تلاش دولت برای تعیین قیمت خرید تضمینی بر اساس نرخ تورم

مجتبی پالوج
عضومؤسسه پژوهش‌های کشاورزی
روز گذشته بعد از رایزنی‌ فراوان، دولت در جلسه ستاد اقتصادی، قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی آینده را 4 هزار تومان تعیین کرد. این قیمت امسال 2700 تومان بود. دولت امسال بیش از 40 درصد قیمت خریدتضمینی را افزایش داده است. البته وزارت جهاد کشاورزی قیمتی بیشتر از این نرخ را برای خرید تضمینی سال آینده پیشنهاد داده بود.قیمتی که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده بود، بر مبنای واقعیت‌ها بود. هر سال مدلی برای تعیین قیمت خرید تضمینی گندم در نظر گرفته می‌شود. براساس این مدل، هزینه تولید در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف برآورد و قیمت نهایی خرید تضمینی گندم در نهایت با تحلیل این قیمت‌ها پیشنهاد می‌شود. بر اساس قانون، تورم و سود معقول باید در قیمت خرید تضمینی گندم مورد توجه باشد. قیمت پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی بالاتر از عدد پیشنهادی بود اما دولت قیمت را بر اساس محدودیت‌های تأمینی تعیین کرده است. به همین دلیل قیمت پیشنهادی دولت کمتر از قیمت پیشنهادی وزارت و صنوف است و با آن فاصله دارد.اجرای تمهیدات دیگرمی‌تواند کشاورزان راغب کند با وجود هزینه‌های بالا، تولید بالایی داشته باشند.کشاورزان البته انسجام اجتماعی را نسبت به تولید و نسبت به کشور دارند.
به این نکته هم باید توجه کرد که در سال‌های قبل در تعیین قیمت خرید تضمینی قانون رعایت نمی‌شد. قیمت در برخی سال‌ها در حد چند تومان افزایش می‌یافت و تورم سالانه در آن لحاظ نمی‌شد. امسال دولت تلاش کرده نرخ تورم را در تعیین قیمت خرید تضمینی در نظر بگیرد. با توجه به شرایط اقتصادی، هزینه‌های مختلفی بر کشاورز تحمیل شده و الان مشکل قیمت تمام شده داریم. باید به این نکته هم توجه کنیم که گندم تفاوتی که با تولیدات دیگر دارد این است که کل آن شامل قیمت خرید تضمینی است.بقیه محصولات خریداران دیگری دارد و اگر مشکلی در فروش پیش بیاید دولت اقدام به خرید می‌کند.اما خرید گندم تقریباً انحصاراً دولتی است.البته مقداری هم شبه دولتی و خصولتی است و صنایعی مانند صنایع ماکارونی...اقدام به خرید می‌کنند. تقریباً کل گندم تولیدی را شرکت بازرگانی دولتی با مباشرت سازمان تعاون روستایی می‌خرد.اگر قیمت خرید تضمینی سال‌های گذشته هم بر اساس نرخ تورم تعیین می‌شد الان فشار بر دولت نبود تا قیمت امسال افزایش بیشتری داشته باشد.با توجه به نرخ تورم، قیمت خرید تضمینی گندم امسال هم، بر اساس نرخ تورم نبود. اما در هر صورت بر اساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی پیش‌بینی تولیدگندم 14 میلیون تن است. پیشنهاد این است که با سیاست‌های حمایتی دیگر هزینه تمام شده تولید جبران شود.گندم محصولی استراتژیک است.نباید در خودکفایی گندم شک کنیم و شرایط برای تولید به میزان نیاز فراهم شود و کشاورز نباید دغدغه کاهش قیمت داشته باشد.