به جنگ پایان دهید

دو پیام از ایران به طرفین مناقشه قره‌باغ برای پایان دادن به جنگ و استقرار صلح در قفقاز ارسال شد: یکی با امضای جمعی از کنشگران فرهنگ و هنر که به صورت بیانیه‌ای سرگشاده منتشر شد و دیگری طرح ابتکاری که دیپلمات‌های وزارت خارجه تدوین کردند و عباس عراقچی آن را به باکو، مسکو، ایروان و آنکارا برد و طرفین جنگ، جمهوری‌های آذربایجان و جمهوری‌ارمنستان از آن استقبال کردند.
روز جمعه بیش از ۱۲۰ نفر از هنرمندان، فیلمسازان و دیگر کنشگران عرصه فرهنگ و هنر در بیانیه‌ای خواستار صلح میان کشورهای همسایه خود، جمهوری‌آذربایجان و ارمنستان، در مناقشه قره‌باغ شدند.
در میان امضاکنندگان این بیانیه که ایلنا منتشر کرده، اسامی بهمن فرمان‌آرا، کیومرث پوراحمد، کیانوش عیاری، جعفر پناهی، واروژ کریم مسیحی، عزیزالله حمیدنژاد، حمید نعمت‌الله، علی مصفا، علیرضا رئیسیان، همایون اسعدیان، کامبوزیا پرتوی، هانیه توسلی، محمدعلی نجفی، محسن امیریوسفی، سامان سالور، مائده طهماسبی، محمدمهدی عسگرپور، داریوش فرهنگ، رضا بابک، بیژن عبدالکریمی، علیرضا داوودنژاد، عباس مخبر، احمد پوری، آندرانیک خچومیان و... دیده می‌شود.
در این بیانیه با اشاره به استثمارگرانی که بار دیگر «ملت‌های قفقاز و اقوام گوناگون منطقه را که در گذر سالیان کنار یکدیگر با صلح و آرامش زندگی می‌کردند به جنگ واداشته‌اند» آمده: «جنگ‌افروزان با نقشه‌ای قدیمی و با تحریک احساسات ملی، قومی و مذهبی، میان ارمنی‌ها، آذری‌ها، کردها و دیگر اقوام، تفرقه‌افکنی می‌کنند و زمینه‌های تجزیه کشورها را برای غارت منابع طبیعی و ثروت‌هایشان فراهم می‌سازند. سرمایه‌سالاری این‌بار آتش جنگ را میان کشورهای جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان به بهانه قره‌باغ برافروخته و می‌خواهد دامنه آن را به کشورهای پیرامون و همسایه، بویژه ایران که در درازنای تاریخ، بستر همزیستی و همبستگی اقوام گوناگون بوده است، گسترش دهد. اکنون فجایع این جنگ، روز‌به‌روز فراگیر شده و گروه‌های تروریستی به منطقه گسیل شده‌اند تا با جنایت و نسل‌کشی، راه چپاول ملت‌ها هموار شود. ما کنشگرانِ گستره فرهنگ و هنر، از ملت و اقوام گوناگون ایرانی و کشورهای همسایه می‌خواهیم که خود را از آتش جنگ دور کرده و هوشمندانه و با اتحاد، نقشه جنگ‌افروزان را برهم زنند. از سوی دیگر لازم است دولت‌های داعیه‌دار حقوق بشر و سازمان‌های جهانی، از آن جمله سازمان ملل متحد، تنها به انتشار بیانیه‌های تکراری اکتفا نکنند و برای پایان دادن به این جنگ که بی‌گمان هزاران کودک و زن و مرد، قربانی آن خواهند شد، اقدامی عملی و فوری را در دستور کار خود قرار دهند.»
جزئیاتی از طرح پیشنهادی ایران برای قره‌باغ
علاوه بر اهالی فرهنگ و هنر، دیپلمات‌های ایرانی نیز این روزها در تکاپوی آن هستند که طرح صلح بین دو همسایه شمالی را ارائه و اجرایی کنند. طرح پیشنهادی ایران به روایت سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه مبتنی بر واقع‌بینی و در نظر گرفتن واقعیت صحنه است. او به خبرگزاری روسی ریانووستی گفته:«تاکنون سه دور آتش‌بس در قره‌باغ برقرار شده که شکست خورده است. به نظرم یکی از دلایلش این است که واقعیت منطقه و واقعیات میدانی در آن لحاظ نشده است. طرح جمهوری اسلامی ایران در واقعیت آتش‌بس را به مرحله دوم می‌برد و در قدم اول بر یکسری اصول تأکید می‌کند و از کشورهای درگیر می‌خواهد که آنها هم پایبندی خودشان را ثابت کرده و عملاً آن را نشان دهند و به آن احترام بگذارند. این اصول شامل اصول پذیرفته شده بین‌المللی به علاوه یکسری اصول خاص که مربوط به این بحران می‌شود که شامل خاتمه اشغال، احترام به تمامیت ارضی، احترام به حاکمیت‌ها، اصل تغییرناپذیری مرزها که خیلی مهم می‌باشد، احترام به حقوق اقلیت‌ها، احترام به حقوق بشردوستانه، عدم حمله به مراکز و افراد غیرنظامی، بازگشت آوارگان و اصولی از این دست است که مورد پذیرش بین‌المللی قرار دارد. بر پایه این اصول است که باید مذاکرات شکل گیرد و حتی آتش‌بس نیز بر پایه این اصول شکل گیرد.»
توافق برای هدف قرار ندادن غیرنظامیان
دور جدید مذاکرات حل مناقشه قره‌باغ جمعه شب با حضور «جیهون بایرام اف» و «زهراب مناتساکانیان» وزیران خارجه جمهوری‌آذربایجان و جمهوری‌ارمنستان و «ایگور پاپوف»، «استفان ویسکونتی» و «آندره شافر» نمایندگان روسیه، فرانسه و امریکا در گروه میانجی مینسک آغاز شد و تا بامداد دیروز (شنبه) ادامه داشت. به گزارش ایرنا، پس از پایان این دور از مذاکرات، کشورهای عضو گروه مینسک بیانیه مشترکی صادر کردند که در آن آمده است طرفین مناقشه بدون به خطر انداختن اجرای آتش‌بس یا سایر تعهدات، در خصوص برداشتن برخی گام‌ها به منظور توقف درگیری‌ها در قره‌باغ توافق کردند. توافقات حاصله در این مذاکرات شامل خودداری طرفین مناقشه از حمله عمدی به افراد غیرنظامی یا مناطق غیرنظامی، مشارکت فعال در مبادله اجساد جانباختگان در میدان نبرد و فراهم کردن شرایط لازم در این زمینه برای فعالیت کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و نماینده رسمی سازمان امنیت و همکاری اروپا و ارائه لیست اسیران جنگی با هدف تأمین مبادله آنهاست.
صفحات 2 و 19 را بخوانید