همه‌گیری تب کره‌ای

یوسف حیدری
گزارش نویس
چند سالی هست که تب کره شایع شده و هر روز هم به طرفداران فرهنگ و موسیقی و سریال کره‌ای در جهان اضافه می‌شود؛ تبی که البته در ایران هم بشدت واگیردار شده؛ اینکه یک موزیک ویدئوی کره‌ای ظرف 24 ساعت 101 میلیون و در یک ماه 409 میلیون بازدید داشته باشد، یعنی چشم‌ها از سمت غرب دارد به سمت شرق می‌چرخد و در کشور ما هم هر روز بویژه به تعداد دختران نوجوانی که با شور و هیجان محصولات هنری این کشور را دنبال می‌کنند اضافه می‌شود؛ البته که منظور ما کره شمالی نیست. مهتاب 16 سال دارد و معتقد است پسرهای بازیگر و خواننده کره‌ای خیلی جذاب هستند می‌گوید: «آشنایی من با سریال‌های کره‌ای از جومونگ شروع شد. بعد از آن در فضای مجازی بیشتر با فرهنگ و زندگی مردم کره جنوبی آشنا شدم. مستندهای زیادی دیدم و فهمیدم فرهنگ خانواده‌های کره‌ای به ما خیلی نزدیک است. نکته جالب در فیلم‌ها و سریال‌های کره‌ای این است که خیانتی بین زوج‌ها اتفاق نمی‌افتد و روایت‌های فانتزی و عاشقانه‌ای دارد. من اگر بخواهم ازدواج کنم با پسری مثل شخصیت‌های این سریال‌ها ازدواج می‌کنم!»
او سریال «سلطنت ابدی» را یکی از سریال‌های پرطرفدار کره‌ای معرفی می‌کند و ادامه می‌دهد: «بازیگر اصلی سریال «لی مین هو»است. یکی از سلبریتی‌های پرطرفدار که در یکی از گروه‌های موسیقی کره‌ای می‌خواند و دختران نوجوان ایرانی علاقه زیادی به این بازیگر و خواننده دارند. من هم از طرفدارانش هستم و کارهای این گروه‌ را دنبال می‌کنم.»
مهتاب علاقه زیادی برای سفر به کره جنوبی دارد و معتقد است خیلی از همسن و سال‌های او دوست دارند به این کشور سفر کنند و به همین دلیل زبان کره‌ای یاد می‌گیرند: «من رؤیای سفر به کره دارم و دلم می‌خواهد برای یک بار هم که شده در خیابان‌های سئول قدم بزنم و تصاویر جذابی را که در سریال‌های کره‌ای به تصویر می‌کشند، از نزدیک ببینم. هدف کوتاه مدت من حضور در کنسرت و دیدن خواننده محبوبم است.»
علاقه‌مندی مونا به سریال و موسیقی کره‌ای کمتر از دخترهای دیگر نیست و هر بار سعی می‌کند مدل و رنگ موی سرش شبیه خواننده محبوبش باشد: «از 10 نفر در کلاس ما 6 نفرمان مرتب فیلم و سریال و موسیقی کره را دنبال می‌کنیم. قبل از شیوع کرونا در مدرسه ساعت ها درباره آنها و شخصیت‌های محبوب‌مان حرف می‌زدیم و گاهی هم بحث بالا می‌گرفت. البته الان هم در فضای مجازی درباره جدیدترین موزیک ویدئو، سریال و رؤیای سفر به کره حرف می‌زنیم. خیلی از بچه‌ها آهنگ‌ها را حفظ می‌کنند. یکی از دوستانم که آرزوی مهاجرت به کره و دیدن خواننده مورد علاقه‌اش را داشت به‌دلیل قوانین سخت کره نتوانست به این کشور برود و عاقبت ناچار شد به چین برود. می‌گفت مردم چین شباهت زیادی به کره‌ای‌ها دارند.»
روایت نازنین کمی با دیگر طرفداران فیلم و موسیقی کره‌ای متفاوت است. او معتقداست از سه سال قبل تب کره خیلی بالا گرفته و خیلی از دختران برای مهاجرت به این کشور رؤیاپردازی می‌کنند: «دنیای کره به دو بخش تقسیم می‌شود؛ «کی دراما» که دنیای فیلم و بازیگر و سریال‌های کره‌ای است و «کی پاپ» که سبک جدید و محبوب گروه‌های موسیقی کره ای را شامل می‌شود طرفداران زیادی بین نوجوان‌ها دارد. بسیاری از اعضای گروه‌های موسیقی متولد 1999 به بعد هستند و هر کدام از این گروه‌ها زیر نظر یک کمپانی فعالیت می‌کنند. شکل ظاهری‌شان خیلی جذاب است. مثلاً در کشور ما معیار جذاب بودن برای یک پسر داشتن قد بلند، چشم و ابروی مشکی و تیپ اسپورت یا رسمی است درحالی که در کره‌ این طور نیست. البته این را هم بگویم که شاید خیلی از آنها چهره جذابی نداشته باشند اما با جراحی زیبایی خودشان را زیبا می‌کنند.
آمار جراحی زیبایی در کره و ژاپن خیلی بالا است و حتی والدین شرط می‌کنند اگر فرزندشان در دانشگاه پذیرفته شود اجازه بدهند آنها جراحی زیبایی کنند. گاهی اوقــــــــات آن قدر جراحی زیبایی روی بدن و چهره انجام می‌دهند که پزشک نامه‌ای به آنها می‌دهد که اگر پلیس در زمان تطبیق چهره‌شان با عکس کارت شناسایی مشکوک شد نامه را نشان بدهند.»
نازنین مثل یک کارشناس مسائل فرهنگی کره توضیح می‌دهد که در گروه‌های موسیقی پاپ کره‌ای مرزی وجود ندارد و پسرها می‌توانند موی سرشان را قرمز یا آبی ‌کنند و برای طرفدا رانشان جذاب‌تر شوند: «گروه‌های موسیقی معروف کره علاوه بر اجرای جذاب و مشارکت همه در اجرا، با آرایش‌های عجیب و غریب موزیک ویدئو منتشر می‌کنند اما در ایران گروه‌های‌ موسیقی آلبوم منتشر می‌کنند و خبری از موزیک ویدئو نیست. در سریال‌های کره‌ای دنیا قشنگ و پراز رنگ است. از نگاه من به‌عنوان یک نوجوان، سریال‌های کره‌ای هیچ مرزی را نمی‌شکنند. علاقه‌ای به سریال‌های ترکیه‌ای ندارم چون موضوع همه آنها خیانت است ولی در سریال‌های کره‌ای صحنه‌های مثبت 18 خیلی کم است. سریال‌های کره‌ای مثبت 15 است و خانواده‌ها با اطمینان اجازه می‌دهند فرزند نوجوان‌شان آنها را دنبال کنند.»
نازنین از دورهمی‌های علاقه‌مندان به فیلم و موسیقی کره‌ای در تهران می‌گوید و اینکه برخی از آنها سعی می‌کنند با گریم و آرایشی شبیه خواننده و بازیگر محبوب‌شان در این دورهمی‌ها حاضر شوند: «در فضای مجازی یکدیگر را پیدا می‌کنند و قرار می‌گذارند. گاهی این دیدارها در کافه انجام می‌شود ولی اگر تعداد زیاد باشد، سالن اجاره می‌کنند. البته طی ماه های اخیر و بعد از شیوع کرونا دیگر خبری از این برنامه‌ها نیست. در این دورهمی‌ها فقط دخترها حق حضور دارند و حق آوردن چیزهای غیرمجاز هم ندارند. خلاصه اینکه آهنگ‌های گروه‌های مختلف کره‌ای پخش می‌شود و دخترها هم کنار هم از خواننده مورد علاقه‌شان و فیلم‌ها و سریال‌های روز کره صحبت می‌کنند.»البته ما می‌دانیم که فاصله سریال‌های کره‌ای با واقعیت زیاد است. فاصله‌ای که شاید بعضی از نوجوانان از آن اطلاعی نداشته باشند. با این همه نازنین هم مثل خیلی از همسن و سال‌های خودش علاقه‌ زیادی برای سفر به کره دارد و می‌خواهد بخشی از آن دنیای رنگارنگ را از نزدیک ببیند: «در فضای مجازی با تعداد زیادی کره‌ای و ایرانی‌هایی که آنجا زندگی می‌کنند آشنا شده‌ام و مدام درباره زندگی در این کشور صحبت می‌کنیم. رفتن به کره خیلی سخت است. کره‌ای‌ها بشدت تبعیض‌گرا هستند و غیر کره‌ای را بسختی می‌پذیرند. دراین کشور خیلی کم سیاهپوست می‌بینید و برخلاف فیلم‌ها و سریال‌ها احساسات در زندگی‌شان خیلی جایی ندارد. بشدت سنتی هستند و اگر به سنت‌های آنها احترام نگذاری بلافاصله منفور می‌شوی.»
دکتر اردشیر گراوند جامعه شناس علت چنین رویکردی را نداشتن تعریفی درست از آرمان‌ها برای نسل نوجوان می‌داند و معتقد است وقتی نمی‌توانیم تعریف درستی از آرمان‌ها برای فرزندان خود داشته باشیم قاعدتاً الگوها نمی‌تواند تطبیقی با آن پیدا کند: «الگوسازی ما توسط هنرپیشه‌ها، ورزشکاران و نخبگان در آنتن زنده تلویزیون یا شبکه‌های مجازی شکل می‌گیرد. چه تعداد از اینها قابلیت این را دارند که الگوی مردم و بویژه نسل جوان باشند؟ بسیاری از سریال‌هایی که در کشورهای مختلف تولید می‌شود تصویرگر آرمان‌های آن کشور هستند که طبعاً در فیلم و سریال های شان نیز نمود پیدا می‌کنند.
دکتر گراوند کشورهایی را که ایران تحت تأثیر فرهنگ سریال‌ها و فیلم‌های آنها قرار دارد به دو دسته تقسیم می‌کند و می‌گوید: «یکی از آنها کشور کره‌ است که فیلم‌ها و سریال‌های آنها با یانگوم و جومونگ در تلویزیون ایران رواج پیدا کرد. این سریال‌ها در ادامه هم کم کم جای‌خودش را بین خانواده‌ها باز کرد. آن قدر که یانگوم و جومونگ در کشور ما شناخته شده‌اند در کره نیستند. اما از چند سال قبل جامعه هدف سریال‌ و موسیقی کره‌ای گروه‌های سنی نوجوان شد و امروز هم شاهدیم نسل نوجوان ما علاقه بسیار زیادی به فیلم و سریال و موسیقی کره‌ای پیدا کرده است. یک تیپ هم دنبال فیلم و سریال‌های ترکیه‌ای هستند که برای نسلی که به اصطلاح لیبرال‌ترند و معمولاً بالای 35 سال دارند تولید و پخش می‌شود.
 برخلاف بخش هایی از والدین که روزگاری تابع غرب بودند و سریال‌ها و فیلم‌ها و شخصیت‌های غربی را دنبال می‌کردند این نسل نوجوان تابع شرق شده است و فیلمسازان کره‌ای با ایجاد فضای سیال برای همگرایی نسل جوان آنها را به سمت شرق می‌کشانند و این امر به طور قطع فرهنگ ما را هم تحت تأثیر قرار خواهد داد. آنها با برنامه‌ریزی‌هایی که دارند این فیلم‌ها و سریال‌ها را برای کشورهایی مثل ایران، اندونزی، مالزی و پاکستان می‌سازند و نقطه عطف هم البته ایران است. نباید فراموش کنیم اگر آنها جومونگ دارند ما رستم، نادر، کریمخان و ابومسلم خراسانی داریم که بسیار اخلاقی‌تر و دلاورتر از این شخصیت‌ها بوده‌اند. اما ما نتوانسته‌ایم آنها را در قالب فیلم و سریال جذاب زنده کنیم. ما از عصر خودمان بیرون نرفته‌ایم و تکرار این عصر برای نسل نوجوان جذابیت ندارد.»
آیا هدف از خوشایند جلوه دادن کره برای سرمایه‌گذاری در سال‌های آینده و تسخیر بازار ایران نیست؟