسی که از داخل هواپیما خارج شد مستر(ماک مولن) مدیر مؤسسه آسیایی و متصدی شعبه ایرانی این مؤسسه بود و بلافاصله پس از وی پروفسور آرتور پوپ مستشرق معروف و مؤسس و رئیس مؤسسه آسیایی از پله‌های هواپیما پایین آمد و به محض پیاده شدن آقای کاظمی یکی از شاگردان قدیمش را صمیمانه در آغوش گرفت و سپس با آقای ویلسن دبیر اول سفارت امریکا و سایر کارمندان سفارت که به پیشواز آمده بودند دست داد. آقای بزرگمهر از طرف آقای نخست‌وزیر و آقای ظلی از جانب وزارت امورخارجه خیر مقدم گفتند.
روزنامه کیهان - یکشنبه 18 اردیبهشت 1328


ضایعه اسفناک
علامه شیخ محمد قزوینی به سرای باقی شتافت

علامه شهیر ایران، علامه شیخ محمد قزوینی، دیشب از عالم فانی به سرای باقی شتافت و برای ابد جامعه علم و ادب ایران و بلکه جهان را دغدار ساخت.دانشمند فقید از مدتی پیش بر اثر تشدید فعالیت علمی و ادبی بخصوص با وضع مزاجی ایشان سازگار نبود، دچار عارضه و کسالت شدند. به مناسبت درگذشت فقید، دانشگاه تهران فردا تعطیل خواهد بود و استادان و دانشجویان برای تشییع جنازه آن مرحوم ساعت هشت و نیم صبح فردا در مسجد سپهسالار حضورخواهند یافت.
روزنامه کیهان - شنبه 7 خرداد 1327


نماینده شرکت نفت ایران و انگلیس در تهران
آغازی بر یک پایان
 بعد از ظهر روز جمعه آقای نویل گس نماینده شرکت نفت ایران و انگلیس برای مذاکره در موضوع پیشنهادات اخیر دولت وارد تهران شد و دیروز آمادگی خود را برای شروع مذاکره درباره پیشنهادات و نظریات دولت به وزارت دارایی اطلاع داد و پیش از ظهر آقای وزیر دارایی را در آن وزارتخانه ملاقات نمود.ظن غالب این است که جلسه نمایندگان دولت و شرکت نفت امروز تشکیل گردد و چنین به نظر می‌رسد که پیشنهادات اخیر دولت که در لندن با حسن قبول تلقی شده است مورد تأیید نمایندگان طرفین قرار گیرد.علاوه بر پیشنهاداتی که در خصوص حق استخراج و مسائل مالی از طرف دولت داده شده بوده مسائل دیگری نیز از سابق مورد مذاکره بود که امید می‌رود حل گردد.
روزنامه مهر ایران - یکشنبه 12 تیر 1328


معاون وزارت دارایی دستگیر شد
بحران قند و شکر در دولت ساعد
یک روز پس از تظاهرات مردم به‌دلیل کمبود قند و شکر و ایجاد قحطی مصنوعی در تهران و شهرستان‌ها، محمد ساعد نخست‌وزیر طی اطلاعیه‌ای سهمیه عاملان فروش را دو برابر کرد. چند روز بعد، نیک پی معاون وزارت دارایی و چند تن دیگر به اتهام اخلال در امر توزیع کالا بازداشت شدند.
  اعلامیه آقای نخست‌وزیر
چندی است بحران قند و شکر پیش آمده است علل و جهات آن را مقامات صلاحیت دار بررسی می‌نمایند و دیوان کیفر کشف قضایا را در دست گرفته که مسئولان ایجاد قحطی مصنوعی و متخلفان را تعقیب و مجازات نماید. مردم بیچاره تهران و ولایات برای به دست آوردن کمی قند و شکر در این ایام متبرکه جلوی دکان ها و زیر آفتاب سوزان همه نوع زجر را متحمل می‌شوند. مشاهده این اوضاع برای دولت بسی ناگوار و مایه شرمندگی و برای استفاده جویان ننگ آور و برای مردم روزه دار غیر قابل تحمل است. برای‌ جلوگیری از این اوضاع و تأمین رفاه مردم دستور دادم وزارت دارایی با تمام وسایل که در دست دارد توزیع قند و شکر را مرتب و عاملان فروش را دو و بلکه سه برابر نمایند و فوراً علاوه بر 90هزار تن شکر سفارش قبلی یکصد هزار تن دیگر سفارش بدهد. به شهربانی کل کشور دستور دادم تمام دکاکین فروش قند و شکر را با کمک بازرسان اعزامی از تمام وزارتخانه‌ها تحت نظر بگیرد و صف خریداران را طوری ترتیب بدهند که به نوبت ایستاده و احدی جلوتر از کسی که قبل از او برای خرید آمده پیش نیفتد. تمام وزارتخانه‌ها بازرسان خود را مأمور نمایند که با مأموران شهربانی همکاری و در توزیع مرتب قند و شکر نظارت و اهتمام ورزند و در صورت تعلل در اجرای این دستور تصمیمات شدیدی نسبت به متخلفان اتخاذ خواهد شد.
محمد ساعد - نخست‌وزیر
روزنامه کوشش- یکشنبه 12 تیر 1328

شرکت نفت انگلیس و ایران و درآمد‌های شگفت انگیز
حق امتیاز ایران معلوم نیست!

سر ویلیام فریزر رئیس هیأت عامله شرکت نفت انگلیس و ایران طی گزارشی که در 4 جولای 1949 تقدیم سهامداران شرکت کرده اظهار داشته است که درآمد شرکت در سال گذشته 1948، بالغ بر 52 میلیون لیره بوده است. از این مبلغ شرکت نفت ۲۸ میلیون لیره به‌عنوان مالیات بر درآمد به دولت انگلیس پرداخته و بقیه که عبارت از 24 میلیون لیره است ارقام ذخیره و سود را تشکیل می‌دهد.روزنامه فینانشیل تایمس [فایننشال تایمز] می‌گوید گزارش و ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت نفت که سرویلیام فریزر تقدیم سهامداران کرده است به اندازه‌ای شگفت انگیز است که برای درک آنها باید از قدرت تخیل استفاده کرد. این روزنامه اضافه می‌کند عملیات شرکت نفت در سال گذشته واقعاً حیرت انگیز بوده است و ارقامی را که سرویلیام در گزارش خود راجع به منافع و محصول نفت و سرمایه‌های به‌ کار انداخته شده و مقدار نفتی که در پالایشگاه‌ها تصفیه گردیده و همچنین میزان ظرفیت کشتی‌های نفتکش به اندازه‌ای سرسام آور است که شخص را متحیر و مبهوت می‌کند. این روزنامه می‌گوید: از گزارش صریح سر ویلیام چنین برمی آید که شرکت نفت انگلیس و ایران امروز یکی از پرارزش‌ترین شرکت‌های انگلیسی است که با بزرگترین شرکت‌های امریکایی رقابت می‌کند. علاوه این شرکت نفت تنها شرکتی است که مبالغ هنگفتی ارز دلار از راه فروش نفت برای انگلستان به دست می‌آورد.روزنامه فینانشیل تایمس سپس می‌نویسد: جمع کل معاملات شرکت نفت انگلیس و ایران در سال 1948 بالغ بر 80 میلیون می‌گردد. هنوز معلوم نیست که شرکت در سال گذشته چه مبلغی به‌عنوان حق الامتیاز به ایران پرداخته است. در آمد ایران از شرکت نفت در سال 1947،  7میلیون لیره بوده است.این روزنامه اضافه می‌کند که ۸۰ میلیون لیره معاملات شرکت در سال 1948 به شرح زیر تقسیم شده است:مبالغی که برای اکتشافات و هزینه‌های جزئی اختصاص یافته است ۱۷ میلیون لیره. مالیات بر درآمد دولت انگلیس 28 میلیون لیره. حق الامتیاز دولت ایران۱۰ میلیون لیره. سود 7 میلیون لیره و ذخیره 17 میلیون لیره.
روزنامه فینانشیل تایمس در خاتمه می‌نویسد که درآمد خالص شرکت در سه سال اخیر به شرح زیر بوده است: سال1946 (938/624/9 لیره)
سال 1947 (857/564/18 لیره)
سال 1948 (920/064/24 لیره)
علت افزایش درآمد شرکت نفت در سال گذشته ترقی قیمت‌ها در بازار بین‌المللی و همچنین فزونی میزان استخراج نفت بوده است، ولی ممکن است در سال‌جاری براثر تنزل قیمت‌ها درآمد نفت و بالنتیجه حق الامتیاز دولت ایران تقلیل یابد.آنچه در ارقام سال گذشته حائز اهمیت است مبلغی است که شرکت نفت به‌عنوان مالیات بر درآمد به دولت انگلیس پرداخته است.
روزنامه کیهان - شنبه 1 مرداد1328

دریافت دو ناو در برابر نابودی نیروی دریایی ایران
بازگشت ببر و پلنگ

پس از تخلیه کامل ایران از نیروهای انگلیس و امریکا که در سال 1945 صورت گرفت، دولت ایران شروع به مذاکره با دولت انگلیس برای جبران خساراتی که به نیروی دریایی ایران وارد شده بود، نمود. در نتیجه بین طرفین موافقت شد که دو رزم ناو به جای ناوهای ببر و پلنگ که در بامداد روز سوم شهریور در آب های شط العرب غرق شده بودند از ناو گروه‌های اقیانوس هند یا خلیج فارس تحویل دولت ایران شود. پس ‌از چند ماه مذاکره که بین وزارت جنگ ایران و وزارت جنگ و نیروی دریایی انگلیس صورت گرفت، به دولت ایران اطلاع داده شد که دو ناو انگلیسی که در آب های خاور دور می‌باشند، تحویل داده خواهد شد. دولت ایران برای بازدید ناوها نمایندگانی اعزام داشت و چون ملاحظه شد که دو ناو مزبور براثر کار زیاد فرسوده شده و قابل استفاده نیست از قبول ناو‌ها امتناع ورزیده و در نتیجه مجدداً مذاکراتی برای تحویل دو رزم ناو «رو بی‌هون» و «ملای» به ظرفیت ۳5 و 4۰ هزار تن، بین نمایندگان وزارت جنگ و وزارت دریاداری انگلستان شروع و موافقت شد که نمایندگان ایران برای تحویل گرفتن رزم ناوهای مزبور حرکت نمایند.سه ماه قبل، از طرف وزارت جنگ ناخدا اردلان برای تحویل گرفتن رزم ناوهای مزبور به انگلستان عزیمت کرد و دو ناو مزبور روز چهارشنبه هفته گذشته به آب‌های خلیج فارس وارد و صبح روز شنبه ششم مرداد ماه برابر لنگرگاه خرمشهر و مرکز نیروی دریایی ایران لنگر انداختند. این دو ناو از این پس با نام‌های ببر و پلنگ در نیروی دریایی ایران فعالیت خواهند کرد.
روزنامه کیهان - دوشنبه 10 مرداد 1328