تریبون سازمان ملل علیه «ترامپ»

زهره صفاری/ هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل که امسال به دلیل شیوع کرونا و پخش سخنرانی‌های ضبط شده رهبران کشورهای جهان شکل و شمایل متفاوتی داشت، با پیام «چندجانبه‌گرایی فراگیر» و «صلح قدرت‌های بزرگ» کلید خورد.
اما در این میان گرچه قرار بود گسترش فقر، گرسنگی، تروریسم، تغییرات آب و هوایی و مهار کرونا به عنوان بزرگترین معضل حال حاضر جهان محور سخنان میهمانان مجازی سازمان ملل باشد اما نخستین روز نشست، بیش از این معضلات به فرصتی بدل شده بود که رهبران جهان سیاست‌های امریکا و «دونالد ترامپ» را به نقد بکشند. در این دوره نشست مجمع عمومی سازمان ملل سفرای کشورها به نمایندگی از رهبرانشان با رعایت فاصله اجتماعی و ماسک زده در سالن حضور داشتند.
شکست پوپولیسم و ملی‌گرایی
«آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل که در نشست افتتاحیه با تأکید بر پیام هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، خواهان «چندجانبه‌گرایی فراگیر» شد، در روز نخست اجلاس عمومی نیز بر چهار تهدید پیش روی جهان اشاره کرد: «چهار تهدید بر جامعه جهانی سایه انداخته؛ افزایش تنش‌های ژئواستراتژیک، بحران فراگیر آب و هوایی، بی اعتمادی‌های جهانی و دنیای تاریک جهان دیجیتال. تهدیداتی که این روزها جدی‌تر نیز شده است. در ماه‌های اخیر کرونا نیز به تهدید پنجمی تبدیل شده است که هر روز غم و رنج بیشتری را بر جهان تحمیل می‌کند. برای نخستین بار در 30 سال گذشته فقر افزایش یافته و قوانین حقوق بشری رو به تنزل رفته است.» او نیز در این سخنرانی، «ترامپ» را هدف قرار داد و با اشاره‌ای تلویحی به سیاست‌های او گفت: «پوپولیسم و ملی‌گرایی محکوم به شکست است. ما باید با دانش و با تکیه بر واقعیت‌ها زندگی کنیم.» دبیرکل سازمان ملل اشاره‌ای نیز بر لزوم آتش‌بس زودهنگام افغانستان داشت و همچنین کشورها را برای انحصاری کردن حق تولید واکسن کرونا به نقد کشید.
انتقاد خشن از رسانه‌ها
«ژائر بولسونارو»، رئیس جمهوری برزیل که به دلیل سیاست‌های مشابهش با رئیس جمهوری  امریکا به «ترامپ کوچک» معروف است، نخستین سخنران نشست بود. او در این سخنرانی چند دقیقه‌ای که چند روز قبل ضبط شده بود، در حالی که کشورش یکی از اصلی‌ترین قربانیان کرونا است، به رسانه‌ها تاخت و گفت: «رسانه‌ها با ایجاد ترس و فراخواندن مردم به ماندن در خانه، ویروس را سیاسی کرده‌اند.»
حمله «ترامپ» به چین
رئیس جمهوری امریکا همان طور که در نشست خبری روز دوشنبه گفته بود، سخنرانی مجازی‌اش را با حمله به چین آغاز کرد و با 11 بار عنوان کردن نام چین در چند ثانیه ابتدایی، پکن را برای شیوع ویروس کرونا با تعابیر دشمن نامرئی و ویروس چینی مورد انتقاد قرار داد: «سازمان ملل باید از چین پاسخ بخواهد.» او در ادامه از تریبون سازمان ملل برای تبلیغات انتخاباتی‌اش نیز بهره گرفت و در حالی که تنها از 7 دقیقه فرصت 15 دقیقه‌ای‌اش بهره برد، فهرستی از دستاوردهای چهار ساله‌اش را ارائه کرد و خطاب به مردم کشورش گفت: «من به امریکایی بودنم افتخار می‌کنم.»
طرح صلح  ترامپ؛ سند درد فلسطین
«رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه که پس از مذاکره مجازی با مرکل و رئیس شورای اتحادیه اروپا سخنرانی کرد، صحبت‌هایش را با راهکارهای کارآمد تقویت چندجانبه‌گرایی آغاز کرد و بلافاصله به سراغ بحران خاومیانه رفت و نقش ترکیه در ایجاد بحران پناهجویان را اتهامی بی‌اساس دانست. او پس از اشاره‌ای گذرا بر تنش‌های لیبی، یمن و عراق، به صورت مستقیم طرح صلح ترامپ میان اسرائیل و فلسطین را نقد کرد و آن را سند درد مردم فلسطین نامید.
دفاعیه چین
پیش از اینکه سخنرانی «شی جین پینگ»، رئیس جمهوری چین پخش شود، نماینده این کشور در سازمان ملل با انتقاد از اظهارات دونالد ترامپ گفت: «چین این ادعاهای بی اساس را رد می‌کند.» با توجه به اینکه سخنرانی رئیس جمهوری چین ضبط شده بود، پاسخ چین به اتهامات امریکا به همان نقد نماینده این کشور ختم شد و «شی جین پینگ»، سخنرانی‌اش را با نطقی صلح طلبانه آغاز کرد و گفت: «هیچ جایی برای جنگ بر سر جهانی شدن وجود ندارد. ما به دنبال انقلاب سبز هستیم و می‌خواهیم تا پیش از 2060 به جهانی پاک دست یابیم.» او سپس بر اهمیت نقش یک ابرقدرت بالغ در جهان تأکید کرد و در ادامه با نقدی نامحسوس بر ترامپ تاخت: «هیچ کشوری حق ندارد خود را هژمون، قلدر یا رئیس جهان بداند. جهان هرگز منزوی نمی شود و هیچ کس نمی تواند پیمان میان کشورها را از بین ببرد.»
مشت مستقیم کوبا
«میگل دیار کانل برمودز»، رئیس جمهوری کوبا بدون هیچ محدودیتی، از تریبون سازمان ملل برای نقد مستقیم به ترامپ استفاده کرد و واشنگتن را به دلیل گستاخی‌های بی حد و حصرش محکوم کرد. آن هم در حالی که نفرت، خشونت پلیس و نژادپرستی در این کشور موج می‌زند.
واکسن روسی کرونا ایمن و مؤثر است
«ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهوری روسیه متفاوت از دیگر رهبران سخنانش را شروع کرد و به عنوان یکی از 5 عضو اصلی شورای امنیت سازمان ملل، گفت: «حق وتوی پنج عضو اصلی شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه‌ها، گرچه به اعتقاد برخی از کشورها غیردموکراتیک است، اما باید با هر اصلاحاتی پابرجا بماند. » وی افزود: «برای منع اشاعه سلاح های کشتار جمعی و گسترش صلح در جهان تلاش می کنیم و در این راه روسیه طرح عدم نظامی کردن در فضا را دارد.» «پوتین» به شایعات درباره تأثیر واکسن روسی کرونا نیز پاسخ داد و گفت: «واکسن روسی کووید-19»، کارآمد، ایمن و مؤثر است.»