۱۴ شهر ایران عضو شبکه جهانی شهرهای خلاق

زهرا کشوری
خبرنگار
سه شهر ایران روز دوشنبه به شبکه «شهرهای جهانی یادگیرنده» یونسکو پیوستند؛ اصفهان، تهران و بندر خمیر. در سال ۹۸ هم شهرهای بهبهان، کاشان، یزد، مشهد، اراک، شیراز و شهر جدید هشتگرد به عضویت این شبکه درآمدند تا تعداد شهرهای ایران در شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده به هفت شهر برسد. یونسکو یک شبکه دیگر هم برای عضویت جهانی شهرها دارد؛ شبکه شهرهای خلاق. اصفهان در این شبکه هم جایگاه ویژه دارد، سال ۹۴ به‌عنوان شهر خلاق صنایع دستی در این لیست قرار گرفت. بندرعباس نیز سال گذشته به این شبکه پیوست تا در کنار پایتخت صفوی‌ها یعنی نصف جهان دومین شهر ایران در حوزه شهرهای خلاق صنایع باشد. تنوع غذایی گیلانی‌ها هم ۵ سال پیش شهر رشت را به عنوان شهر خلاق در این شبکه ثبت کرد. وقتی صدای ساز کردستان نیز به گوش این شبکه رسید، اعضای آن شهر سنندج را نیز به عنوان شهر خلاق موسیقی انتخاب کردند. در مجموع ۱۴ شهر از ایران در این دو شبکه جهانی ثبت شده‌اند. «حجت‌الله ایوبی» رئیس کمیسیون ملی دفتر یونسکو در ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» عضویت ۷ شهر در شبکه‌های یادگیرنده را تلاشی جهانی برای افزایش سواد اجتماعی و اقتصادی شهرهای عضو می‌داند. نزدیک به ۲۵۰ شهر در جهان عضو این شبکه هستند. این شهرها به گفته ایوبی در یک فراخوان برای قرارگیری در شبکه جهانی اعلام آمادگی و کارشناسان شبکه جهانی بعد از بررسی وضعیت شهرها با عضویت آنها موافقت یا مخالفت می‌کنند. این شهرها برای آنکه بتوانند در لیست شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده قرار بگیرند، باید شرایطی چون ارتقای یادگیری فراگیر از پایه تا آموزش عالی، احیای یادگیری در خانواده‌ها و محله‌ها، تسهیل یادگیری برای کار و در محل کار، گسترش استفاده از فناوری‌های نوین در یادگیری، ارتقای کیفیت یادگیری و پرورش فرهنگ یادگیری در سراسر زندگی را داشته باشند. شرایط اصلی ایجاد یک شهر یادگیرنده هم شامل بسیج کلیه منابع و استفاده از آنها، حاکمیت و مشارکت کلیه ذینفعان و تعهد و اشتیاق قوی سیاسی است. به گفته ایوبی، عضویت در این شبکه‌ها تنها به عملکرد آموزش و پرورش و وزارت علوم برنمی‌گردد. شهرداری‌ها و شورای شهرها نقش ویژه‌ای در این عضویت بازی می‌کنند. او می‌گوید: «پروسه عضویت شهرها در این شبکه یک سال زمان می‌برد. تعداد دانشگاه‌ها، مدارس، مراکز آموزشی، آموزش برای رده‌های سنی مختلف و آموزش‌ها در حوزه فرهنگی و هنری در این حضور بین‌المللی نقش دارد.» به گفته ایوبی، پس از فراخوان عضویت شهرهای جهان در «شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو» توسط مؤسسه یادگیری مادام‌العمر یونسکو در آلمان برای سال ۲۰۲۰، پرونده سه شهر تهران، اصفهان و بندر خمیر توسط شهرداری‌های این شهرها به این مؤسسه ارسال شد. این مؤسسه پس از بررسی پرونده‌های شهرهای مذکور، موافقت خود را با پیوستن آنها به شبکه شهرهای یادگیرنده اعلام کرد و گواهینامه عضویت این سه شهر در شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو به امضای دیوید آچورنا مدیر مؤسسه یادگیری مادام‌العمر یونسکو رسید. به گزارش روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو، هدف از ایجاد این شبکه، ارتقای یادگیری مادام‌العمر و افزایش سطح آگاهی شهروندان برای ایجاد شهرهای یادگیرنده پایدار از طریق توانمندسازی فردی و اجتماعی، توسعه اقتصادی و پیشرفت فرهنگی و توسعه پایدار است. به گفته ایوبی این شبکه جهانی فرصت تبادل تجربه را برای افزایش سواد اجتماعی شهروندان بالا می‌برد.
آموزش ۱۰۰ هزار شهروند اصفهانی
«ایمان حجتی» مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان آموزش ۱۰۰ هزار شهروند اصفهانی را دلیل اصلی عضویت این شهر تاریخی در شبکه شهرهای جهانی اعلام می‌کند. او به «ایران» می‌گوید: از سال گذشته شهرداری و شورای شهر «یک پروژه به نام «توان هفت» را با محوریت خانه جوان اصفهان تعریف کرد. هدف «توان هفت» آموزش ۱۰۰ هزار شهروند اصفهانی در حوزه کسب و کار و کارآفرینی بود که در طول این یک سال توانست به شکل‌های مختلف شهروندان را بویژه در اکوسیستم کارآفرینی از جمله بازاریابی آموزش دهد.» این کلاس‌ها به گفته حجتی فصلی است و به گروه‌ها و قشرهای مختلف جامعه اصفهان از هنرمند صنعتگر تا معلم و سایر مشاغل آموزش می‌دهد.» ایوبی می‌گوید: «آموزش‌ها به دنبال خودکفایی شهروندان در حوزه کارآفرینی و خود توانایی است. پرونده این فعالیت‌ها برای عضویت در شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده ارسال و به عضویت اصفهان در این شبکه‌ها منجر شد.»
او پروژه «توان هفت» را گام اول ارتقای سطح سواد اجتماعی- اقتصادی شهروندان می‌داند و می‌گوید: «پروژه «هاب» اصفهان هم برای استارتاپ‌‌ها و کسب و کارها فعال شده است.»
او مرحله بعدی پروژه توان هفت در‌ اصفهان را آموزش تخصصی به گروه‌های مختلف در حوزه کسب و کار عنوان می‌کند.»
عضویت بزرگ‌ترین شهر تالابی ایران در یونسکو
بندر خمیر چند سالی است با همراهی شهروندان بندرنشینش خیز بلندی برای ثبت در مجامع بین‌المللی برداشته است. این بار هم یکی از شهرهایی بود که روز دوشنبه به عضویت شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده یونسکو درآمد. «جواد محمودی» شهردار بندر خمیر در گفت‌و‌گو با «ایران» عضویت در این شبکه را نتیجه تلاش شهروندان این شهر برای ثبت جهانی بندر خمیر به‌ عنوان شهر تالاب در کنوانسیون بین‌المللی رامسر می‌داند. او می‌گوید: «بندر خمیر سال ۹۷ به عنوان اولین شهر تالاب کشور در فهرست ملی جا گرفت. در پروسه ثبت جهانی آن برای عضویت در کنوانسیون بین‌المللی رامسر هم فعالیت زیادی انجام گرفت که نتیجه آن افزایش آگاهی مردمی برای حفظ این شهر تالابی است. این افزایش آگاهی‌ها به اکثر حوزه‌های شهری تسری پیدا کرد.» بندر خمیر طولانی‌ترین ساحل تالابی را در خود دارد که به بزرگ‌ترین تالاب دریایی خاورمیانه یعنی تالاب «خورخوران» می‌رسد. محمودی می‌گوید: «ما بزرگ‌ترین سکونتگاه انسانی را در حاشیه تالاب داریم که به حفاظت مردمی از تالاب به دنبال افزایش آگاهی‌ها منجر شده است. این فعالیت با همکاری کمیسیون ملی یونسکو در ایران جمع آوری، مستند و به یونسکو ارسال شد.» او ایجاد مرکز سیپا (مرکز ارتباطات، آموزش، مشارکت و افزایش آگاهی مردم) را که توسط یونسکو افتتاح شد در راهیابی بندر خمیر به شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده مؤثر می‌داند و می‌گوید: «این مرکز هسته اصلی یادگیرنده و افزایش آگاهی مردم است. «او برگزاری مراسم روزهای مختلف جهانی را یکی از راه‌های افزایش آگاهی اجتماعی مردم برمی‌شمرد و از افتتاح نخستین «موزه لنج» در این شهر تالاب خبر می‌دهد. محمودی می‌گوید: «بندر خمیر بزرگ‌ترین «ان‌جی‌او» مردمی را در هرمزگان دارد که ۱۵۰ نفر عضو آن هستند.» او فعالیت ستاد مردمی مبارزه با کرونا با مشارکت مستقیم ۵۰۰ شهروند داوطلب را از دیگر دلایل راهیابی این شهر تالابی به یونسکو اعلام می‌کند. این گروه ۵۰۰ نفره علاوه بر آگاهی بخشی به مردم و ضدعفونی شهر، با کمک خیرین دستگیر شهروندان بی‌بضاعت نیز هستند. بندر خمیر‌ی‌ها امیدوارند بزودی شاهد ثبت جهانی این شهر تالابی در کنوانسیون بین‌المللی رامسر باشند.

نیم نگاه

بندر خمیر چندسالی است با همراهی شهروندان بندر نشین‌اش خیز بلندی برای ثبت در مجامع بین‌المللی برداشته است. این بار هم یکی از شهرهایی بود که روز دوشنبه به عضویت شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده یونسکو درآمد. بندر خمیر طولانی ترین ساحل تالابی را در خود دارد که به بزرگترین تالاب دریایی خاورمیانه یعنی تالاب «خورخوران» می‌رسد