چرا تالاب صالحیه ناگهان خشک شد؟

گروه ایران زمین/ تحقق رؤیای آبی بودن تالاب صالحیه و سبز بودن اطراف آن، کوتاه و زود گذر بود. مثل روزهای کوتاه تابستان، غروب صالحیه هم زود آمد. این تالاب در سال‌های اخیر به دلیل بارش‌های مناسب فصل‌های زمستان و بهار و همچنین هدایت بخشی از آب رودخانه کردان ساوجبلاغ تقریباً به یک تالاب دائمی تبدیل شده بود به طوری که زیستگاهی برای بیش از ۱۲۰ گونه پرنده آبزی، کنارآبزی، خشک زی، مهاجر و... شده بود.
با وجود اینکه خرداد ماه سال‌جاری تالاب آبگیری بسیار مناسبی داشت و چهره‌ای زیبا با وجود انواع پرندگان به خود گرفته بود ولی اکنون با پهنه‌ای خشک و نمکی روبه‌رو هستیم.
خشک شدن دوباره تالاب صالحیه استان البرز، تهدیدی مشابه تهدید دریاچه ارومیه به دنبال دارد به طوری که اگر خشک شود هزاران تن نمک با یک وزش باد مزارع اطراف را نابود خواهد کرد.
به گزارش ایرنا، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز دلیل اصلی خشک شدن این تالاب را شکسته شدن بخشی از دیواره مهار تالاب عنوان کرد و گفت: این اتفاق در خرداد ماه سال‌جاری به وقوع پیوست و علیرغم اینکه خیلی سریع در ترمیم این دیواره اقدام کردیم ولی سرعت بالای خروج آب باعث شد تا تالاب خشک شود.
فردین حکیمی افزود: آب تالاب به سوی زهکش قزوین تخلیه شد و به دلیل قرار گرفتن در فصل تابستان و فصل کشاورزی، دیگر امکان آبگیری مجدد تالاب از آب‌های سطحی فراهم نشد. وی اظهار داشت: آبگیری این تالاب از طریق آب‌های سطحی استان‌های قزوین و البرز انجام می‌شد که مقداری از آب رودخانه‌های زیاران و خررود قزوین و رودخانه‌های کردان و خرم‌آباد البرز به سمت تالاب هدایت می‌شد. وی گفت: درخواست محیط زیست استان از دادستانی شهرستان نظرآباد، مسدود کردن بخشی از کانال زهکش و هدایت آب به دشت جنوبی تالاب (با هدف افزایش رطوبت خاک، تقویت پوشش گیاهی و کاهش انتشار گرد و غبار) بود که بر همین اساس دادستان نظرآباد حکم مسدود شدن این زهکش را در اردیبهشت ماه سال‌جاری صادر کرد. حکیمی با بیان اینکه حجم زیادی از آب تالاب به دلیل شکستگی دیواره آن و همچنین انتقال آب تالاب به زهکش تخلیه شده، افزود: این زهکش توسط استان قزوین و بدون در نظر گرفتن پیوست زیست محیطی با هدف کاهش میزان شوری خاک ایجاد شد که از استان قزوین آغاز و در البرز ادامه یافت و به رودخانه شور منتهی می‌شود. وی تصریح کرد: ایجاد این کانال نه تنها شوری خاک را کم نکرد بلکه به دلیل خارج کردن آب از سفره‌های زیرزمینی و ایجاد مانعی بین اراضی پایین دست و بالادست کانال و عدم انتقال آب بین این دو بخش، موجب افزایش شوری خاک و ایجاد کانونی برای ایجاد ریزگرد و گرد و غبار شد. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز گفت: مسئولان مربوطه در استان قزوین باید با ایجاد این مشکلات به دنبال ترمیم و رفع این معضل برمی آمدند و به البرزی‌ها خسارت نمی‌زدند.
وی ادامه داد: بر اساس مصوبات استانی قرار شده تا از آبان ماه با تخصیص حقابه از رودخانه کردان از سوی آب منطقه‌ای استان، آبگیری این تالاب انجام شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز در خصوص برنامه پیش‌بینی شده در بازه زمانی پنج ساله گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌هایی که توسط محیط زیست استان در راستای حفاظت و احیای تالاب انجام شده بود، راه‌اندازی پایشگاه آنلاین تالاب، اجرای طرح حفاظت و قرق و احیای تالاب از جمله این برنامه‌ها است.
تالاب صالحیه هیچ حقابه‌ای ندارد
از سوی دیگر مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای استان البرز با بیان اینکه بین آب و حقابه تفاوت وجود دارد، گفت: ما آب را برای تالاب می‌فرستیم ولی حقابه نمی‌فرستیم زیرا حقابه این تالاب با استان قزوین است که تالاب روی خررود قزوین قرار گرفته است. فیروز قاسم‌زاده افزود: به دلیل مسائل زیست محیطی و بخصوص وجود ریزگردها که در فصولی از سال استان را در برمی گیرد، آب مازاد رودخانه کردان را هر ساله به سمت این تالاب هدایت می‌کنیم ولی حق قانونی و حقوقی تالاب نیست.
وی اظهار داشت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده سالانه ۵ میلیون مترمکعب از آب مازاد رودخانه کردان را به سمت تالاب صالحیه می‌فرستیم که امسال این عدد به ۷ میلیون مترمکعب رسید.
وی گفت: هدایت این آب هم به این منطقه به دلیل تأسیساتی است که آب منطقه‌ای در آن محدوده دارد به طوری که این شرکت دو کانال کردان و کشاورز را دارد که آخر آن با فاصله ۱۷ کیلومتر به تالاب می‌رسد که آبراهه‌ای را ایجاد کرده‌ایم تا آب به سمت تالاب هدایت شود. قاسم‌زاده ادامه داد: اگر این تأسیسات نبود آب را برای تالاب نمی‌فرستادیم زیرا فاصله رودخانه کردان تا تالاب ۴۰ کیلومتر است.‌