بوی بهبود ز اوضاع جهان می آید؟

سپیده پیری
 خبرنگار
بایدن یا ترامپ! مسأله این است. مسأله این روزهای جهانی که چشم به صندوق‌های اخذ رأی در ایالت‌های امریکا دوخته است. بلکه ورق برگردد یعنی عقلانیت به روابط و مناسبات سیاسی و اقتصادی جهان بازگردد. شاید در هیچ برهه‌ای از زمان جهان به این میزان متأثر از یک رویداد سیاسی نبوده است. ایران هم از این قاعده مستثنی نیست. بویژه آنکه با اعمال تحریم‌های متعدد از سوی ترامپ بر کشورمان و اثر اقتصادی آن بر تمام ارکان اقتصادی و بویژه معیشت مردم این انتخاب تنها یک رویداد سیاسی و نشستن بر کرسی یکی از مهم‌ترین نقش‌های سیاسی در جهان نیست. بازگشت به روزگار گذشته است که زندگی رنگ و بوی نژادپرستی نداشته باشد، وفاداری به معاهده‌های بین‌المللی دستخوش سلیقه نشود و جهان روزگار آرام‌تری را تجربه کند. هرچند که برخی معتقدند این انتخابات اثر مستقیم بر اقتصاد ایران ندارد و به تعبیری با یک دست واسطه بازارهای کشورمان را متحول می‌کند، تلاش شده در این مصاحبه زوایای مختلف موضوع دیده و بررسی شود. نصرت‌الله نوربخش استاد اقتصاد دانشگاه و عضو سابق هیأت نمایندگان اتاق ایران ابعاد جهانی و داخلی این انتخابات را از منظر اقتصاد و بازارهای مختلف تبیین کرد که در ادامه می‌خوانید.

در صورت ورود بایدن به کاخ سفید قیمت نفت جهانی و اونس جهانی طلا چه تغییری خواهد کرد؟
در صورت پیروزی آقای بایدن به دلیل اینکه ترامپ علاقه‌مندی زیادی به انتقال قدرت به دموکرات‌ها از خود نشان نداده است و اعلام کرده که به مراجع قضایی شکایت و نتایج شمارش آرا در امریکا را از طریق دیوان عالی این کشور پیگیر خواهد شد می‌توان این طور نتیجه گرفت که در کوتاه‌مدت قیمت طلا و اونس جهانی بر اثر همین تحولات روند افزایشی خواهد داشت اما قیمت جهانی نفت به این دلیل که دونالد ترامپ صحبت از تقلب در انتخابات امریکا می‌کند و از سوی دیگر شیوع گسترده ویروس کرونا در موج دوم و رکود اقتصادی در نقاط مختلف دنیا به احتمال فراوان قیمت نفت در بازارهای جهانی در کوتاه مدت روند کاهشی خواهد داشت اما در بلند مدت و بازه 3 تا 5 ساله و با ریشه‌کنی کرونا و اتخاذ سیاست‌های درست از سوی دولت‌های نفتی جهان امکان افزایش قیمت هر بشکه نفت در بازارهای جهانی تا 50 دلار وجود دارد زیر اگر بایدن رئیس جمهوری امریکا شود و سیاست نفتی ترامپ در طلای سیاه شیل را دنبال نکند در آن زمان امریکا به خریدار نفت در جهان تبدیل می‌شود.
پیش‌بینی شما ازتأثیر انتخاب بایدن به عنوان ریاست جمهوری امریکا بر بورس‌های اروپا و امریکا چیست؟
تأثیر بورس‎های اروپا و امریکا با انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهوری امریکا به عوامل مختلفی بستگی دارد که نتیجه آن نوسانات شدید بورس‌های امریکا و اروپا خواهد بود. با پیروزی بایدن و شکست ترامپ و حضور معترضان و طرفداران ترامپ در خیابان‌های امریکا بسیاری از سرمایه‌گذاران در این کشور احساس خطر کرده و سرمایه‌های خود را از بورس‌های امریکا خارج خواهند کرد زیرا بیم آشوب داخلی در امریکا را در ذهن دارند. از طرف دیگر در بلند‌مدت همواره دموکرات‌ها ثابت کرده‌اند که از بورس و رشد آن حمایت می‌کنند و بایدن هم از این قاعده مستثنی نیست و این نوید برای امریکایی‌ها می‌رسد که با پیروزی بایدن بورس امریکا به تدریج صعود خواهد کرد. البته نباید از ذکر این نکته مهم هم غافل شویم که بایدن در جمع کثیری از سرمایه‌گذاران بزرگ و کمپین‌های انتخاباتی درباره افزایش مالیات شرکت‌ها و هلدینگ‌ها صحبت کرده بود ولی ترامپ میزان این مالیات‌ها را کاهش داد پس با ریاست جمهوری بایدن ورود سرمایه گذاران به بورس با مشکلاتی همراه است اما در نهایت شاهد رشد بورس امریکا در بلندمدت خواهیم بود. در بورس اروپا نیز با توجه به برقراری روابط بهتر قاره سبز با امریکا با ریاست جمهوری بایدن می‌توان شاهد رشد تدریجی بورس‌های اروپایی بود اما نباید از ذکر این نکته مهم غافل شویم که ویروس کرونا همچنان آثار منفی خود را بر اقتصاد دنیا می‌گذارد و بسیاری از بانک‌های مرکزی دنیا در کشورهای مختلف قادر به تزریق منابع مالی بیشتر به اقتصاد خود نیستند و اروپا و امریکا هم از این قاعده مستثنی نیستند. بنابراین اثرگذاری بایدن بر بورس‌های اروپا و امریکا به تصمیمات وی در حوزه بازار سرمایه بستگی دارد ولی پیش‌بینی می‌شود که این تصمیمات و اجرای آنها آثار مثبت و سازنده بلند مدتی داشته باشد.
رقابت تجاری بین چین و امریکا با انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور امریکا به کجا خواهد رسید؟
با رئیس جمهور شدن ترامپ در سال 2016 جنگ تجاری بین امریکا با چین شدت بیشتری گرفت و آتش این جنگ زمانی بیشتر شعله ور شد که ویروس کرونا را چین در سراسر دنیا منتشر کرد. اگر ترامپ رئیس جمهور امریکا شود تنبیه زیادی برای چین در نظر خواهد گرفت حتی اگر واکسن کرونا را امریکا بسازد اما با رئیس جمهور شدن بایدن احتیاط امریکا برای انجام معامله تجاری با چین بیشتر خواهد شد به طوری که در بلند مدت امریکا با چین به یک توافق تجاری جامع خواهد رسید به شرطی که ویروس کرونا ریشه کن شود.
اگر بایدن رئیس جمهور شود محصولات امریکایی به چین و برعکس ارسال خواهد شد به شرطی که به یک توافق جامع تجاری دو کشور امریکا و چین برسند البته این موضوع دلیلی بر تداوم رقابت بین امریکا و چین در جهان نخواهد شد و جنگ تجاری این 2 کشور با شدت کمتری نسبت به دوران ترامپ ادامه پیدا می‌کند.
در بلندمدت اگر بایدن رئیس جمهور امریکا شود این کشور با انگلستان که از اتحادیه اروپا خارج شده است یک توافق تجاری مهم منعقد خواهد کرد و آلمان هم تجارت خود را با امریکا بیشتر می‌کند تا در سال‌های آینده اروپا به محلی برای ایجاد توافق تجاری بین امریکا و چین شود.
بنابراین بایدن می‌تواند بین امریکا و چین با حمایت اروپا یک توافق تجاری برقرار کند اما وقوع این اتفاق در 3 تا 4 سال اول ریاست جمهوری بایدن ممکن نیست تا زیرساخت‌های لازم برای انجام مبادلات تجاری بین امریکا و اروپا و بین امریکا و چین ایجاد شود.