آخرین غروب کشتی یونانی در ساحل جزیره

گروه ایران زمین / «غروب کشتی یونانی» ماندگارترین تصویر گردشگری این جزیره در ذهن مسافران کیش است. نه شهر زیرزمینی کاریز با ۲۵۰۰ سال قدمت توانسته چنین جایگاهی بیابد و نه شهر تاریخی حریره اما این کشتی با نیم‌قرن خاطره گردشگران جزیره در آستانه غروبی همیشگی ایستاده است. روایت‌ها و افسانه‌ها درباره به گِل نشستن کشتی یونانی در ساحل روستای باغو کم نیست. ماهان مدون مدیر توسعه گردشگری کیش در گفت‌و‌گو با «ایران» کشتی یونانی را جزو اموال منقول یک کشتی یونانی با مالکیت صددرصدی ایران می‌داند و می‌گوید: «در طول سال‌های گذشته هر زمان که موضوع مرمت کشتی روی میز تصمیم‌گیری رفت مسائل حقوقی و تناقضات بین شرکت بیمه انگلیسی و شرکت یونانی اجازه نداد تا برنامه‌ها شکل اجرایی به خود بگیرد.» او کشتی یونانی را قطب گردشگری کیش می‌داند و می‌گوید: «با‌وجود مخروبه شدن، کشتی همچنان این خاصیت را حفظ کرده است.» به‌گفته‌ وی در زمان‌های مختلف بحث احیای کشتی پیش کشیده شد، موضوع بودجه، امکانات و تخصص هم مطرح شد و در نهایت به‌دلیل هزینه بالا برنامه کنار گذشته شد. یک بار در زمانی که علی اصغر مونسان وزیر حال حاضر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بر صندلی مدیر عاملی منطقه آزاد کیش تکیه زده بود برنامه احیای کشتی با دانشگاه شریف جدی شد اما به سرانجام نرسید. مونسان آن روز در قامت مدیرعاملی گفته بود: «با دانشگاه شریف روی موضوع نگهداری از کشتی صحبت شد اما برآورد هزینه مرمت آن به حدی زیاد می‌باشد که نگهداری از کشتی را توجیه‌ناپذیر کرده است و از مذاکره منطقه آزاد کیش با دانشگاه شریف در این زمینه تنها به‌همین موضوع اکتفا شد.» مدون اعتقاد دارد کشتی یونانی تبدیل به نماد یادآوری خاطرات کیش شده است و باید حفظ شود. او نمادسازی را کاری زمان بر و پر هزینه می‌داند که در نهایت هم ممکن است به نتیجه مطلوب نرسد. واقعیت ماجرا هم این است که کیش در همه دهه‌های گذشته با‌وجود حضور گردشگران نتوانسته است به نمادسازی دست یابد. او حفظ کشتی یونانی را از نظر منطقه آزاد با اهمیت می‌خواند و می‌گوید: «در سال‌های گذشته چند راه برای حفظ کشتی عنوان شد؛ احیا، بازسازی کامل و جایگزینی یک سازه مشابه کشتی یونانی.» از نگاه کارشناسان میراث فرهنگی و مرمت، جایگزینی و بازسازی، هویت اثر را از بین می‌برد. مدون هم می‌گوید: «باید با کشتی یونانی چون یک اثر میراث فرهنگی برخورد کرد. او پیش زمینه ایجاد تأخیر در فرسودگی کشتی و انجام اقدامات مرمتی را انجام مطالعات جدی می‌داند و می‌گوید: «برخی با نگاه سرمایه‌داری به‌دنبال تغییر کاربری و تبدیل کشتی به رستوران بودند. هزینه بسیار بالایی هم می‌برد. در آخرین مورد یک شرکت فراملیتی به‌دنبال آن بود اما منطقه آزاد به‌دنبال حفظ خاطرات مسافران کیش است. بنابراین به چند شرکت و پژوهشگاه میراث درخواست دادیم تا معلوم شود با چه مواد و مصالحی می‌توان عمر کشتی را طولانی‌تر کرد. بعد از آن با تکنولوژی پیشرفته به فکر زنده‌سازی کشتی افتادیم».  او درباره همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور در احیای کشتی یونانی هم می‌گوید: «صحبت‌های اولیه با پژوهشگاه انجام گرفته اما به‌طور رسمی تقاضای همکاری داده نشده است. «مدون مطالعات مرمت کشتی را زمانبر می‌داند. او با‌وجود اظهار دلنگرانی کاربران شبکه‌های اجتماعی و دل‌آشوبی مردان و زنان دریا می‌گوید: «هنوز برای نجات کشتی یونانی دیر نشده است.» این در حالی است که موج‌های دریا هر روز تخته پاره‌ای از کشتی را می‌بلعند و روی دریا رها می‌کنند.  تخته پاره‌ای که تنها دستاویز نجات خاطرات گردشگران جزیره است. حال این سؤال پیش می‌آید آیا انجام مطالعات زمانبر به عمر کشتی یونانی قد می‌دهد؟ از فحو ای کلام رسانه‌ای مدیر گردشگری کیش چنان برمی‌آید که منطقه آزاد به‌دنبال راهی برای ماندگاری کشتی یونانی است. آیا کشتی یونانی با خاطرات ۵۲ ساله گردشگران نجات می‌یابد یا تغییر احتمالی مدیریت منطقه آزاد در سال آینده، برنامه‌های احیای کشتی یونانی را به نقطه صفر برمی‌گرداند؟ تا غروب کامل کشتی یونانی بر ساحل کیش چقدر زمان باقی مانده؟!